Startpagina / Samenvattingen / Cultuurgeschiedenis van de oudheid / socrates-sofisten-sociaal

Filosofie in de Grieks-Romeinse wereld - De Sofisten en Socrates

15 belangrijke vragen over Filosofie in de Grieks-Romeinse wereld - De Sofisten en Socrates

De sofisten 5de eeuw v.Chr. voorzagen in de behoefte aan hoger onderwijs. Vooral in scholing die bijdroegen tot een effectieve rol in politieke en sociale leven. Wat hield dit onderwijs in

Welsprekendheid
Theorieën over taal en grammatica en het ontstaan en wezen van de menselijke cultuur

De sofisten maakten onderscheid tussen natuur (physis) en conventie of gewoonte (nomos), is een sociale institutie een natuurlijk gegeven of het resultaat van menselijke overeenkomst. Waarom is dit onderscheid van cruciaal belang

Het opende de mogelijkheid om grote delen van de cultuur te zien als resultaat van menselijke keuzes en tradities,i.p.v. een objectief en vaststaand gegeven.

Dit opende de mogelijkheid om te discussiëren over de vraag of sociale of etnische verschillen gerechtvaardigd waren nu ze niet meer gezien werden als een natuurlijke, goddelijke orde. Van welke traditie wenden deze intellectuelen zich af

De kosmogonische traditie, theorieën over het ontstaan van de kosmos

Hoe dacht men van oudsher over de menselijke cultuur, en wat veranderde er onder invloed van de sofisten?

-Van oudsher waren sociale of etnische verschillen gerechtvaardigd als deel van een natuurlijke, goddelijk gesanctioneerde orde.
-Door het onderscheid dat de sofisten maakten tussen physis en nomos, kon men nadenken over de vraag in hoeverre verschillen in de sociale posities van mannen en vrouwen of bevolkingsklassen gerechtvaardigd waren, en men kon ook alternatieven formuleren.

Protagoras van Abdera (490-420 v.Chr.) was een van de beroemdste. Hij formuleerde de homo mensura-these wat is deze these

De mens is de maat van alle dingen

Wat bedoelt Protagoras met de homo mensura-these

Elk individu is de maatstaf voor waarheid, namelijk zijn of haar waarheid.

Protagoras maakte de waarheid relatief, en bood daarmee een fundament voor de praktijk van het overtuigen en de daaruit voortvloeiende consensus. Men kan altijd proberen de ander van zijn eigen waarheid te overtuigen door deze te presenteren als beter. Lukt dat bij een meerderheid dan ontstaat een nieuwe consensus voor een wet of beleid.

Waardoor denken de auteurs dat de discussies over de rechtvaardigheid van verschillen in sociale posities werden bevorderd?

-Enerzijds doordat er binnen e Griekse wereld verschillende staatsvormen bestonden (democratie, oligarchie, tirannie)
-Anderzijds door ontmoetingen met andere culturen, zoals de Perzische

Hoe stond Socrates tegenover de traditionele moraal, en die van de Sofisten?

-De traditionele moraal levert een lijst van verboden en geboden, die volgens Socrates geen solide basis vormt voor moreel verantwoord gedrag in alle omstandigheden.
-Het relativisme van de sofisten wees hij af als onverantwoord en gevaarlijk.

Waarom vond Socrates het relativisme van sofisten als Protagoras gevaarlijk?

-De (door begripsmatig denken verkregen) definitie van algemene morele termen (‘rechtvaardig’, ‘mooi’) verschaft de sofisten weliswaar een criterium, maar de termen zelf verwijzen niet naar iets in de zintuiglijke wereld.
-Bovendien veronderstellen zij een perfectie en stabiliteit die niet bestaat in onze veranderende wereld.

Protagoras zag zijn eigen rol als die van het bijbrengen van vaardigheden om meningen te verdedigen. Dit riep ook vragen en kritiek op zoals bij Socrates, welke

Protagoras gaf zijn leerlingen instrumenten van overreding in handen zonder zich te bekommeren om het gebruik dat zij daarvan maakten.
Socrates pleitte voor een objectieve grondslag, voor moreel verantwoord handelen

Socrates bestreed de sofisten, toch zijn er overeenkomsten, welke

Hij had zich afgewend van de natuurfilosofie
Hij verwierf ook leerlingen

Waar komen, volgens Plato, universele termen en begrippen als ‘mooi’ en ‘rechtvaardig’ vandaan?

Plato wijst het standpunt af dat zulke universele termen abstracties zouden zijn die de menselijke geest maakt op grond van waargenomen dingen en wezens. Zij verwijzen volgens hem naar realiteiten buiten en onafhankelijk van ons bestaan.

Het ging Socrates er niet om om een bepaalde waarheid te overdragen.Welke methode ontwikkelde Socrates en wat houdt deze in

De methode van weerlegging of toetsing (elenchos), hij verzocht een gesprekspartner een bepaalde waarheid te definiëren en toetste deze aan de hand van vragen. De antwoorden die de gesprekspartner gaf toonden aan dat zijn aanvankelijke definitie problematisch en onhoudbaar was.

Ook Socrates dacht na over het innerlijk van de mens hoe dacht hij over de ziel

Deze is onsterfelijk en daarom is het belangrijk om bewust te leven en het eigen innerlijk te cultiveren.

Zijn houding was onconventioneel de aanklacht dat hij de jeugd bedierf en de goden niet in ere hield is ook niet vreemd toch zijn er meer factoren die zijn proces en veroordeling lijken te hebben veroorzaakt, welke

Na de verloren Pelopennesische oorlog (431-404 v.Chr.) waren er politieke en sociale onrust in Athene.
Socrates' provocerende houding t.o.v. de rechters tijdens zijn proces.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Cultuurgeschiedenis van de oudheid | 9789040077722 | Nathalie de Haan, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Filosofie in de Grieks-Romeinse wereld - De Sofisten en Socrates

15 belangrijke vragen over Filosofie in de Grieks-Romeinse wereld - De Sofisten en Socrates

De sofisten 5de eeuw v.Chr. voorzagen in de behoefte aan hoger onderwijs. Vooral in scholing die bijdroegen tot een effectieve rol in politieke en sociale leven. Wat hield dit onderwijs in

De sofisten maakten onderscheid tussen natuur (physis) en conventie of gewoonte (nomos), is een sociale institutie een natuurlijk gegeven of het resultaat van menselijke overeenkomst. Waarom is dit onderscheid van cruciaal belang

Dit opende de mogelijkheid om te discussiëren over de vraag of sociale of etnische verschillen gerechtvaardigd waren nu ze niet meer gezien werden als een natuurlijke, goddelijke orde. Van welke traditie wenden deze intellectuelen zich af

Hoe dacht men van oudsher over de menselijke cultuur, en wat veranderde er onder invloed van de sofisten?

Protagoras van Abdera (490-420 v.Chr.) was een van de beroemdste. Hij formuleerde de homo mensura-these wat is deze these

Wat bedoelt Protagoras met de homo mensura-these

Waardoor denken de auteurs dat de discussies over de rechtvaardigheid van verschillen in sociale posities werden bevorderd?

Hoe stond Socrates tegenover de traditionele moraal, en die van de Sofisten?

Waarom vond Socrates het relativisme van sofisten als Protagoras gevaarlijk?

Protagoras zag zijn eigen rol als die van het bijbrengen van vaardigheden om meningen te verdedigen. Dit riep ook vragen en kritiek op zoals bij Socrates, welke

Socrates bestreed de sofisten, toch zijn er overeenkomsten, welke

Waar komen, volgens Plato, universele termen en begrippen als ‘mooi’ en ‘rechtvaardig’ vandaan?

Het ging Socrates er niet om om een bepaalde waarheid te overdragen.Welke methode ontwikkelde Socrates en wat houdt deze in

Ook Socrates dacht na over het innerlijk van de mens hoe dacht hij over de ziel

Zijn houding was onconventioneel de aanklacht dat hij de jeugd bedierf en de goden niet in ere hield is ook niet vreemd toch zijn er meer factoren die zijn proces en veroordeling lijken te hebben veroorzaakt, welke

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Antieke religie - Antiek Fundamentalisme

Cultuurgeschiedenis van de oudheid

Markten en overheid

Boekhouden geboekstaafd 2 : [theorieboek]

Wereldwijs 2HV

Van agrarische samenleving naar verzorgingss…

De organisatie van business intelligence

Ethiek in praktijk

Psychische stoornissen, gedragsproblemen en …

Nederlands leerboek jeugdgezondheidszorg.

Ontwikkelingspsychologie : inleiding tot de …

Vijf eeuwen opvoeden in Nederland / druk 3

Interculturele communicatie