Arbeidsbelasting, stress en ziekteverzuim - Psychosociale theorieën

12 belangrijke vragen over Arbeidsbelasting, stress en ziekteverzuim - Psychosociale theorieën

Welke mechanismen veranderen de misfit (Person-Environment Fit)


drie mechanismen worden onderscheiden die enerzijds betrekking hebben op het hanteren van stressvolle situaties en anderzijds op het waarnemen van sociale ondersteuning. Deze mechanismen verminderen de misfit.
› Copinggedrag: doel is de objectieve misfit tussen persoon en omgeving te verminderen
› Defensiemechanisme: doel is subjectieve misfit tussen persoon en omgeving te reduceren
› Sociale ondersteuning: de waargenomen hoeveelheid steun, die de subjectieve omgeving
rechtstreeks beïnvloedt.


Johnson en collega’s is het DC Model uitgebreid met een derde dimensie:


sociale ondersteuning in het werk. Het onderzoek laat zien dat tekortkomingen
in sociale steun de negatieve gezondheidseffecten van werkdruk en regelmogelijkheden versterken. In dit Demand-Control-Support Model (DCS Model) staat de interactie tussen taakeisen, regelmogelijkheden en sociale steun centraal. De combinaties hiervan leveren acht soorten werkomstandigheden op.


Empirische evidentie DC Model


Er kunnen ten minste twee belangrijke conclusies getrokken worden. De eerste is dat de epidemiologische studies de meeste ondersteuning bieden voor het model, en dan vooral de stresshypothese (diagonaal A). De activiteitshypothese (diagonaal B) is nauwelijks onderzocht.
Een tweede conclusie is dat de veronderstelling dat vooral de combinaties van taakeisen, regelmogelijkheden en sociale steun gepaard gaan met sterkere reacties, niet vaak ondersteund
wordt. Meestal wordt gevonden dat de componenten afzonderlijk effect hebben.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Kanttekening DC Model


- Begripsomschrijvingen zijn niet eenduidig
door Karasek geformuleerd.
- in het model staat de interactie tussen de werkkenmerken
centraal, maar is de aard van de interactie nooit goed uitgewerkt.

Effort-Reward Imbalance Model (Siegrist)


de werkrol een belangrijke schakel vormt tussen persoonlijke behoeften van het individu en de maatschappelijke structuur. Het model legt daarom meer nadruk op de beloningsstructuur van het werk dan op de controlemogelijkheden van de werknemer. stressreacties Wordt bepaald door hoge inspanning, gepaard
met een lage beloning. In overeenstemming met theorieën over self-esteem en selfefficacy
veronderstelt het ERI Model dat herhaalde ervaringen van disbalans tussen inspanning
en beloning iemands gevoel van beheersing kunnen verzwakken. persoonskenmerken spelen een modererende rol in de relatie tussen werk en gezondheid. Type-A-gedrag: Overcommitment

Empirische evidentie ERI model


de combinatie van
hoge inspanningen en lage beloningen inderdaad een risicofactor is voor hart- en vaataandoeningen
en voor een slechte ervaren gezondheid, inclusief psychische aandoeningen en
arbeidsverzuim. Ook blijkt in het algemeen dat het voorspellend vermogen van het ERI Model
groter is voor individuen die gekenmerkt worden door overcommitment, hoewel enkele studies
juist tegenovergestelde resultaten vonden.

Kanttekening ERI model

De operationaliseringen van de constructen van het ERI Model hebben tot kritiek geleid, antwoord categorieën zou tot misclassificatie leiden en empirisch bewijs voor model ontbreekt.


Kanttekeningen JD-R Model


In de oorspronkelijke versie was er
uitsluitend sprake van eenrichtingsverkeer. Echter, recenter onderzoek toont aan dat de relaties
tussen taakeisen en negatieve uitkomsten en tussen energiebronnen en positieve uitkomsten
ook omgekeerd kunnen lopen.
Self-efficicy grote invloed op energiebronnen

Demand-Induced Strain Compensation Model (DISC Model) (De Jonge, Dormann)

In NL Hoofd-Hart-Hand Model genoemd.

theoretisch model voor werkstress en arbeidsmotivatie. De kern van het model is dat werk bestaat uit hoofd-, hart- en handtaken en dito werkhulpbronnen, en dat mensen mentaal, emotioneel en fysiek kunnen herstellen van hun werk. De Jonge en Dormann hebben de DISQ-vragenlijst

ontwikkeld om de taakeisen en werkhulpbronnen te meten. Recent is een meetinstrument
ontwikkeld voor de drie dimensies van herstel, de DISQ-R.

Empirische evidentie DISC-Model


Het overgrote deel van de empirische DISC-studies biedt ondersteuning voor het drievoudige
matchingprincipe.


Wat is een belangrijk principe in de preventie van overbelasting?


het leveren van inspanning is een
dynamisch proces is, afhankelijk van het taaklastniveau in combinatie met de vermoeidheidstoestand
van de taakuitvoerder en de mogelijkheden die hij heeft om de verhouding van zijn
prestatie en de te leveren inspanning naar eigen inzicht te regelen.

Psychosomatische klachten en inspanning


Inspanningsreacties worden niet alleen beïnvloed door persoonseigenschappen, maar hangen
ook af van de psychische conditie van de werknemer. Er lijkt sprake te zijn van een spiraal van toenemende vermoeidheid, waardoor meer inspanning geleverd
moet worden, met als resultaat een nog grotere vermoeidheid. Kan worden
doorbroken door aandacht te geven aan het herstelproces.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo