Fundamentele rechten - Debat over het EHRM - Repliek

5 belangrijke vragen over Fundamentele rechten - Debat over het EHRM - Repliek

Uitspraken van het EHRM bevatten geen regelingen die verbindend zijn in al hun onderdelen en rechtstreeks toepasselijk zijn in elke lidstaat. Het zijn geen verordeningen van de EU. De uitspraken van het EHRM zijn declaratoir. Wat houdt dit in?

Ze geven aan dat een wet of een praktijk in een lidstaat een schending is van het EVRM, maar niet hoe de lidstaat de wet of praktijk moet hervormen conform het EVRM, laat staan dat het Hof een met het EVRM conflicterende nationale wet buiten werking kan zetten.

Het EHRM is geen wetgever-plaatsvervanger in de lidstaten. Waarom niet?

Het is aan de lidstaat zélf om de wetgeving of een praktijk in overeenstemming te brengen met het EVRM. Het EHRM formuleert randvoorwaarden; de lidstaat treedt wetgevend op of kiest andere maatregelen. Daarbij hebben lidstaten keuzevrijheid. Deze geldt niet alleen voor formulering, maar ook voor de plaatsing van een regeling in bijvoorbeeld het strafrecht of het bestuursrecht.

Dat het EHRM in de loop der tijd tal van nieuwe rechten en plichten in het EVRM heeft gelezen, staat buiten kijf. Zo zijn de begrippen positieve verplichtingen en margin of appreciation nergens in het EVRM te vinden, maar worden ze desondanks veelvuldig door het EHRM gehanteerd. Wat is de verklaring voor dit verschijnsel?

Het EVRM bevat open normen en die kunnen niet zomaar worden toegepast. Het EHRM moet er eerst een uitleg aan geven. Daarbij staan het Hof de gebruikelijke interpretatiemethoden ten dienste, die zijn opgesomd in art. 31 t/m 33 van het Weense Verdragenverdrag.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Met name de toepassing van de teleologische methode biedt het EHRM natuurlijk een flinke mate van vrijheid bij de uitleg van het EVRM, zoals dat in het algemeen geldt voor de toepassing van deze interpretatiemethode. Het EHRM maakt soms gebruik van die ruimte. Daarbij hanteert het mensenrechtenhof twee varianten van de teleologische methode:

- Uitleg in het licht van veranderde technologische en maatschappelijke ontwikkelingen.
- Uitleg in het licht van de onderliggende waarden van het EVRM: de menselijke waardigheid, persoonlijke autonomie en democratie.

Op welke manier stelt de rechtspraak van het EHRM grenzen aan in Nederland democratisch tot stand gekomen wetgeving?

Het oordeel over de betekenis van het EVRM en de verenigbaarheid van het EVRM met Nederlandse wetgeving ligt bij een ongekozen rechterlijke instantie, niet bij het gekozen parlement. Rechters in het EHRM worden niet rechtstreeks of indirect gekozen op basis van hun opvattingen en zij leggen geen verantwoording af aan burgers of gekozen organen over de beslissingen die zij nemen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo