Startpagina / Samenvattingen / De democratische rechtsstaat in de gelaagde rechtsorde (tweede druk) / ehrm-evrm-lidstaten

Fundamentele rechten - Debat over het EHRM

Q: Hoe heeft het EHRM haar rechtsvormende activiteit op de spits gedreven?

Door de bepalingen van het EVRM teleologisch te interpreteren. Het spreekt voor zich dat bestaande begrippen, dat wil zeggen begrippen die staan in het EVRM, in het licht van veranderende omstandigheden moeten worden geïnterpreteerd, en dat hun betekenis in de loop der tijd verandert. Maar het EHRM heeft onder het mom van de interpretatie van het EVRM als 'living instrument' compleet nieuwe begrippen geïntroduceerd.

4 belangrijke vragen over Fundamentele rechten - Debat over het EHRM

Waar gaat het debat over het EHRM over?

Niet over de vraag of de bescherming van fundamentele rechten nodig en wenselijk is. Daarover zijn ook de critici van het EHRM het eens, al kun je wel de vraag stellen wat er van deze bescherming over zou blijven als het EHRM weg zou vallen. Centraal staat de vraag of het EHRM, een rechterlijke instantie die niet tot de nationale rechtsorde behoort, de aangewezen instantie is om een belangrijke rol te spelen in de bescherming van deze rechten. Met andere woorden, ter discussie staat de vraag of transnationaal recht op het terrein van fundamentele rechten wenselijk is.

Waarom zou het EHRM in strijd handelen met de bedoelingen van lidstaten?

Het EHRM heeft zich ontwikkeld tot een rechtsvormende instantie die de betekenis van de abstracte bepalingen in het EVRM concretiseert voor alle lidstaten. Dat was echter helemaal niet de bedoeling van de lidstaten die het verdrag ondertekenden. Het EVRM was bedoeld als een politieke missieverklaring van de oorspronkelijk tien lidstaten tegen het gevaar van totalitarisme.

Hoe heeft het EHRM haar rechtsvormende activiteit op de spits gedreven?

Door de bepalingen van het EVRM teleologisch te interpreteren. Het spreekt voor zich dat bestaande begrippen, dat wil zeggen begrippen die staan in het EVRM, in het licht van veranderende omstandigheden moeten worden geïnterpreteerd, en dat hun betekenis in de loop der tijd verandert. Maar het EHRM heeft onder het mom van de interpretatie van het EVRM als 'living instrument' compleet nieuwe begrippen geïntroduceerd.

In hoeverre is de stelling dat het EHRM zich als een olifant in een porseleinenkast gedraagt en zijn oordeel aan lidstaten oplegt zonder acht te slaan op de zienswijze van lidstaten zelf, juist?

Dit is onjuist; deze stelling gaat voorbij aan het bestaan en de ontwikkeling van het leerstuk van de margin of appreciation sinds de jaren zestig. Er is ook kritiek dat het EHRM zich juist te afzijdig houdt met als excuus de margin of appreciation. Volgens deze kritiek is de margin of appreciation een uiting van relativisme en holt het EHRM de bescherming die het EVRM zou moeten bieden uit.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

De democratische rechtsstaat in de gelaagde rechtsorde (tweede druk)

Bekijk samenvatting