1900: De dynamo maagd - Dreyfus en het spook van de ondergang

22 belangrijke vragen over 1900: De dynamo maagd - Dreyfus en het spook van de ondergang

De nationale paviljoens lieten duidelijk zien welk beeld Europa en de V.S. van zichzelf wensten uit te dragen. Geef aan welke landen welke historische bouwstijlen gebruikt werden door de verschillende landen.

Duitsland: gotisch - koste wat kost de hoogste toren
Italië: renaissancistisch
Spanje: middeleeuws Moors
Groot-Brittannië: 17e eeuws architectuur naar het voorbeeld van het stadhuis van Bradford-upon-Avon (Edwin Lutyens)
V.S.: classicisme naar het voorbeeld van het Capitool (gebouw met een koepel van 48 m hoog en een gouden adelaar)

In 1900 was er een verandering in wat het financiële hart van Europa was. Noem welke stad hiervoor en hierna het hart werden

Voorheen was het Parijs. In 1900 was dit Londen

Wie was de maker van La Parisienne?

Beeldhouwer Paul Moreau-Vauthier
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe was Frankrijk er aan toe rond de eeuwwisseling?

Frankrijk was verworden tot een natie die werd achtervolgd door het spook van de mislukking, van gebiedsverlies, van ondergang en decadentie.
Anders dan elders Europa stagneerde de bevolkingsgroei in Frankrijk.

Noem 3 redenen waarom Frankrijk rond 1900 als afsterven natie werd beschouwd?

1. Londen financieel hart
2. Duitsers beter in wetenschap & techniek
3. Inwonersaantallen liepen terug
4. Qua bewapening en industriële ontwikkeling begon Frankrijk achterop te raken

Wat waren volgens critici als de socioloog René Gonnard de vermeende oorzaken van de nationale neergang van Frankrijk?

  • Het stadsleven
    De stad als mensenetende reus (gaat terug op de verwarde god Saturnus die zijn kinderen opeet)
  • De teruglopende belangstelling voor het geloof. Men bedoelde het katholieke geloof. Dit kwam door joden en niet-katholieken.
  • De neergang van traditionele waarden
  • De decadente middenklasse en andere kenmerken van het moderne stadleven
  • Algeheel pessimisme
  • Frankrijk werd impotent, slap en verwijfd.

In eerste instantie was de V.S. niet opgenomen in het rijtje landen dat op de eerste rij zich mocht presenteren. Met welke argumenten kreeg de V.S. uiteindelijk toch een plek in de eerste rij?

De V.S. maakte een diplomatieke rel en de commissaris-generaal van de V.S., Ferdinand Peck gebruikte de volgende twee argumenten:
1. De Amerikaanse handelscijfers waren hoger dan die van Frankrijk en Duitsland samen.
2. De V.S hadden zich zo ontwikkeld dat zij niet alleen aanspraak maken op een verheven positie onder de naties op aarde, maar ook op de meest vooraanstaande positie in de beschaafde wereld.

Waarom was Dreyfus de ideale zondebok voor een natie die de weg kwijt leek te zijn?

  • Dreyfus was een jood en werd daarmee vereenzelvigd met het internationale grootkapitaal en de ondergang van het traditionele Franse plattelandsleven (antisemitisme).
  • Als inwoner van de Elzas, van oudsher een betwist gebied tussen Frankrijk en Duitsland, werd er getwijfeld aan zijn trouw aan de Franse natie (onduidelijke loyaliteit).
  • Als officier was hij lid van een leger dat niet meer mannelijk genoeg werd geacht, wat zorgde voor dalende geboortecijfers en verlies van de oorlog met Duitsland (mannelijke waarden/leger).

Na de wereldtentoonstelling vroegen mensen zich af wat deze tentoonstelling nou daadwerkelijk voor nieuws gebracht heeft. Waarom?

De tentoonstelling van 1889 bracht staal in de vorm van de eiffeltoren. Deze tentoonstelling werd ingezet op vermaak en glorie, niet vernieuwing. Er werd spektakel gemist

Wat was het effect van de onzekerheid die in de samenleving gevoeld werd?

Er was veel sprake van zelfmoord. Er was een nerveuze generatie ontstaan die de zekere trede en vast grond onder de voeten van de pionier was kwijtgeraakt.

De neurose werd niet alleen in fictie een centraal idee, maar ook in de geneeskunde. Sanatoria deden goede zaken met het behandelen van zenuwinzinkingen. Niet alleen van vrouwen, maar steeds vaker ook van mannen die zich overvraagd en onzeker voelden.

Wat was, naast het antisemitisme, nog een belangrijk motief bij de Dreyfus-affaire?

Ook het bevolkingsdebat speelde een grote rol. Er werd de nadruk gelegd op de volgende vermeende oorzaken van de nationale neergang:
  • het stadsleven;
  • de teruglopende belangstelling voor het geloof;
  • een algeheel pessimisme;
  • de decadente over-verfijning van de middenklasse;
  • andere kenmerken van het moderne leven.

Het mantra was de nationalisten was geformuleerd door Maurice Barrés (1862-1923). Hoe luid dit matra?

La terre et les morts, Het land en de doden

Een groot deel van de Franse kunst stond in het teken van het navolgen en terugblikken. Noem hiervan twee belangrijke voorbeelden.

  • Marcel Proust - À la recherche du temps perdu.
  • Eugène Atget (1857-1927) - fotografeerde drie decennia lang Parijs.

Maurice Barrés was een rechtse demagoog en geloofde dat de franse samenleving ontaard was door een samenzwering van 3 groepen. Noem de 3 groepen.

1. Vrijmetselaars
2. Protestanten
3. Joden

Socioloog René Gonnard gaf enkele vermeende oorzaken voor de nationale neergang in 1900 in Frankrijk. Wat waren deze 4 genoemde oorzaken?

1. Het stadsleven
2. Teruglopende belangstelling in het geloof
3. Algeheel pessimisme
4. De over verfijning van de middelklasse. Decadentisme als resultaat van het stadsleven

Ook in de geneeskunde werd de neurose een centraal idee. Geef hiervan een voorbeeld.

De nieuwe tijd van rusteloos rumoer van fabrieken en treinen zorgde voor neuroses. Sanatoria deden goede zaken met behandelingen van zenuwinzinkingen, niet alleen bij hysterische vrouwen, maar steeds vaker ook bij mannen, die zich overvraagd en onzeker voelen.
Sigmund Freud reisde speciaal naar Parijs om dit verschijnsel en de nieuwe wetenschappelijk aandacht er voor te bestuderen.

Socioloog René Gonnard vond dat Frankrijk impotent, slap en verwijfd werd ondanks de maatregelen. Over welke maatregelen had hij het?

1. Verbieden van abortus
2. Verbieden van reclame voor voorbehoedsmiddelen

Leg uit waarom de vergelijking die Blom maakt met het heden, kan helpen om een niet-teleologisch begrip van de jaren 1900-1914 te bevorderen.

Door de vergelijking met het heden te trekken, probeert Blom het perspectief van de tijdgenoot voorstelbaar te maken. Wij weten immers ook niet of de huidige globale politieke en religieuze spanningen tot een wereldoorlog zullen leiden (al zijn wij ons meer bewust van dat gevaar dan mogelijk was vóór 1914).

Een conservatieve kunstcriticus versperde de weg van de franse president op de wereldtentoonstelling en noemde de kunst in een bepaalde gebied een schande. Kunstwerken van welke kunstenaars waren hier aanwezig?

1. Gauguin
2. Seurat
3. Cézanne
4. Pissarro
5. Picasso
6. Manet
7. Monet

Schrijvers van 1900 tot 1910 schreven hadden een bepaalde genre qua schrijven. Hoe heette dit?

Existentialistisch. Een focus op angst en neergang

Wie vormden de dreyfusards?

Socialisten, progressieven, liberalen, gegoede burgerij (meestal niet kerkelijk)

Waarom kwam de wereldtentoonstelling voor Frankrijk op het juiste moment? Waarom was het mis met Frankrijk?

- Frankrijk kampte met een verlies van vertrouwen en gapende sociale kloven. De nieuwe eeuw was onzeker en bedreigend
- Verlies van oorlog tegen Duitsland
- Toezien hoe keizer Napoleon werd gevangen genomen en afstand moest doen van troon
- Elzas-Lotharingen moest aan Duitsland worden teruggeven
- Nasleep verloren oorlog, opstand Communie van Parijs tegen zwakke reactionaire regering. Bloedig neergeslagen door Franse leger.
-Dreyfus-affaire (1894) onschuldige Joodse officier erin geluisd en beschuldigd van hoogverraad. Levenslang.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo