Hijma Gevolgen van nietigheid en vernietigbaarheid - Voorkomen of beperking van nietigheid - Partiële nietigheid

5 belangrijke vragen over Hijma Gevolgen van nietigheid en vernietigbaarheid - Voorkomen of beperking van nietigheid - Partiële nietigheid

Wat is bij partiële nietigheid het rechtsgevolg als er geen onverbrekelijk band is met bijkomende verbintenissen van de hoofdverbintenis?

Als partijen een overeenkomst sluiten zijn er twee hoofdverbintenissen en enkele bijkomende verbintenissen. Art. 3:41 bepaalt dat indien een grond van nietigheid alleen een deel van de rechtshandeling betreft(bijkomend beding) het overige van de rechtshandeling in stand blijft. Dit is anders indien het restant (bijkomende beding) in onverbrekelijke verband staat met het nietige deel. De rechtshandeling is dan geheel nietig. Dit geldt voor nietigheden van rechtswege en voor nietigheid die na vernietiging intreedt.

De wet geeft op verschillende plaatsen aan dat een bijkomend beding (partiële nietigheid) in een overeenkomst nietig is. Welke?

  1. Arbeidsovereenkomsten
  2. huurrecht
  3. pand- hypotheekhouder 3:235 : ieder beding nietig waarbij de pand en hypotheekhouder de bevoegdheid wordt gegeven zich het goed toe te eigenen. Dit sleept niet het pand en hypotheekrecht mee. Pand en hypotheek blijven geldig, ondanks dat beding nietig is.
  4. eigendomsvoorbehoud: dat bedongen is voor een andere prestatie dan 3:92 lid 2 noemt.

Partiële nietigheid  niet alleen bij bijkomende bedingen: ook nietigheid van hoofdverplichting is mogelijk; dit kan wanneer de hoofdverplichting splitsbaar is en het restant van de rechtshandeling voor beide partijen interessant blijft.

Of er sprake is van een onverbrekelijke verband tussen het nietige deel van de rechtshandeling en het overblijvende gedeelte kan op een subjectieve en objectieve wijze worden vastgesteld. Waar gaat het om bij een objectieve en subjectieve invulling?

Bij een subjectieve invulling is het beslissend of partijen de overeenkomst ook zonder het verboden beding zouden hebben gesloten.
Bij een objectieve invulling wordt aan de hand van de omstandigheden van het geval vastgesteld of instandhouding van het geldige deel van de overeenkomst juridisch aanvaardbaar is.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

De HR heeft voor de objectieve invullingswijze gekozen als het gaat om de beoordeling van de onverbrekelijke band tussen het nietige deel van de overeenkomst en overblijvende deel.
Welke gezichtspunten heeft de HR geformuleerd:

  1. Aard en inhoud en strekking van de rechtshandeling
  2. De mate waarin de onderdelen van de rechtshandelingen met elkaar verband houden.
  3. Wat partijen met de rechtshandelingen wilden bereiken.
  4. De belangen van alle betrokken partijen.

Wat is conversie en hoe werkt het en wanneer wordt het toegepast?

Onder voorwaarden kan een nietige rechtshandeling van rechtswege worden geconverteerd (omgezet) in een geldige rechtshandeling 3:42.  Het recht zorgt ervoor dat de nietigheidssanctie niet verder reikt dan nodig (i.v.m wenselijkheid doelmatig functionerend rechtsverkeer). Conversie werkt van rechtswege.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo