Technologie, gezondheid en welbevinden - Computerwerk en stress

15 belangrijke vragen over Technologie, gezondheid en welbevinden - Computerwerk en stress

Vooral mensen met een lage functieniveau gaven aan dat hun werk intensiever was geworden na introductie van computers. Werknemers in middelste niveau ervaarde geringe toename en in hoger niveau nauwelijkse toename van intensiteit. Hoe verklaarde Aronsson (1989) deze verdeling

  • lage functies: verschaling van de taakinhoud, waardoor meer monotoom en routinematig werk, terwijl die wel voortdurende aandacht vereist was.
  • hoge functies: werden betrokken in het ontwerp- en aanschafproces van apparaten. Daardoor hadden zij invloed op het beter uitvoeren van hun taak, waardoor werk interessanter, gevarieerder en uitdagender werd

De consequenties van het gebruik van computers voor functie-inhoud zijn niet eenduidig, er zijn 2 bevindingen in de kantoorsector. Welke zijn dit?

1. Vooral werknemers met een lage functie rapporteren dat het werk zwaarder is geworden na de introductie van de computer. Middel, merkte een geringe stijging en hoog merkte geen verandering.
Aronsson: stelt dat de toename van intensiteit bij lagere functies door verschraling (monotoon) van werkinhoud komt, terwijl er voortdurende aandacht nodig is. Ook hebben hogere functies meer macht en dus de keuze.

2. Er zijn veel efficiëntie operaties uitgevoerd in organisaties. Hierbij zijn veel functiegroepen getroffen. Dit zorgde voor een hogere werkdruk en deden mensen werk onder hun niveau.

Wat voor een invloed had de ontwikkeling van computers en systemen voor mensen in hogere functies?

Omdat deze mensen vaak betrokken worden in het proces en in de besluitvorming over welke systemen er worden aangeschaft worden ze ook vaak betrokken bij werkgroepen van het ontwerp van nieuwe systemen. Ze kunnen daardoor hun werk beter uitvoeren en het werk wordt vaak ook interessanter en uitdagender
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat zijn gevolgen van de invoering van de technologie

  • in de eerste instantie wordt de industriële sector getroffen
  • vervolgens verliezen mensen in de financiële sector (secretariaat) hun baan
  • deel van de taken komt nu bij ander personeel
  • gevolgen: ervaren meer werkdruk, doen werk beneden niveau

Wat is de oorzaak en het gevolg van het opheffen van veel ondersteunende diensten in vooral de financiele sector?

Door automatisering en de invoering van nieuwe systemen zijn veel functies in de ondersteunende (secretariere functies) opgeheven waardoor een deel van de taken bij het resterende personeel terecht is gekomen waardoor die nu vaak meer werkdruk ervaren en ook werk moeten doen die beneden hun kwalificatieniveau ligt.

Wat kan er worden gedaan in de organisatie van het werk om te zorgen dat computerwerken niet teveel invloed heeft op de gezondheid?

Competent blijven in het gebruiken van de aplicaties zodat deze niet voor frustraties gaan zorgen.
- voor jezelf regels stellen om emails alleen te checken in de ochtend of op 3 vaste tijden per dag.
- Als organisatie zou je kunnen invoeren dat je na 8pm geen email meer mag versturen om ervoor te zorgen dat werk/prive balans gezond blijft.

Welke invloed heeft computerwerk op welbevinden en gezondheid

  • computerwerk + beter uitvoeren van taak = positief effect op welbevinden en gezondheid
  • lange dagen achter computer = negatief effect op welbevinden en gezondheid
  • informatie- en keuzestress: veel informatie beschikbaar, waardoor het lastig is om structuur aan te brengen en te schiften
  • e-mails nemen veel tijd in beslag en zorgen voor grenzeloos werken

Voor computerwerk geld dat de wijze waarop het werk georganiseerd is en dan vooral de verwachting die men van technologie heeft, invloed heeft op het welzijn. Leg dit uit.

  • Als verwacht wordt dat technologie kan leiden tot betere taakuitvoering, heeft dit een positief effect op welbevinden (indien men zich competent voelt om technologie te gebruiken).
  • De verwachting dat mailtjes snel worden beantwoord, waardoor er sprake is van ‘grenzeloos werken’.

Wat kan je doen wanneer je cognitieve capaciteiten niet voldoende is om aan het computerwerk te voldoen

  • Gestelde eisen verlagen, maar dit lukt meestal niet bij het bedienen van een computer
  • compensatoire inspanning: extra inspanning, maar dat kan leiden tot burn-out
  • naarmate taakuitvoerders zelf invloed heeft op de manier waarop het systeem wordt bediend, komt dit hun welbevinden en gezondheid ten goede.

Werken met computers betekent dat je voortdurend alert moet zijn. Door allerlei redenen kan het voorkomen dat het niet lukt. Wat is hiervoor een oplossing?

De eisen verlagen. Maar dat is vaak niet mogelijk bij computersystemen. Dus dan rest de operator niets anders dan zich extra in te spannen. Ookwel compensatorische inspanning genoemd, met alle negatieve gevolgen van de psychologische en fysiologische kosten.

Wat zijn manieren om moderne technologie te gebruiken

- De (on)betrouwbaarheid van tchnologie we zijn er afhankelijk van
- ethiek:  van gebruik to omgangsnormen.
- Het nieuwe werken: geen vaste werkplek meer
- Elektronische registratie van prestaties (EPM): Kan RSI (repetitie strain injury) veroorzaken.

Wat houdt het electronic performance monitoring (EPM) in

  • Het registreren van wanneer iemand met de computer heeft gewerkt en wat er gedaan is
  • zo kan de organisatie alles controleren en nagaan hoeveel en hoe goed er gewerkt is
  • werknemers voelen zich voortdurend gecontroleerd en opgejaagd, wat spanningsklachten kan veroorzaken

Wat houdt Repetitieve strain injury in

Medische term voor verzamelbegrip van aandoening van het bewegingsapparaat (arm, schouders, nek)

Welke van de praktische aanbevelingen die zijn gegeven in het artikel zie je nog niet terug, maar zouden wel nuttig zijn om zorgverleners te ondersteunen in het digitaliseringsproces?


  • Jobcrafting: geef zorgverleners de mogelijkheid om bepaalde werkkenmerken van hun baan aan te passen en vorm te geven zodat deze beter aansluiten bij hun voorkeuren en behoeftes.
  • Motiveren: zorgverleners moeten de meerwaarde van de verandering voor henzelf en patiënten zien. Natuurlijk helpt het hierbij als de zorgverlener digivaardig is.
  • Gericht aanbieden van trainingen.

Waar heeft de technologie toe geleid als we het hebben over arbeidsbelasting?

Verschuiving van fysiek belasting naar mentale belasting. Cognitieve vaardigheden van medewerkers worden belangrijker. Computers nemen veel werk over door ontwikkeling op het gebied van kunstmatige intelligentie, maar er ontstaan hierdoor ook nieuwe banen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo