Individueel Assessment - Werkstressmodellen en enkele prototypische vragenlijsten op het gebied van werkstress en gezondheid

8 belangrijke vragen over Individueel Assessment - Werkstressmodellen en enkele prototypische vragenlijsten op het gebied van werkstress en gezondheid

Welke typen variabelen worden er onderscheiden in het algemene stressmodel van Althaus, Kop en Grosjean?

Het model is gebaseerd op de veronderstelling dat de kenmerken van de arbeidssituatie (eerste groep variabelen), de stressgerelateerde gevoelens en gedragingen van medewerkers bepalen (de tweede groep variabelen).
De derde groep variabelen zijn de moderatorvariabelen die de relatie tussen de twee andere typen variabelen kunnen versterken of verzwakken . De vierde groep variabelen zijn de mediatorvariabelen (de oorzaak-gevolgrelatie tussen de twee eerste variabelen loopt via een of meerdere mediërende variabelen)

Er is een groot aanbod van vragenlijsten die op individueel niveau (determinanten van) werkstress meten, gebaseerd op het algemeen stressmodel. Het algemeen stressmodel onderscheidt vier groepen variabelen. Benoem deze vier groepen variabelen

Werkomgeving / stressoren zijn kenmerken van de arbeidssituatie (arbeidsomstandigheden) die tot stressreacties kunnen leiden.

Stressreacties worden ook wel strains of afhankelijke variabelen genoemd.

Moderatorvariabelen zijn variabelen die de relatie tussen stressoren en stressreacties versterken of verzwakken.

Mediatoren zijn variabelen waarlangs de invloed van werkomgeving/stressoren op stressreacties verloopt. Een mediator staat dus tussen oorzaak en gevolg in.

Wat zijn de afhankelijke en onafhankelijke variabelen in het algemene stressmodel?

Onafhankelijke variabelen: er wordt een oorzaak-gevolgrelatie verondersteld tussen de kenmerken van de arbeidssituatie en de gezondheid van de werknemer. O.a.:

  • fysieke omgeving
  • sociale omgeving
  • baanactiviteiten
  • het managen van activiteiten
  • organisatiecontext     


Afhankelijke variabelen: alle gegevens over de gezondheid en werkbeleving van de medewerkers. O.a.:

  • arbeidstevredenheid
  • psychische en fysieke gezondheidstoestand
  • ziekteverzuim
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke drie vragenlijsten kunnen worden gebruikt om stressreacties te meten?

- JD-R monitor - bevat schalen voor werkbeleving en meet alle stressreacties die onderdeel zijn van het JD-R Model.
- De VBBA - Vragenlijst beleving en beoordeling van de arbeid - heeft 11 schalen voor de gevolgen van werkstress en arbeidsgerelateerde spanningsreacties. Schalen zijn onderverdeeld in twee hoofdcategorieen; Vitaliteit en Diagnostische schalen.
- De Burnout assessment Tool -  meet de 4 belangrijkste kernsymptomen van burnout (uitputting, emotionele en cognitieve ontregeling en mentale distantie)

Geef uitleg, voorbeelden en vragenlijsten die kunnen worden gebruikt om de variabele stressreactie te kunnen meten in het werkstressmodel

Stressreacties worden ook wel strains of afhankelijke variabelen genoemd.
Voorbeelden van variabelen uit deze categorie zijn arbeidstevredenheid, psychische en fysieke gezondheidstoestand en ziekteverzuim.
Voorbeelden van vragenlijsten die deze stressreacties meten zijn de Arbeidssatisfactie index (ASI), de Dutch workaholism scale (DUWAS), de JD-R-monitor, de Spanningsmeter, de Utrechtse burn-outschaal (UBOS), de Vragenlijst beleving en beoordeling van de arbeid (VBBA), de Vragenlijst voor onderzoek van de ervaren gezondheidstoestand (VOEG) en de Vierdimensionele klachtenlijst (4DKL).

Wat is de JD-R monitor en de betrouwbaarheid ervan?

De JD-R Monitor bevat schalen voor werkbeleving, burn-out, bevlogenheid, werkverslaving en organisatie-uitkomsten. Het meet alle type stressreacties die onderdeel zijn van de JD-R monitor. De betrouwbaarheid is voldoende tot goed

Wat zijn moderator variabelen?

Moderatorvariabelen zijn variabelen die de relatie tussen stressoren en stressreacties versterken of verzwakken.
Voorbeelden van variabelen uit deze categorie zijn demografische variabelen, sociale ondersteuning en persoonskenmerken.
Voorbeelden van vragenlijsten zijn de Interne-externe beheersingsschaal, de Jenkins activity survey en de Positief en negatief affect-schaal (PANAS).

Wat zijn mediator variabelen?

Mediatoren zijn variabelen waarlangs de invloed van werkomgeving/stressoren op stressreacties verloopt. Een mediator staat dus tussen oorzaak en gevolg in.
Zo kan het hebben van weinig autonomie en regelmogelijkheden in het werk boosheid en frustratie veroorzaken, waardoor er meer kans is op stressreacties. Boosheid en frustratie zijn in dit geval de mediatoren.
Voorbeelden van vragenlijsten zijn de onderdelen Vitaliteit en Diagnostische schaal van de VBBA.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo