Wetgeving op het gebied van arbeid en gezondheid

28 belangrijke vragen over Wetgeving op het gebied van arbeid en gezondheid

24.1 Wat staat er in de wetgeving op het gebied van arbeid en gezondheid?

  • Hierin staan wetten op het gebied van arbeidsomstandigheden
  • Wetten rond ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid
  • En wetten met betrekking tot arbeid en zorg.

(Zie voor uitgebreid overzicht de aantekening.)

Wat is het doel van de Arbowet?

Werkgevers en -nemers laten bijdragen aan veiligheid, gezondheid en welzijn op de werkplek.

24.2 Wat staat er in de wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden?

  • de uitgangspunten van de arbowet
  • de veroorzakers van ziekteverzuim
  • verplichtingen van de werkgever
  • wat er in het contract tussen de organisatie en de arbodienst is opgenomen
  • de verplichtingen van de werknemers
  • over wat de arbeid inspectie doet.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke verplichtingen heeft de werkgever vanuit de Arbowet?

Grootst mogelijke veiligheid bieden, gezondheid beschermen en welzijn bevorderen.
Arbeidsomstandigheden op een structurele manier verbeteren, daarom verplicht tot maken van RIE = systematisch risico's in kaart brengen.
Hierna moet werkgever PvA opstellen met maatregelen ter verbetering.
PvA moet worden goedgekeurd door OR. Vanwege deze verplichtingen is een bedrijf genoodzaakt ‘n eigen Arbodienst in te richten of externe Arbodienst ter hand te nemen.

24.2.1 Wat staat er in de wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden?
Wat zijn de uitgangspunten van de Arbowet? (1998)

Uitgangspunten Arbowet (1998)
  • Aandacht voor veiligheid, gezondheid en psychosociale arbeidsbelasting.
  • Nadruk op preventie, door waar mogelijk problemen bij de bron aan pakken.
  • Gezamenlijke verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers.
  • Verplichte ondersteuning van bedrijven met meer dan 25 werknemers door een preventiemedewerker.
  • Externe of interne ondersteuning voor preventie en verzuimbegeleiding door arbodienst of arbodeskundige (m.n. de bedrijfsarts)
  • Basis voor het organiseren van bedrijfshulpverlening.
Doel van de Arbowet is werkgevers en werknemers aan te moedigen ieder op eigen wijze, bij te dragen aan zo goed mogelijke arbeidsomstandigheden op de werkplek.

Noem 3 zaken die in een contract tussen bedrijf en arbodienst geregeld moeten zijn.

  • Toetsen van de RIE en het PvA
  • Ziekteverzuimbegeleiding
  • Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO) ook preventief medisch onderzoek (PMO) genoemd
  • Aanstellingskeuring

24.2.2 Wat staat er in de wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden?
Wat zijn belangrijke veroorzakers van ziekteverzuim? (recent onderzoek)

  • werkdruk
  • fysieke belasting
  • agressie en geweld

Noem 3 verplichtingen van de werknemer vanuit de Arbowet.

  • De nodige voorzichtigheid en zorgvuldigheid in acht te nemen.
  • Verboden beveiligingen bij machines weg te nemen.
  • Indien verlangd is persoonlijke bescherming verplicht.
  • Volgen van voorlichting en onderricht dat door de werkgever voor hen wordt georganiseerd.

24.2.3 Wat staat er in de wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden?
Wat zijn de verplichtingen van de werkgever?

  • Arbobeleidsplan: aanpak arbo-omstandigheden in het bedrijf, taken en bevoegdheden.
  • Risico-inventarisatie en –evaluatie (RIE)
  • Systematisch de risico’s van de werknemers in kaart brengen.(Hiervoor zijn digitale instrumenten beschikbaar)
  • Uitkomsten RIE beoordelen op ernst en omvang
  • Plan van aanpak opstellen.
  • Instemming ondernemingsraad/personeelsvertegenwoordiging.
  • Onder regie van preventiemedewerker wijzigingen invoeren.
  • OR en werkgever evalueren jaarlijks het beleid
  • Verifiëring RIE en plan van aanpak door Arbo-dienst of arbodeskundige (>25 werknemers).

24.2.4 Wat staat er in de wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden?
Wat is er in het contract tussen organisatie en arbodienst of arbodeskundige opgenomen?

  • Toetsen RIE en plan van aanpak
  • Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO), tegenwoordig ook wel: preventief medisch onderzoek (PMO) genoemd;
  • Aanstellingskeuring (indien althans mag worden toegepast)

Uit welke jaren stammen de Ziektewet, WAO en TBA?

Ziektewet (1930)
Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO, 1967)
Wet terugdringing beroep op de arbeidsongeschiktheidsregelingen (TBA, 1993)

24.2.5 Wat staat er in de wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden?
Wat zijn de verplichtingen van de werknemers?

  • De nodige voorzichtigheid en zorgvuldigheid in acht nemen om gevaren voor de veiligheid en gezondheid van zichzelf en anderen te vermijden.
  • Geen beveiligingen op machines weghalen.
  • Persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken.
  • Het volgen van onderricht en voorlichting.

Wat was een groot nadeel van het voormalige ziektewetsysteem en hoe werd dit veranderd?

Er zaten weinig prikkels in die organisaties dwongen om kritisch naar ziekteverzuim te kijken of dit preventief aan te pakken. Met de ‘Wet terugdringing ziekteverzuim’ (1994) werd ‘t systeem van de collectief georganiseerde Ziektewet vervangen door ‘n systeem van loondoorbetaling bij ziekte door de werkgever.

24.2.6 Wat staat er in de wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden?
Wat staat er over arbeidsinspectie?

  • De Arbeidsinspectie is belast met het toezicht op de naleving van de Arbowet. Middel om te dwingen de wet na te leven: bestuurlijke boete.
  • Ernstige arbeidsongevallen moeten aan de arbeidsinspectie worden gemeld.
  • Komen er ernstige feiten aan het licht, dan maakt de Arbeidsinspectie een procesverbaal op. Dit kan leiden tot een strafrechtelijke procedure.

Welke andere wet vormde, naast de Wet terugdringing ziekteverzuim, een belangrijke prikkel op dit gebied?

De Wet verbetering poortwachter (WVP, 2002) = gedurende de ziekteperiode moeten een aantal stappen worden genomen, zowel door werkgever als werknemer. Bv het opstellen en opvolgen van een PvA tot re-integratie.
Als de werkgever te weinig doet kan het UWV de werkgever verplichten het loon nog langer door te betalen.

24.3 Wat staat er in de wetgeving rond ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid?
24.3.1 Wat staat er over ziekteverzuim?
24.3.1.a De Ziektewet (1930)

Ziektewet (1930)
  • Tot 1994 de belangrijkste wet in Nederland m.b.t. ziekteverzuim.
  • Collectieve (publieke) verzekering tegen de financiële gevolgen van ziekteverzuim.
  • Bij ziekte kreeg de werknemer een uitkering van 70% van het laatst verdiende loon.
  • De ziektegelduitkering duurde maximaal een jaar, daarna overgang naar arbeidsongeschiktheid via de WAO.
  • Nadeel: weinig prikkels om kritisch naar het ziekteverzuim te kijken/aan te pakken.

Na 2 jaar ziekte kan een uitkering bij het UWV aangevraagd worden. Hoe beoordeeld het UWV deze claim?

VG en AD beoordelen of de werknemer in aanmerking komt voor ‘n WIA-uitkering. De VG beoordeelt de belastbaarheid van de werknemer. De AD kijkt naar de functies die de werknemer, met de beperkingen in de belastbaarheid, nog kan uitoefenen. Het UWV bepaalt het arbeidsongeschiktheidspercentage van de zieke werknemer.

24.3 Wat staat er in de wetgeving rond ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid?
24.3.1 Wat staat er over ziekteverzuim?
24.3.1.b Over de Wet terugdringing ziekte verzuim?

Door deze wet werd het systeem van de ziektewet geleidelijk aan vervangen door een systeem van loondoorbetaling bij ziekte door de werkgever.

Wat is het hoofddoel van wet- en regelgeving mbt arbeid en zorg?

Het faciliteren van een betere combi tussen werk, zorg en opvoeding in de vorm van verlof en deeltijdarbeid (in ‘t kader van gezondheidsrisico’s en verband met ziekte en arbeidsongeschiktheid).

Welke 3 wetten zijn er rondom arbeid en zorg?

1.Wet aanpassing arbeidsduur (2000) maakt het voor werknemers mogelijk meer/minder uren te gaan werken. Werkgever kan dit alleen afwijzen in geval van zwaarwegende bedrijfsbelangen.
2.Wet arbeid en zorg
Feitelijk zijn nagenoeg alle vormen van (wettelijk) verlof ondergebracht in een wet. Deze verlofregelingen kunnen in 4 groepen worden verdeeld:
  • Zwangerschap, bevalling, ouderschap, adoptie, pleegzorg
  • Kort verzuimverlof: kraamverlof en calamiteitenverlof
  • Zorg voor zieke familieleden
  • Levensloopregeling
3.Wet kinderopvang
De wet gaat uit van een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ouders, werkgevers en overheid.

24.3 Wat staat er in de wetgeving rond ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid?
24.3.1 Wat staat er over ziekteverzuim?
24.3.1.d Gevolgen van de wet.

  • Er is meer aandacht voor verzuimpreventie.
  • Verzekeren van het financiële risico door werkgevers (prikkel van ziekteverzuimpreventie valt daarmee weer weg).
  • Het aantal aanstellingskeuringen steeg. Hiervoor de Wet op de medische keuringen (1998).
  • Alleen medische aanstellingskeuringen wanneer er objectieve gronden voor zijn.

24.3 Wat staat er in de wetgeving rond ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid?
24.3.1 Wat staat er over ziekteverzuim?
24.3.1.e Wet verbetering poortwachter (2002)

Gedurende de ziekteperiode moeten er zowel door de werkgever, als de werknemer, een aantal stappen worden genomen.
  • Het gezamenlijk opstellen en opvolgen van een plan van aanpak tot reïntegratie.
  • Het UWV kan een werkgever die te weinig heeft gedaan, verplichten het loon nog langer (dan twee jaar) door te betalen.
  • Een werknemer die te weinig doet aan reïntegratie, kan gekort worden op zijn uitkering, of niet in aanmerking komen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering.

24.3 Wat staat er in de wetgeving rond ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid?
24.3.1 Wat staat er over ziekteverzuim?
24.3.1.f De ziekte wet bestaat nog voor?

  • Zwangerschaps- en bevallingsverlof
  • Uitzendkrachten
  • Zieke uitkeringsgerechtigden

24.3 Wat staat er in de wetgeving rond ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid?
24.3.2 Wat staat er in de wet over Arbeidsongeschiktheid en reïntegratie?

Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering WAO (1967)
Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen WIA (2006)
  • Wachttijd twee jaar
  • Werknemer vraagt arbeidsongeschiktheidsuitkering aan bij het UWV
  • UWV claimbeoordeling door verzekeringsgeneeskundige en arbeidsdeskundige:
          Verzekeringsgeneeskundige beoordeelt de belastbaarheid van de  
          werknemer;
          De arbeidsdeskundige kijkt naar de functies die de werknemer, gegeven
          de beperkingen in de belastbaarheid, nog kan uitvoeren.
Wet op de reïntegratie van arbeidsgehandicapten REA (1998- 2006 ingetrokken)

24.4 Wat staat er in de wetgeving rond arbeid en zorg?

Hoofddoel van wet en regelgeving m.b.t. arbeid en zorg is om een betere combinatie tussen werk, zorg en opvoeding te faciliteren in de vorm van verlof en deeltijdarbeid.
Inhoud van de wet:
  • De wet aanpassing arbeidsduur
  • Wet arbeid en zorg
  • Wet kinderopvang

24.4 Wat staat er in de wetgeving rond arbeid en zorg?
24.4.1 Wat betreft de Wet aanpassing arbeidsduur?

De wet aanpassing arbeidsduur (2000) maakt het werknemers mogelijk meer of minder uur te gaan werken. De werkgever kan dit alleen afwijzen wanneer er sprake is van zwaarwegende bedrijfsbelangen.

24.4 Wat staat er in de wetgeving rond arbeid en zorg?
24.4.2 Wat betreft de wet arbeid en zorg?

De Wet arbeid en zorg kent een groot aantal verlofregelingen:
  • Verlofregels rond zwangerschap, bevalling, ouderschap, adoptie en pleegzorg.
  • Kort verzuimverlof: kraamverlof en calamiteitenverlof. Calamiteitenverlof is verlof met doorbetaling van loon in onvoorziene situaties (kiesrecht, overlijden naast familielid, gesprongen waterleiding)
  • Zorg voor zieke familieleden met behoud van loon of langdurig (onbetaald) verlof voor familielid met levensbedreigende ziekte.
  • Regels m.b.t. levensloop regeling.
Van deze wetgeving kan alleen in positieve zin worden afgeweken door afspraken in CAO’s.

24.4 Wat staat er in de wetgeving rond arbeid en zorg?
24.4.3 Wat betreft de wet kinderopvang?

Kinderopvang is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van ouders, werkgevers en overheid en wordt door de drie partijen gezamenlijk betaald.
Toezicht op de kindercentra wordt namens de gemeente uitgeoefend door de GGD.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo