De balans tussen werk en prive

19 belangrijke vragen over De balans tussen werk en prive

14.1 Waarom wordt er een hoofdstuk gewijd aan de balans tussen werk en privé?

Werken is belangrijk, maar vrije tijd ook. De balans hiertussen kan soms problemen opleveren en beide hebben invloed op elkaar.
De invloed die werk op de privésituatie kan hebben wordt aangeduidt met de term werk-thuisinterferentie (WTI) (bv. thuis piekeren over werk, te veel uren overwerk zodat taken thuis onvoldoende aandacht krijgen)
De thuissituatie kan ook invloed hebben op het functioneren op het werk. Dit wordt aangeduidt met de term thuis-werkinterferentie (TWI) (bv. kersverse ouders die moe op het werk zijn ivm te weinig nachtrust)

Hoe wordt de invloed die werk heeft op de privé-situatie genoemd? En hoe heet het tegenovergestelde?

Werk thuisinterventie WTI: invloed die werk heeft op privésituatie, bv werknemer die thuis piekert over werk.
Thuis werkinterventieTWI: invloed die privésituatie heeft op werk, bv zieke kinderen of te weinig nachtrust.

14.2 Hoe zijn de ontwikkelingen geweest met betrekking tot de balans tussen werk en privé?

  • Vòòr 1960 waren werk en prive gescheiden werelden
  • eind '60 werd aandacht verlegd vanwege instroom vrouwen op de arbeidsmarkt
  • eind '60 werd ook de theorievorming ontwikkeld over werk-thuisinterferentie, rondom 2 thema's:
  1. roltheorie
  2. werktevredenheid
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Tot 1960 werd werk & privé als gescheiden beschouwd. Waarom veranderde dit en rond welke thema's vormde de theorie zich in die jaren?

Eind jaren 60 werd aandacht verlegd doordat meer vrouwen instroomden op de arbeidsmarkt. De theorievorming in die jaren ontwikkelde zich rond 2 thema’s

  1. Roltheorie
  2. Arbeidstevredenheid

4.2.1 In de theorievorming over werk-thuisinterferentie werd de roltheorie gekozen als meest prominent uitgangspunt. Wat houdt de roltheorie in?

De roltheorie gaat over onderzoek naar rolconflicten die vrouwen ervaren tussen de rollen werknemer en huisvrouw. Men dacht dat dit negatief zou zijn, maar dit bleek later niet altijd het geval te zijn. 

Hoe beschrijven Kahn ea het interrolconflict en van welke theorie is dit een onderdeel?

In hun theorie over role dynamics beschrijven Kahn e.a. het interrolconflict als een conflict dat ontstaat door de combi van werkrollen en niet-werkrollen. Het individu kan eisen en verwachtingen van beide rollen niet aan wat leidt tot conflict- en stresservaring.

14.2.2  In de theorievorming over werk-thuisinterferentie werd de arbeidstevredenheid (arbeidssatisfactie) een ander uitgangspunt. Wat houdt arbeidstevredenheid in?

Tevredenheid over arbeid is onderzocht en men blijkt tevredenheid te zoeken in werk, wordt dit gevonden dan levert deze tevredenheid verrijking op in zowel privé- als werksituatie. Hulpbronnen zijn hier de bepalende factor. De ontwikkelingen volgen elkaar snel op en er ontstaan steeds meer nieuwe inzichten.

Wat houdt de rolschaarstehypothese (1974) van Sieber in?

Er zijn grenzen aan tijd en energie van mensen, worden deze overschreden door accumulatie van rollen dan zijn er negatieve gevolgen voor het welbevinden.

14.2.3 Wat kan je vertellen over de opvallende verschuiving van een positieve benadering van de combinatie werk en privé?

De gedachte is ontstaan dat werk en privé in plaats van 'vijanden' ook 'bondgenoten' kunnen zijn:
  • werken in een plezierige sfeer kan ertoe bijdragen dat iemand thuis ook beter functioneert
  • na een ontspannen weekend met hernieuwd energie weer aan de lag.
De mogelijke positieve relatie tussen werk en privé wordt door Greenhaus en Pewell (2006) werk-privé-verrijking genoemd. Ze maken onderscheid tussen 5 verschillende typen hulpbronnen:

  1. vaardigheden en zienswijzen
  2. psychologische en fysieke hulpbronnen
  3. sociale hulpbronnen
  4. flexibiliteit
  5. materiele hulpbronnen.

Wat houdt de rolexpansie-hypothese (1977) van Marks in

Marks(1977) bestreed dat er alleen sprake kon zijn van negatieve effecten. Met deze hypothese benadrukt Marks dat participatie in meer rollen niet alleen een investering inhoudt. Participatie in meer rollen kan ook energie creëren.

14.3(.1) Wanneer we kijken naar resultaten uit empirisch onderzoek, hoe moeten we de werk-thuisinterferentie nu zien in relatie tot de stress-strain?

Stress-strain= term die Seyle (pag 16) heeft geïntroduceerd. Hij bedoelde hiermee het resultat van een kracht op het lichaam, oftewel de reactie op stress)
Er zijn verschillende opvattingen hierover:
  • WTI als stressopleverend fenomeen, dit kan bepaalde reacties op stress veroorzaken.
  • TWI en WTI als beïnvloedende (mediërende) elementen tussen bepaalde werkgerelateerde factoren.
  • TWI en WTI zowel gevolg als oorzaak van stressreacties.
  • TWI en WTI als verklarend proces van problemen binnen het werk.
Ook meerdere gevolgen kunnen optreden.

14.3.2 Wat blijkt uit onderzoek over thuis-werkinterferentie en werk-thuisinterferentie?

  • Werkgerelateerde variabelen hangen sterker samen met WTI dan met TWI
  • Privegerelateerde variabelen hangen sterker samen met TWI dan met WTI
  • Bepaalde factoren kunnen zo verwoestend zijn dat ze tegelijkertijd samenhangen met WTI en TWI, dus zowel werk als privé (bv werkstress en familiestress
  • Voorspellers van WTI: , werkdruk, onvoorspelbaarheid werktijden/diensten, hoge betrokkenheid werk, ondersteunende leidinggevende/werkcultuur
  • Niet werkgerelateerde voorspellers: kinderen tuis, stress in de familie, sterke betrokkenheid bij thuis, gebrek aan steun van thuisfront

Wat houdt de werk-privéverrijking in en welke 5 hulpbronnen worden in dit kader onderscheiden?

Werk-privéverrijking gaat uit van een positieve relatie tussen werk en privé. Werkervaringen kunnen het privé-leven verrijken en andersom. Om meer inzicht te krijgen in dit proces te krijgen is er een theoretisch model ontwikkeld dat  5 verschillende hulpbronnen onderscheid:
1.Vaardigheden en zienswijzen
2.Psychologische en fysieke hulpbronnen
3.Sociale hulpbronnen
4.Flexibiliteit
5.Materiële hulpbronnen
De mate waarin deze hulpbronnen aanwezig zijn, bepaalt of iemand goed presteert en zich goed voelt, wat weer invloed heeft op gevoelens en prestaties in de andere rol.

14.3.3 Wat blijkt uit onderzoek dat de consequenties of gevolgen kunnen zijn van WTI en TWI?

Er zijn drie typen consequenties:
  1. werkgerelateerde uitkomsten; beïnvloedt de werktevredenheid, organisatiebetrokkenheid, verloopintentie
  2. niet-werkgerelateerde uitkomsten: beïnvloedt de tevredenheid over het leven in het algemeen, het huwelijk en de familie
  3. stress-gerelateerde uitkomsten: beïnvloedt burnout, depressie, somatische klacht

Welke 2 dimensies liggen ten grondslag aan werk-thuisinterferentie?

WTI = proces waarbij aspecten van de werk- en thuissituatie elkaar wederzijds zo beïnvloeden dat emoties, cognities en/of gedragingen opgedaan in het ene domein van invloed zijn op emoties, cognities en/of gedragingen in het andere domein.
WTI is in principe 'n neutraal begrip waaraan 2 dimensies ten grondslag liggen:
o Richting van interferentie – Werk/thuis – Thuis/werk
o Evaluatie van de interferentie – Positief/negatief

14.5 Wat zijn de trends en ontwikkelingen op het gebied van het onderzek naar werk en privé?

Volgens Westman en Piotrkowski (1999):

  • er moet meer diversiteit in de steekproeven komen
  • minder focus op het individu als analyse
  • meer koppels als analyse eenheid zodat dit onderzoek naar crossoverprocessen mogelijk maakt
  • meer gevarieerde methoden
  • 'hardere' en objectieve uitkomstmaten.
Trends:
  • toename van diversiteit in WTI onderzoek
  • onderzoek naar spil-over
  • hardere uitkomstmaten
  • gevarieerde onderzoeksmethoden

14.5.1 Wat wordt er bedoeld met meer diversiteit in werk-thuisinterferentie?

Aanvankelijk werd er gedacht dat onderwerpen op het gebied van werken en privé uisluitend interessant was voor tweeverdieners met kleine kinderen. Veel onderzoek was dan ook gebaseerd op steekproeven uit deze doelgroep.
Tegenwoordig zijn vraagstukken rondom privé en werk voor bijna alle volwassenen interessant. Dit heeft geleid tot grotere diversiteit in onderzoeksgroepen. Voorbeelden:
  • rol van leeftijd
  • etniciteit
  • persoonlijkheidskenmerken
  • invloed van cultuur
  • en de vraag: welke waarde men hecht aan het werk- en privé domein.

Welke 3 typen consequenties van WTI/TWI worden onderscheiden?

  1. Werkgerelateerde uitkomsten (bv. werktevredenheid, verloopintentie, betrokkenheid bij org.)
  2. Niet-werkgerelateerde uitkomsten (bv. tevredenheid over ‘t leven in ‘t algemeen, huwelijk, familie)
  3. Stressgerelateerde uitkomsten (bv. burnout, depressie, somatische klachten)
Meest consistente en sterke relaties gevonden tussen WTI en stressgerelateerde uitkomsten.

14.6 Hoe kan de balans tussen werk en privé bevorderderen?

Belangrijke voorzieningen die een positieve uitwerking kunnen hebben op een goede balans tussen werk en privé:
  • goede voorzieningen voor kinderopvang
  • zwangerschaps/ouderschapsverlof
  • Flexibele werktijden, parttime werk en duo-banen
  • telewerken en alternatieve werklocaties
Toekomstig onderzoek zou zich moeten richten op meer inzicht in de effecten van gezinsvriendelijke hrm-beleid.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo