Startpagina / Samenvattingen / De Studie van het Burgerlijk Recht / recht-zaak-beperkt

Zakelijke rechten - Eigendom in het algemeen

7 belangrijke vragen over Zakelijke rechten - Eigendom in het algemeen

Eigendom is een exclusief recht. Geef aan wat hiermee wordt bedoeld.

De eigenaar hoeft niet te dulden dat een ander op enige wijze van de zaak gebruikmaakt, ook al zou dat geen afbreuk doen aan het genot dat de eigenaar zelf van de zaak heeft. Art. 5:1 lid 2 BW:

'Het staat de eigenaar vrij met uitsluiting van eenieder vrij van de zaak gebruik te maken, mits dit gebruik niet strijdt met rechten van andere en de op wettelijke voorschriften en regels van ongeschreven recht gegronde beperkingen daarbij in acht worden genomen.'

Eigendom is het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak kan hebben. Wat wordt hiermee bedoeld?

Hiermee wordt voorgespiegeld dat eigendom een alomvattender recht is dan een beperkt recht op de zaak. Hartkamp:

'De term 'meest omvattend' doet in verband met art. 3:8 BW uitkomen dat uit het eigendomsrecht beperkte zakelijke rechten kunnen worden afgeleid.'

Waarom kan het instellen van revindicatie ex art. 5:2 BW bewijsrechtelijk risicovol zijn? Is het mogelijk te revindiceren van iemand die een persoonlijk of beperkt recht op de zaak heeft?

Indien men wil revindiceren bij een bezitter, dan dient men het eigendom van de zaak te bewijzen. Dit kan lastig zijn!

Art. 5:2 BW luidt:

'De eigenaar van een zaak is bevoegd haar van een ieder die haar zonder recht houdt, op te eisen.'

Let op 'zonder recht'. Indien iemand de zaak onder zich heeft uit hoofde van een beperkt of een persoonlijk recht, dan is revindicatie niet aan de orde.

Ingevolge art. 5:2 BW kan de eigenaar van een zaak deze opeisen van een ieder die haar zonder recht houdt. Wanneer zal revindicatie falen?

Revindicatie zal onder drie omstandigheden falen:
1. De eigenaar is zijn eigendom verloren (door bijv. derdenbescherming of verjaring);
2. De eigenaar kan zijn eigendom niet bewijzen;
3. De gedaagde houdt de zaak onder zich krachtens een zakelijk of persoonlijk recht (vruchtgebruik, erfpacht, huur, pacht, bruikleen, etc.)

Compendium, § 212

Waarom is het recht van vruchtgebruik geregeld in boek 3 en niet in boek 5?

Vruchtgebruik is een beperkt recht dat zowel op zaken als op vermogensrechten kan rusten. De beperkte rechten van boek 5 (erfdienstbaarheid, erfpacht en opstal) kunnen slechts op (onroerende) zaken rusten (Asser 5, § 1).

Het zakenrecht wordt vaak omschreven als een gesloten systeem. De nadruk wordt er daarbij op gelegd dat in het belang van de rechtszekerheid alleen de zakelijke rechten kunnen worden gevestigd die de wet kent. In dit kader wordt gesproken van de numerus clausus.

Waarom is op het gesloten systeem van het zakenrecht wel het nodige af te dingen?

De blooteigenaar en de beperkt gerechtigde houden bij alle zakelijke rechten veel vrijheid om het recht inhoudelijk vorm te geven. Het ene recht van erfpacht is het andere niet, en hetzelfde geldt voor erfdienstbaarheid en opstal (Asser, § 2).

De eisen van de redelijkheid en billijkheid spelen ook in het zakenrecht een rol. Waarom wordt wel aangenomen dat deze rol een stuk kleiner is dan in het verbintenissenrecht?

Zakenrecht is vooral derdenrecht, en aan de stabiliteit van zakenrechtelijke verhoudingen wordt een groot belang toegekend (Asser, § 2a).

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

De Studie van het Burgerlijk Recht

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Zakelijke rechten - Eigendom in het algemeen

7 belangrijke vragen over Zakelijke rechten - Eigendom in het algemeen

Eigendom is een exclusief recht. Geef aan wat hiermee wordt bedoeld.

Eigendom is het meest omvattende recht dat een persoon op een zaak kan hebben. Wat wordt hiermee bedoeld?

Waarom kan het instellen van revindicatie ex art. 5:2 BW bewijsrechtelijk risicovol zijn? Is het mogelijk te revindiceren van iemand die een persoonlijk of beperkt recht op de zaak heeft?

Ingevolge art. 5:2 BW kan de eigenaar van een zaak deze opeisen van een ieder die haar zonder recht houdt. Wanneer zal revindicatie falen?

Waarom is het recht van vruchtgebruik geregeld in boek 3 en niet in boek 5?

De eisen van de redelijkheid en billijkheid spelen ook in het zakenrecht een rol. Waarom wordt wel aangenomen dat deze rol een stuk kleiner is dan in het verbintenissenrecht?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Bijzondere overeenkomsten - Koop en ruil

De Studie van het Burgerlijk Recht

Werkboek materieel strafrecht OU

Materieel strafrecht

Directe Belastingen III

Formeel belastingrecht

Internationaal Belastingrecht

Verbintenissen uit de wet en schadevergoeding

Inkomstenbelasting

Samenvatting Verdieping IBR

Praktisch burgerlijk recht

Bestuursrecht in het Awb-tijdperk

Directe Belastingen II