Startpagina / Samenvattingen / De studie van het Nederlandse burgerlijk procesrecht / rechter-verzoek-arend

Eerste boek. De wijze van procederen voor de rechtbanken, de hoven Hoge Raad - Algemene bepalingen

Q: Wat wordt bedoeld met het fundamentum petendi ?

Het fundamentum petendi is de feitelijke grondslag van de vordering, het verzoek, of het verweer.

Q: Art. 34 lid 1 Rv verplicht de aanlegger van een procedure bij verwijzing de instructie om het procesdossier aan de rechter te overleggen. Lid 2 geeft de rechter de bevoegdheid een tijdstip vast te stellen. Staat er een sanctie op het niet (tijdig) overleggen van het procesdossier?

De wet geeft hierover geen regeling, dus in principe niet. GS: 'Art. 34 Rv bevat geen tijdstip waarop de stukken uiterlijk door de griffier moeten zijn ontvangen en kent derhalve geen sanctie op te laat indienen.' Zie ook bv. NJ 2005, 480. Het (veel) te laat in het geding brengen van de stukken kan echter wel tot strijd met het beginsel van hoor en wederhoor leiden!

10 belangrijke vragen over Eerste boek. De wijze van procederen voor de rechtbanken, de hoven Hoge Raad - Algemene bepalingen

Wat wordt bedoeld met het fundamentum petendi?

Het fundamentum petendi is de feitelijke grondslag van de vordering, het verzoek, of het verweer.

Mag de rechter weigeren een uitspraak te doen?

Nee - de rechter is verplicht uitspraak te doen. Zie art. 26 Rv:

'De rechter mag niet weigeren recht te spreken.'

Zie tevens art. 13 Algemene Bepalingen:

'De regter die weigert regt te spreken, onder voorwendsel van het stilzwijgen, de duisterheid of de onvolledigheid der wet, kan uit hoofde van regtsweigering vervolgd worden.'

Er wordt zelden tot nooit een beroep gedaan op voornoemde bepalingen.

Kan eenieder afschrift krijgen van vonnissen, arresten en beschikkingen, ook al waren ze geen partij bij deze procedure?

Ja - zie art. 29 Rv. De openbaarheid van rechtspraak verlangt dat eenieder een afschrift van verkrijgen van uitspraken van de rechter.

Art. 29 lid 2 Rv bepaalt:

'Onverminderd de artikelen 231, eerste lid, en 290, derde lid, verstrekt de griffier aan een ieder die dat verlangt afschrift van vonnissen, arresten en beschikkingen, tenzij verstrekking (...) ter bescherming van zwaarwegende belangen van anderen, waaronder die van partijen, geheel of gedeeltelijk dient te worden geweigerd. (...)'

Mag de rechter in een zaak volstaan met het doen van uitspraak? Noem het relevante beginsel van rechtspleging en artikel.

Nee - de rechter dient altijd zijn uitspraak te motiveren. Er wordt wel gesproken van een motiveringsplicht. Verwezen zij naar art. 30 Rv, hetgeen bepaalt:

'Vonnissen, arresten en beschikkingen houden de gronden in waarop zij rusten, tenzij uit de wet anders voortvloeit.'

De rechter dient altijd zijn uitspraken te motiveren (art. 30 Rv). Wat is de ratio achter deze motiveringsplicht?

De ratio van de motiveringsplicht is tweeërlei: de aanvaardbaarheid voor partijen, en de controle door hogere rechters (of andere derden). GS benoemt een gunstig nevenaspect:

'Een gunstig nevenaspect is de controle die de rechter door het opstellen van de motivering uitoefent op de houdbaarheid van zijn eigen beslissing. Motiveren dwingt de rechter te onderzoeken of de aanvankelijk gekozen oplossing deugdelijk is.'

De rechtbank Noord-Nederland heeft de vordering van Arend toegewezen, maar daarbij per abuis € 600,- toegewezen in plaats van € 6.000,-. Wat dient Arend te doen?

Berend was gedaagde in de procedure en is het hiermee oneens. Krijgt hij de gelegenheid om hierop te reageren?

Arend dient te rechter te verzoeken de kennelijke fout te herstellen. Berend krijgt de gelegenheid om op het verzoek te reageren. Zie art. 31 lid 1 Rv, hetgeen bepaalt:

'1. De rechter verbetert te allen tijde op verzoek van een partij of ambtshalve in zijn vonnis, arrest of beschikking een kennelijke rekenfout, schrijffout of andere kennelijke fout die zich voor eenvoudig herstel leent. De rechter gaat tot de verbetering over dan na partijen in de gelegenheid te hebben gesteld zich daarover uit te laten.'

Arend heeft de rechter ex art. 31 lid 1 Rv verzocht om een kennelijke fout in een vonnis te herstellen. De rechter heeft het verzoek van Arend afgewezen. Staat voor Arend een rechtsmiddel open?

Tegen het weigeren van herstel staat geen hogere voorziening open. Zie art. 31 lid 4 Rv:

'Tegen de verbetering of de weigering daarvan staat geen voorziening open.'

Allicht is voor Arend nog (incidenteel) hoger beroep mogelijk.

De rechter wijst in zijn vonnis de hoofdvordering van Cornelis toe maar wijst 'het meer of anders verzochte af'. De rechter heeft, zo lijkt het, daarbij een andere (neven-)vordering van Cornelis over het hoofd gezien en hier geen beslissing over genomen. Moet Cornelis in hoger beroep?

Cornelis kan ingevolge art. 32 lid 1 Rv ook aanvulling van het vonnis vragen. Indien de rechter de nevenvordering over het hoofd heeft gezien dan maakt het niet uit dat hij 'het meer of anders verzochte' heeft afgewezen. Art. 32 lid 1 Rv luidt:

'1. De rechter vult te allen tijde op verzoek van een partij zijn vonnis, arrest of beschikking aan indien hij heeft verzuimd te beslissen over een onderdeel van het gevorderde of verzochte. De rechter gaat niet tot de aanvulling over dan na partijen in de gelegenheid te hebben gesteld zich daarover uit te laten.'

Bestaat er buiten hoger beroep een mogelijkheid open, indien de rechter heeft verzuimd te beslissen over een onderdeel van het gevorderde of verzochte? Binnen welke termijn dient een dergelijk verzoek te worden ingediend?

Ja, zie art. 32 lid 1 Rv. Art. 32 lid 1 Rv spreekt van 'te allen tijde'. Het verzoek tot aanvulling is in principe dan ook niet aan tijd gebonden.

'1. De rechter vult te allen tijde op verzoek van een partij zijn vonnis, arrest of beschikking aan indien hij heeft verzuimd te beslissen over een onderdeel van het gevorderde of verzochte. De rechter gaat niet tot de aanvulling over dan na partijen in de gelegenheid te hebben gesteld zich daarover uit te laten.'

Art. 34 lid 1 Rv verplicht de aanlegger van een procedure bij verwijzing de instructie om het procesdossier aan de rechter te overleggen. Lid 2 geeft de rechter de bevoegdheid een tijdstip vast te stellen. Staat er een sanctie op het niet (tijdig) overleggen van het procesdossier?

De wet geeft hierover geen regeling, dus in principe niet. GS:

'Art. 34 Rv bevat geen tijdstip waarop de stukken uiterlijk door de griffier moeten zijn ontvangen en kent derhalve geen sanctie op te laat indienen.'

Zie ook bv. NJ 2005, 480. Het (veel) te laat in het geding brengen van de stukken kan echter wel tot strijd met het beginsel van hoor en wederhoor leiden!

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

De studie van het Nederlandse burgerlijk procesrecht

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Eerste boek. De wijze van procederen voor de rechtbanken, de hoven Hoge Raad - Algemene bepalingen

10 belangrijke vragen over Eerste boek. De wijze van procederen voor de rechtbanken, de hoven Hoge Raad - Algemene bepalingen

Wat wordt bedoeld met het fundamentum petendi?

Mag de rechter weigeren een uitspraak te doen?

Kan eenieder afschrift krijgen van vonnissen, arresten en beschikkingen, ook al waren ze geen partij bij deze procedure?

Mag de rechter in een zaak volstaan met het doen van uitspraak? Noem het relevante beginsel van rechtspleging en artikel.

De rechter dient altijd zijn uitspraken te motiveren (art. 30 Rv). Wat is de ratio achter deze motiveringsplicht?

De rechtbank Noord-Nederland heeft de vordering van Arend toegewezen, maar daarbij per abuis € 600,- toegewezen in plaats van € 6.000,-. Wat dient Arend te doen?Berend was gedaagde in de procedure en is het hiermee oneens. Krijgt hij de gelegenheid om hierop te reageren?

Arend heeft de rechter ex art. 31 lid 1 Rv verzocht om een kennelijke fout in een vonnis te herstellen. De rechter heeft het verzoek van Arend afgewezen. Staat voor Arend een rechtsmiddel open?

De rechter wijst in zijn vonnis de hoofdvordering van Cornelis toe maar wijst 'het meer of anders verzochte af'. De rechter heeft, zo lijkt het, daarbij een andere (neven-)vordering van Cornelis over het hoofd gezien en hier geen beslissing over genomen. Moet Cornelis in hoger beroep?

Bestaat er buiten hoger beroep een mogelijkheid open, indien de rechter heeft verzuimd te beslissen over een onderdeel van het gevorderde of verzochte? Binnen welke termijn dient een dergelijk verzoek te worden ingediend?

Art. 34 lid 1 Rv verplicht de aanlegger van een procedure bij verwijzing de instructie om het procesdossier aan de rechter te overleggen. Lid 2 geeft de rechter de bevoegdheid een tijdstip vast te stellen. Staat er een sanctie op het niet (tijdig) overleggen van het procesdossier?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Eerste boek. De wijze van procederen voor de rechtbanken, de hoven Hoge Raad - Algemene bepalingen

De studie van het Nederlandse burgerlijk pro…

Werkboek materieel strafrecht OU

Materieel strafrecht

Directe Belastingen III

Formeel belastingrecht

Internationaal Belastingrecht

Verbintenissen uit de wet en schadevergoeding

Inkomstenbelasting

Samenvatting Verdieping IBR

Bestuursrecht in het Awb-tijdperk

Directe Belastingen II

Hoofdstukken uit de Geschiedenis van het Eur…

De rechtbank Noord-Nederland heeft de vordering van Arend toegewezen, maar daarbij per abuis € 600,- toegewezen in plaats van € 6.000,-. Wat dient Arend te doen?

Berend was gedaagde in de procedure en is het hiermee oneens. Krijgt hij de gelegenheid om hierop te reageren?