De verzekeringsovereenkomst: vervolg

23 belangrijke vragen over De verzekeringsovereenkomst: vervolg

Paul zijn jacht gaat in een vlammenzee op. Hij belt gelijk de verzekeraar op.

Stel: Paul verzuimt de verzekering te bellen en wacht een week. Wat is het gevolg?

Paul is verplicht de verzekeraar zo spoedig mogelijk op de hoogte te stellen (art. 7:941 lid 1 BW). Indien hij daarmee wacht, dan kan de verzekeraar de uitkering verminderen met de schade die hij daardoor lijdt (lid 2).

Wat wordt bedoeld met de meldings- en informatieplicht van de verzekerde?

De verzekerde is verplicht de verzekeraar zo snel mogelijk op de hoogte te stellen van de risicoverwezenlijking (art. 7:941 lid 1). Dit wordt de meldingsplicht genoemd. Bovendien is de verzekerde verplicht de verzekeraar binnen redelijke termijn van informatie te voorzien (art. 7:941 lid 2). Dit wordt de informatieplicht genoemd.

Mag de verzekeraar bedingen dat het recht van de verzekerde op uitkering vervalt, indien de verzekerde zijn meldings- of informatieplicht niet nakomt?

Slechts indien de verzekeraar daardoor 'in een redelijk belang' wordt geschaad.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Bij Ingrid wordt ingebroken. Bij de diefstal wordt een collier van haar gestolen. Bij het informeren van de verzekeraar voegt Ingrid een klein nulletje toe op de aankoopbon. Welke sanctie bedreigt Ingrid? In welk arrest speelde dit?

Stel dat het collier slechts een klein deel van de gestolen spullen is. Maakt dat uit?

Verval van de gehele uitkering (art. 7:941 lid 5 BW). In het Lorus-arrest (NJ 2005, 160) is bepaald dat ook een partiële misleiding leidt tot verval van de gehele uitkering. Partiële misleiding is niet een bijzondere omstandigheid in de zin van het artikel.

Wat is de gemakkelijkste manier voor een verzekerde om zijn uitkeringsrecht te verbeuren? Noem het relevante arrest.

Door zijn verzekeraar misleidende informatie te sturen (art. 7:941 lid 5 BW). Zie het Lorus-arrest.

Pas na het bereiken van een schikking met de wederpartij doet Jansen BV een beroep op de verzekeraar. De verzekeraar geeft aan dat Jansen BV zich te laat gemeld heeft en wijst op het vervalbeding. Kan de verzekeraar zonder meer een beroep doen op het vervalbeding? In welk arrest kwam dit aan de orde?

Nee, slechts indien de verzekeraar in een redelijk belang wordt geschaad (art. 7:941 lid 4 BW). Het beroep op het vervalbeding kan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn. Het staat de rechter in dit geval vrij het uitkeringsrecht proportioneel te verminderen. Polygram/RSA (RvdW 2006/205).

Wat is de algemene maatstaf voor de uitleg van een verzekeringsovereenkomst? Aan welke regeling zijn verzekeringsvoorwaarden onderworpen? Wat geldt ten aanzien van de verzekeringsvoorwaarden? Noem het relevante arrest.

Haviltex. Afd. 6.5.3 (algemene voorwaarden). Bedingen waarover niet afzonderlijk is onderhandeld, dienen objectief te worden uitgelegd (Chubb/Dagenstead).

Peter heeft de schade aan zijn Ferrari niet tijdig gemeld. De verzekeraar beroept zich onder opgave van redenen op het vervalbeding in de overeenkomst. Wat dient Peter te doen? Typeer de werking van het vervalbeding. Noem het relevante arrest.

Peter dient gemotiveerd te stellen waarom de verzekeraar niet in zijn redelijke belang is geschaad. Het vervalbeding leidt dus wel tot een zekere omkering van de bewijslast. Nochtans dient de verzekeraar onder opgave van redenen een beroep te doen op het vervalbeding (art. 7:941 lid 4 BW). Tros/Winterthur (NJ 2008, 57).

Om inbraken te voorkomen heeft Adriaan verschillende inbraakalarmen geïnstalleerd. Op enig moment wordt toch ingebroken. Adriaan wil de verzekeraar vragen om de kosten van de inbraakalarmen te vergoeden. Adriaan stelt dat sprake is van bereddingskosten. Heeft Adriaan gelijk?

Adriaan heeft ongelijk - kosten die zijn gemaakt vóór de verwezenlijking van het risico zijn geen bereddingskosten die voor vergoeding in aanmerking komen (art. 7:957 lid 2 BW).

Welke gedragsnorm geldt bij de beredding?

Verzekeringnemer en verzekerde dienen zich te gedragen alsof zij niet verzekerd zijn.

Stad Amsterdam Verzekeringen heeft als uitgangspunt: we keren pas uit als de klant gaat zeuren. Paul heeft zijn onderneming verzekerd. Zijn schadeclaim wordt in eerste instantie afgewezen. Wat kan Paul in tweede instantie vorderen? In welk arrest was dit aan de orde? Hoe wordt dit fenomeen in de VS genoemd?

Van Rossum/Fortis (NJ 2007/482). Paul kan in beginsel niet meer vorderen, dan de wettelijke rente (art. 6:119 lid 1 BW). De beperkende werking van de redelijkheid en billijkheid zou het beleid van de verzekeraar nog kunnen doorkruisen. Bad faith claims.

De keuken van Paul staat in de brand. Bewust van zijn bereddingsplicht, tracht Paul de brand te blussen met een industriële hogedrukspuit. Door het gebruik van de hogedrukspuit valt de schade, zo blijkt later, véél hoger uit. Verzekeraar EV weigert de hogere schade te vergoeden. Staat EV in zijn recht? In welk arrest kwam dit aan de orde?

De verzekeraar dient ook de schade die voortvloeit uit bereddingsmaatregelen, te vergoeden ('t Witte Paerdje, NJ 2005/89)

Stel dat een verzekerde een bereddingsmaatregel neemt, die juist leidt tot een hogere schade. Dient de verzekeraar de hogere schade te vergoeden? Hoe zit het met de kosten van de 'foute' bereddingsmaatregel?

De verzekeraar dient zowel de kosten van de 'foute' bereddingsmaatregel te vergoeden als de schade die uit de maatregel voortvloeit ('t Witte Paerdje NJ 2005, 89).

Vloeit risicoverzwaring voort uit de wet? Wat betekent dit? Wat voor mogelijkheden heeft de verzekeraar?

Nee, risicoverzwaring vloeit slechts voort uit de verzekeringsovereenkomst/de polis. Dat de verzekeraar zich in de polisvoorwaarden tegen risicoverzwaring zal moeten beschermen. De verzekeraar heeft drie mogelijkheden:

1. Het opnemen van een gevaarbeperkende omschrijving van het verzekerde interest;
2. Het opleggen van een mededelingsplicht aan de verzekeringnemer;
3. Preventieve garanties (zoals het aanbrengen van een inbraakalarm).

Kan de verzekeraar zich op risicoverzwaring beroepen indien daarover niets in de polis is geregeld?

Nee, ook een beroep op art. 6:258 BW (imprevision) staat de verzekeraar wegens de aard van de verzekeringsovereenkomst niet vrij.

Restaurant 't Armeense hoekje heeft een brandverzekering. Op enig moment besluit Ayas met de restaurant te stoppen en te beginnen met een lasserij. Hij deelt niets mee aan zijn verzekeraar. Een verkeerde lasbeurt later gaat het pand in een vlammenzee teniet. In welk arrest speelde dit? Waarvan is afhankelijk of de verzekeraar moet uitkeren?

Wimpy-Bar (NJ 1993/263). Of de verzekeraar moet uitkeren is afhankelijk van de wijze waarop in de polis de risicoverzwaring is geregeld. Door de gewijzigde bestemming is het mogelijk dat het pand niet meer aan de risico-omschrijving van de polis voldoet. Ook is het mogelijk dat Ayas een mededelingsplicht had.

Paul heeft zijn woning verzekerd tegen brand. Op enig moment start hij in zijn woning een boekhoudkantoor. Het boekhoudkantoor groeit zo uit zijn klauwen, dat Paul op een andere plek gaat wonen. Op enig moment slaat het noodlot toe. Een overslaande brand maakt het boekhoudkantoor met de grond gelijk.

Paul wendt zich tot zijn verzekeraar. De verzekeraar wijst hem op zijn meldingsplicht: hij had moeten melden dat de bestemming van het pand was gewijzigd. Kan de verzekeraar de claim van Paul zonder meer van de hand wijzen? Noem het relevante arrest.

Nee - het lijkt er in het onderhavige geval op dat het risico door de bestemmingswijziging niet is verhoogd. In dat geval moet de verzekeraar het beroep op de verzekering toestaan (Big Bananas, NJ 1990/780).

Wat zijn preventieve garanties? Wat is het gevolg indien de verzekeringnemer deze niet in acht neemt? Treedt dit gevolg altijd in? Noem de relevante arresten.

De verzekeringsovereenkomst kan de verzekeringnemer verplichten tot het nemen van bepaalde risicoverlagende maatregelen, zoals het plaatsen van een brandalarm.

Indien de verzekeringnemer deze maatregelen niet neemt, komt hem in beginsel geen beroep op de verzekering toe. 

Het gevolg treedt echter niet in, indien er onvoldoende verband bestaat tussen de tekortkoming en het risico zoals zich dit heeft verwezenlijkt. In dat geval zou het gevolg onaanvaardbaar zijn (Bicak/Aegon NJ 2001, 120).

Welk arrest is gewezen over het niet-treffen van preventieve garanties zoals benoemd in de verzekeringsovereenkomst? Heeft het verzuim altijd tot gevolg dat een beroep op de verzekering kan worden geweigerd? Beschrijf kort de feiten.

Bicak/Aegon (NJ 2001, 120) en Valschermzweeftoestel (NJ 2006/326). In Bicak/Aegon waren er plastic vuilnisbakken in een restaurant geplaatst, hetgeen in strijd was met de preventieve polisregeling. De verzekerde kan stellen en bewijzen dat er geen causaliteit bestaat tussen het plaatsen van de plastic vuilnisbakken en het schadeveroorzakende feit.

Volks-verzekeringen verzekert allerhande kermisactiviteiten, maar niet het spectaculaire 'kikkertje-dip'. Deze attractie mist dan ook in de primaire dekkingsomschrijving. Kermisbaas Joey heeft een algemene kermisverzekering afgesloten.

Op een kwaad moment raken verschillende momenten gewond bij het 'kikkertje-dip'. Joey stelt dat het onredelijk is als Volks-verzekeringen de schade niet zou vergoeden. Heeft Joey gelijk? Noem het relevante arrest.

Nee, de verzekeraar heeft de vrijheid om de verzekering van activiteiten achterwege te laten. Dit is de vrijheid van de verzekeraar. Valschermzweeftoestel, NJ 2006/326.

Kan de verzekeraar zijn primaire dekkingsomschrijving vormgeven zoals hij wil? In welk arrest kwam dit aan de orde? Beschrijf het arrest. In tegenstelling tot welk arrest kan dit worden gelezen?

Valschermzweeftoestel NJ 2006/326. Bepaalde activiteiten vielen niet binnen de omschrijving van de wettelijke aansprakelijkheidsverzekering. Dit was naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar.

Dit in tegenstelling tot Bicak/Aegon, waarin sprake was van de schending van preventieve garanties. Indien de causaliteit tussen de schending en de schade ontbreekt, is een beroep op de schending naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar.

Wat is de directe actie? Wat is een vereiste voor het instellen van een directe actie?

Op grond van art. 7:954 lid 1 BW kan een benadeelde door dood of letsel van een verzekerde verlangen, dat de verzekeraar rechtstreeks aan hem betaalt. De schade dient te zijn gemeld (lid 2).

Met welk artikel is de directe actie in strijd? Waarom?

Op grond van art. 3:304 BW kan de rechtsvordering niet worden gescheiden van het recht tot welks bescherming zij dient. Eg. je kan iemand niet aanspreken op grond van onrechtmatige daad terwijl het recht op schadevergoeding niet aan jou toekomt.

De strijd met art. 3:304 bestaat eruit dat de benadeelde bij de directe actie kan vorderen dat aan hem wordt betaald, maar dat het recht op uitkering bij de verzekerde berust.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo