Nieuwe mogelijkheden, nieuwe waarden en normen: sociaal-culturele ontwikkelingen - Demografische veranderingen risicos van het bestaan

9 belangrijke vragen over Nieuwe mogelijkheden, nieuwe waarden en normen: sociaal-culturele ontwikkelingen - Demografische veranderingen risicos van het bestaan

Wat was de Eerste Demografische transitie?

Dit was de omslag van een lage/stagnerende bevolkingsgroei naar een snelle bevolkingsgroei. Dit vond plaats tussen 1750 en 1960.

Welke fasen zijn er te onderscheiden in de Eerste Demografische transitie?

-Eerste fase: Veel kinderen geboren, maar hoge sterfte. De bevolking groeide niet op de lange termijn. Situatie die kenmerkend was voor vrijwijl de gehele wereld tot 1800.
-Tweede fase: sterfte liep terug, mogelijk door verbeterde voedselsituatie, minder dodelijke ziekten, riolering, betere huisvesting, persoonlijke hygiëne. Kindersterfte nam af, kinderen kregen kinderen -> bevolking groeit explosief. 
-Derde fase: mensen realiseren zich dat meer kinderen in leven blijven en hierdoor daalt geboortecijfer. Kinderen gaan meer naar school, vrouwen gaan meer werken, er is meer kennis over geboortebeperking.
-Vierde fase: geboorte- en sterftecijfer blijven laag. Bevolkingsgroei verdween. Er vindt ontgroening en vergrijzing plaats.

Wanneer vonden de genoemde fasen plaats in Nederland?

-Eerste fase: volgde het patroon van de rest van Europa, maar duurde voort in het grootste deel van de 19e eeuw tot +- 1860.
-Tweede fase: Vanaf 1870 begon het sterftecijfer in NL te dalen, snelle bevolkingsgroei.
-Derde fase: hoge groei ging door tot 1960 (andere landen 1930).
-Vierde fase: Vanaf de jaren '50, en nog meer met de invoering van de pil (1962) ed. kwam NL duidelijk terecht in de vierde fase.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe zijn de sterke pieken en dalen in de sterftecijfers tot de jaren '70 van de 19e eeuw te verklaren?

Deze zijn te verklaren door de invloed die epidemieën hadden op het sterftecijfer van de bevolking.

Welke verandering in doodsoorzaken was te ontdekken?

In de 19e eeuw vooral dodelijke ziekten, eind 20e eeuw vooral ouderdomskwalen en welvaartsziekten als kanker en hartfalen.

Hoe valt de langdurige bevolkingsgroei van Nederland te verklaren?

-EW Hofstee: tradities binnen agrarische gebieden
-F van Heek: invloed van religie
-Theo Hengelen en Hans Hillebrand: binnen NL spelen beide factoren:
christelijke gezinnen krijgen meer kindjes, boeren krijgen meer kindjes.

Hoe verklaart dit verschillen met andere landen?

-andere landen hadden niet minder katholieken of minder boeren
-in NL speelde verzuiling een grote rol: religieuze groepen waren met elkaar in concurrentie. Zuilen leefden normen eigen groep streng na om niet onder te doen voor anderen in respectabiliteit. Hierdoor nog tot in jaren '60 strenge naleving van de 'oude normen'.

Welke oorzaken zijn er voor de relatieve zeldzaamheid van fabriekssteden in NL?

-bv Leidse textielondernemers hadden al in de 17e en 18e eeuw hun nijverheid verplaatst naar plattelandsgebieden in het zuiden van het land, waar de lonen lager waren. Opkomende Tilburgse en Twentse textielfabrieken hadden voorlopig genoeg aan het arbeidsaanbod van de omliggende regio.
-bewuste beheersingsstrategie van de Nederlandse elite. Men probeerde de problemen die werden gezien in andere landen te voorkomen.

Hoe werd de keuze voor gastarbeiders om in NL te blijven versterkt sinds 1973?

Dit werd versterkt door het restrictieve vreemdelingenbeleid. Gastarbeiders realiseerden zich dat teruggaan betekende dat ze de in NL opgebouwde rechten zouden verliezen. Daarom bleven ze in NL en lieten vanaf de jaren '70 vaak hun gezin overkomen naar NL.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo