Startpagina / Samenvattingen / Developmental neuropsychology : a clinical approach / beschadigd-brein-functie

Plasticity, early vulnerability and their neural bases: Recovering from early brain injury

37 belangrijke vragen over Plasticity, early vulnerability and their neural bases: Recovering from early brain injury

Wat is het uitgangspunt van plasticiteit theorie?

De onvolwassen brein is minder gevoelig voor de invloed van cerebrale schade.

een vroege verwonding kan zorgen voor een reorganisatie van functies. zowel binnen één hersenhelft (intra-hemispheric reorganisation) als de andere hersenhelft (inter-hemispheric reorganisation).

Er wordt door aanhangers van de plasticiteitsleer gesteld dat breinschade het beste, mocht je het een keer oplopen, in de kindertijd moet worden opgelopen. Waarom stellen zij dit zo?

Zij gaan uit van de aanname dat in het onvolgroeide brein er minder sprake is van functionele organisatie. Hierdoor zou het gemakkelijker moeten zijn om functies te herlokaliseren van beschadigd gebied naar onbeschadigd gebied.

Bij welke aandoeningen is de plasticiteit theorie niet houdbaar?

Bij diffuse schade

Wat is de hoofdgedachte van de plasticiteitsleer?

Dat het brein de flexibiliteit heeft om zich aan te passen aan de prikkels vanuit de omgeving en vanuit de eigen ervaring. Deze mate van flexibiliteit neemt af naarmate het brein zich verder ontwikkeld.

Wat is het uitgangspunt van vroege gevoeligheid theorie?

Hersenschade bij de onvolwassen brein zijn erg bepalend voor de ontwikkeling.

Als een hersengebied beschadigd en hierdoor niet ontwikkeld tijdens een kritische periode, kan de cognitieve vaardigheid van dat gebied niet ontwikkelen en is het kind beperkt.

Geef een voorbeeld van een bevinding die de plasticiteitsleer ondersteunt:

reorganisatie van sensorische en motorische neuronen na amputatie
de organisatie van neuronen in de primaire visuele schors naar aanleiding van zicht.

In welke twee soorten mechanismes van herstel heb je, na hersenschade?

Restitutie theorieën: spontaan fysiologisch herstel, en
substitutie theorieën: transfer van functies van beschadigde naar gezonde weefsels.

Restitutie. Wat is diaschisis?

Een periode direct gevolgd na de hersenschade. brein gaat in noodtoestand.
Bloedtoevoer, intercraniale druk, en neurotransmitter afgifte wordt tijdelijk minder. Hele brein doet het even niet. Zorgt voor snel herstel het eerste jaar.

Wat is de hoofdgedachte van de leer van vroege gevoeligheid?

De ontwikkeling van bepaalde hersengebieden zijn op bepaalde momenten extra afhankelijk van de ontwikkeling van andere hersengebieden. Bij gebrekkige vroegere ontwikkeling vindt de ontwikkeling van het afhankelijke gebied ook niet goed plaats.

Restitutie. Wat is regeneratie?

Proces waarin beschadigde neuronen, axonen en synapsen aangroeien in het perifere zenuwstelsel. In het centrale zenuwstelsel groeien alleen axonen en synapsen. Echter worden deze vaak beperkt door littekenweefsel en bloedpropjes die in de hersenen zitten.

Wat is de evidentie voor de leer van de vroege gevoeligheid?

Er is sprake van een 'crowding effect' bij hersenbeschadiging op jonge leeftijd die leidt tot een algemene cognitieve achteruitgang.

Wat is een tegenargument voor de leer van vroege gevoeligheid?

Kinderen met focale laesies in de taalgebieden vertonen geen afasie

Restitutie. Wat is sprouting?

De axonen van nog intacte neuronen groeien aan en herstellen het contact met oude verbindingen. Dit gebeurt vrij vroeg na het insult (7 tot 10 dagen).

Noem een paar tekortkomingen aan het onderzoek naar plasticiteit.

korte followup
dierstudies
casestudies
kleine samples
heterogene groepen
simplistische aannames lateralisatie hersenhelften

Restitutie. Wat is denervetion supersensitivity?

Post-synaptische processen in beschadigde gebieden worden gevoelig voor neurotransmitter substantie. Doordat axonen zijn doorgesneden dwarrelen neurotransmitters door het brein.
Het brein wordt hier extra gevoelig voor. Nieuwe axonen kunnen dan weer aangroeien.

Nadeel: veel pijn bij gevoelig brein. Vindt met name plaats in de motor-cortex.

Op welke twee manieren kan de functie van een beschadigd hersendeel worden opgevangen?

restitutie van functie
substitutie van functie

Welk fenomeen is een aanwijzing voor de vroege gevoeligheidstheorie?

Crowding effecten. Herordening van functie: functionele systemen moeten met een kleiner aantal synaptische verbindingen werken.

Wat houdt de 'restitutie' van functie in?

De restitutie van functie houdt in dat er spontaan herstel van beschadigde hersengebieden kan optreden waardoor neuronen opnieuw hun werk gaan doen.

Wat is cumulatieve deficiëntie?

cumulatieve deficiëntie: bijvoorbeeld frontale cortex die input nodig heeft van andere gebieden. Als deze gebieden beschadigd zijn kan dit er voor zorgen dat ook frontale cortex onderontwikkeld

Wat houdt 'substitutie' van functie in?

Dit houdt in dat de functie van beschadigde hersengebieden (gedeeltelijk) overgenomen kan worden door hersengebieden die nog wel intact zijn.

Welke twee mechanismes van substitutie zijn er?

anatomische reorganisatie: overdracht van functies van beschadigd weefsel naar gezond weefsel.
gedragsmatige compensatie: patiënten ontwikkelen nieuwe strategieën voor cognitieve functies die daarvoor afhankelijk waren van beschadigd weefsel.

Wat houdt het 'double hazard model in?'

Dit model neemt zowel van de plasticiteitsleer als van de leer van de vroege kwetsbaarheid elementen over. Zij stellen dat een mild/ernstig vroeg hersentrauma leidt tot significant cognitieve restschade.

Van welke factoren hangt de uitkomst van hersenschade bij kinderen af?

ernst van schade
soort schade
leeftijd tijdens oplopen van schade
geslacht
psychosociale omgeving.

Wat is diaschisis en wanneer treedt het op?

Diaschisis is het fenomeen waarbij neurale circuits die verbindingen hebben met beschadigde neuronen zelf minder gaan werken, wat leidt tot een verdere functie achteruitgang. Diaschisis gaat over naarmate de beschadigde neuronen of opgeruimd worden of herstellen.

Waarom heeft het vrouwelijke brein meer mogelijkheid voor plasticiteit en reorganisatie?

Het vrouwelijke brein is meer diffuus georganiseerd. Het mannelijke brein is sterk gelateraliseerd.

Hoe hangt het effect van diffuse schade samen met leeftijd?

Hoe jonger het kind tijdens het oplopen van de schade, hoe negatiever de uitkomst.

In welke delen van het brein vindt neurogenese plaats?

In de dentate gyrus van de hippocampus in het reukcentrum.

Wat is het uitgangspunt van equipotentiality theorieën?

Dat bij geboorte de twee hemisferen allebei in staat zijn om taalfuncties te verwerken. Tijdens de kindertijd neemt de linkerhemisfeer een steeds belangrijkere rol.

Hoe ondersteunt het concept van 'neurale competitie' de leer van de vroege kwetsbaarheid?

Neurale competitie leidt tot de herorganisatie van neurale circuits op het moment dat circuits niet, of minder gebruikt worden. Dit bespaart het lichaam energie. Door deze competitie kunnen beschadigde gebieden die wél nuttig zijn geherorganiseerd worden wat leidt tot een suboptimale ontwikkeling van de functie.

Wat is het uitgangspunt van innate specialisation?

Er zijn voorafbepaalde gebieden die krtisich zijn voor de taalontwikkeling.

Hoe kan regeneratie in het brein geinhibieerd worden?

Door een actief immuunsysteem op de plek van beschadigd weefsel. Zij inhiberen de afgifte van neurale groeifactoren.

Wat is niet meer houdbaar volgens de IQ-gebaseerde studies m.b.t. lateralisatie van taal?

De aanname dat het VIQ de linker hemisfeer representeert en dan PIQ de rechter hemisfeer representeert.

Welke factoren zijn van invloed op het herstel van cognitieve functies?

soort, plaats en ernst van het trauma
leeftijd en ontwikkelingsniveau
geslacht
psychosociale omgeving

Wat is tot voor kort een probleem geweest bij het onderzoeken van innate specialisation?

Het tekort aan bewijs dat taal gelateraliseerd is. Daar zijn pas sinds PET en fMRI scans harde bewijzen voor.

Welke twee theorieën zijn er met betrekking tot de lateralisatie van taal?

de equipotentialiteit
de aangeboren specialisatie

Wat houdt de theorie van equipotentialiteit in?

Deze theorie gaat er van uit dat bij de geboorte beide hersenhelften evengoed in staat zijn om taalfuncties op zich te nemen.

Welke drie mogelijkheden zijn er voor functionele reorganisatie van taal.

intrahemisferische maintenance: geen transfer. vaardigheden blijven binnen beschadigde weefsels waardoor er maximale disfunctie ontstaat.
interhemisferische transfer
intrahemisferische transfer

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Developmental neuropsychology : a clinical approach | 9780863777059 | Vicki Anderson

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.