Startpagina / Samenvattingen / dictaat / behandeling-mammaca-bestraling

Aandoeningen mamma - Behandeling

29 belangrijke vragen over Aandoeningen mamma - Behandeling

Wanneer curatieve en palliatieve behandeling borstca?

Curatief: wanneer de borstkanker zich bij de diagnose beperkt tot de borst en oksel.
Palliatief: Als er metastasen verder in het lichaam worden gevonden is genezing niet meer mogelijk. De behandeling zal zich dan richten op het remmen van de ziekte met een goede kwaliteit van leven (palliatief).

Overlevingskans borstbesparende operatie en mastectomie?

vergelijkbaar

Hoe verloopt borstbesparende operatie?

Bij de borstbesparende operatie vindt een ruime lokale excisie van de tumor plaats met aan de rand normaal borstweefsel (lumpectomie).
Soms wordt een kwadrant van de borst met daarin de tumor weggehaald (quadrantectomie).
Welke van de twee gedaan wordt hangt af van de grootte van de tumor en de grootte van de borst.
Afhankelijk van de schildwachtklier vindt okselklierdissectie plaats.

Hoe kan bij grote mammaca toch een borstbesparende operatie uitgevoerd worden?

Door te beginnen met chemotherapie, waardoor in 80% van de gevallen de tumor verkleint.

Behandeling na borstbesparende operatie?

Na de operatie wordt de gehele borst iedere werkdag gedurende vier tot zes weken bestraald om eventueel achtergebleven tumorweefsel te vernietigen. Tijdens de bestraling wordt soms een extra bootst gegeven. Dit kan door uitwendige bestraling of brachytherapie.
Radiotherapie aansluitend aan chirurgie reduceert de kans op lokaal recidief met een factor 3-4.
In een vergevorderd stadium van mammaca kan soms radiotherapie gecombineerd worden met hyperthermie.

Belangrijkste korte termijn bijwerkingen bestraling na mastectomie?

Huidreacties en vermoeidheid.
De huid kan geirriteerd raken door de bestraling, deze ziet dan rood zoals na zonnebrand en voelt droog aan.
In zeldzame gevallen kan de bestraling leiden tot blaarvorming. De huid herstelt zich waar na afloop van de bestraling.
Na bestraling na mastectomie kan een borst gezwollen raken door ophoping van vocht.

Belangrijskte bijwerkingen lange termijn na bestraling bij mastectomie?

Bindweefseling in bestralingsgebied.
Na bestraling van de oksel neemt de kans op het ontstaan van lymfoedeem toe, dit geldt ook voor patienten die alleen een okseltoilet hebben ondergaan. Lymfoedeem ontstaat meestal in de arm, maar kan ook optreden in de borst of de buikwand.
Andere bijwerkingen zijn hartschade of longfibrose als hart en/of longen in het bestralingsgebied lagen.

Complicaties na operatie curatieve behandeling mammaca?

Ophoping van sereus vocht onder de wond (seroomvorming). Dit verdwijnt meestal na enkele dagen. Soms is het nodig de seroomvorming in de oksel te puncteren en leeg te zuigen.
Infectie of abces van de seroomholte
sensibiliteitsklachten van de oksel en binnenkant van de bovenarm
pijn (5-10%)
functie beperking schouder (10-20%)
lymfoedeem

Kenmerkend voor ontstaan lymfoedeem curatieve behandeling mammaca?

Het lymfoedeem treedt vaak na jaren op en kan vooral na ontstekingen snel ontstaan.

Waarop moet patient letten bij de betreffende zijde van okselkliertoilet?

De patiente moet de betrokken arm beschermen tegen (zonne)brand en huidbeschadigingen.
Beginnende ontstekingen moeten met antibiotica behandeld worden.
Ook moet overbelasting aan de arm worden voorkomen.
De bloeddruk mag niet aan de aangedane arm gemeten worden.

Behandeling lymfoedeem na behandeling mammaca?

Met een speciale massagetechniek de lymfe-afvoer bevorderen.
Compressietherapie, lymftaping, zwachtelen, elastische kous of oefentherapie. Vaak wordt een combinatie van deze methoden toegepast. De behandeling wordt door een in oedeemtherapie gespecialiseerde fysiotherapeut gegeven.
Een andere minder toegepaste behandelmethode is microlymfe-chirurgie. Hierbij worden er 1 of meerdere shunts aangelegd, die een verbinding maken tussen het gebied waar de lymfeafvloed verstoord is en een bloedvat elders in de arm.

Waarop wordt besloten wel of geen adjuvante therapie voor te schrijven bij mammaca?

Is afhankelijk van de prognose en wordt gebaseerd op

de aanwezigheid van lymfeklieruitzaaiingen,
de tumorgrootte,
de hormoongevoeligheid
gradering volgens Bloom en Richardson
de leeftijd en conditie van de patient.

Wat wordt door de patholoog nog meer gedaan behalve de Bloom en Richardson gradering?

Ook wordt gekeken of het Her2Neu eiwit op het buitenopp van de tumorcellen zit. Dit kan meestal bepaald worden door aankleuring met antilichamen van het tumorweefsel, dat ook microscopisch onderzocht wordt.
De Her2Neu-bepaling geeft, naast de gradering, een extra indiciatie over de prognose en de aanvullende behandeling.

Wat wordt onderzocht met de gen-expressietest?

Met deze test, ook wel Mammaprint genoemd, wordt onderzocht of de tumor een hoog of laag risico heeft op uitzaaiingen.

Effect adjuvans therapie?

De kans op terugkeer van de ziekte binnen 10 jaar na de behandeling wordt met 15% tot 40% (gemiddeld 25%) verminderd.

Belangrijkste hormonale behandelingen bij mammaca?

Blokkering van de oestrogeenreceptoren
uitschakelen van de ovaria
blokkeren van de aanmaak van oestrogenen in de bijnierschors.

Bijwerkingen Tamoxifen (Nolvadex)?

Gewichtstoename en opvliegers
Verhoogde kans op trombose en het onststaan van endometriumca van de baarmoeder.

Hoe kunnen ovaria uitgeschakeld worden?

Door ze operatief te verwijderen, te bestralen of door het toedienen van medicijnen.
Dit medicijn (een LHRH-agonist, gosereline) legt de stimulering van de ovaria door de hypofyse helemaal stil.

Welk eiwit speelt een rol bij de groei van borstkankercellen?

Het HER-2 (human epidermal growth factor-receptor-2) of HER-2-neu.
Is HER-2-neu in grote mate aanwezig, dan wordt dat HER-2 overexpressie of een HER-2 positieve tumor genoemd. Dit is bij 25-30% van de vrouwen met borstca het geval.

Werking trastuzumab, Herceptin?

blokkeert de functie van het HER-2 eiwit. De kankercellen kunnen zich nu niet meer delen, waardoor de groei van de tumor wordt afgeremd.

Waarmee wordt immunotherapie vaak gegeven? Hoe wordt dit toegediend?

In combinatie met chemotherapie, omdat het de werking van sommige cytostatica lijkt te vergroten.
Het wordt eenmaal per week per infuus toegdiend, in sommige gevallen eens per drie weken. De behandeling wordt een jaar voortgezet.

Wat is de gemiddelde overleving na het vaststellen van metastasen bij mammaca?

Twee jaar, maar 30% leeft nog 5 jaar en 10% nog langer dan 10 jaar.

Waaruit bestaat palliatieve behandeling bij mammaca?

Bestraling, operatie, chemotherapie, hormonale therapie en immunotherapie eventueel gecombineerd met pijnbestrijding.

Wanneer radiotherapie bij mammaca in paliatieve behandeling?

Bij metastasen in het centrale zenuwstelsel, compressie van het ruggenmerg en een dreigende spontane fractuur door een botmetastase.

Wanneer chirurgisch ingrijpen bij mammaca in paliatieve behandeling?

Bij een solitaire metastase in lever of longen na een lange ziekte vrije periode.

Wanneer wordt er gekozen voor hormonale therapie in de paliaitieve behandeling van mammaca?

Bij tumoren met een positieve oestrogeen- en/of progesteronreceptor.
Alleen als er sprake is van levermetasten wordt eerst begonnen met chemo.

Hoe ziet de paliatieve behandeling eruit voor vrouwen met borstca die nog voor de menopauze zijn?

De ovaria worden door middel van een operatie of medicamenteus uigeschakeld.
Vervolgens bestaat de behandeling uit Tamoxifen.
Wanneer na aanvankelijk een goede reactie op dit medicijn toch weer progressie van de tumor ontstaat, kan een aromataseremmer gegeven worden.

Wanneer wordt besloten om immunotherapie te geven in de paliatieve behandeling?

Wanneer HER-2-neu in grote mate aanwezig is. In ongeveer 15% van de gevallen lijdt dit als enkelvoudige therapie tot een remissie.
Immunotherapie wordt ook vaak gegeven in combinatie met chemotherapie.

Palliatieve behandeling voor botmetastasen?

Botmetastasen veroorzaken veel pijn en kunnen leiden tot spontane fracturen. Bisfonaten zoals alendroninezuur (Fosamax) hebben een remmend effect op de botresorptie. Ze worden bij skeletmetastasen gegeven vaak in combinatie met chemotherapie of hormonale therapie.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

dictaat

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding