Firmaverhoudingen

28 belangrijke vragen over Firmaverhoudingen

Benoem drie civielrechtelijke samenwerkingsverbanden. Geef aan hoe de aansprakelijkheid is geregeld.

(1) (stille) Maatschap (voor gelijke delen); (2) Vennootschap onder firma (ieder hoofdelijk aansprakelijk); (3) Commanditaire vennootschap (commandiet aansprakelijk tot het bedrag van zijn inbreng. Beherend vennoot hoofdelijk aansprakelijk).


Viktor en Rolf hebben een maatschap. Alleen Rolf treedt echter naar buiten toe op en wordt verbonden voor de verbintenissen van de maatschap. Wat is Viktor? Wordt hij gebonden voor overeenkomsten van de maatschap? Is Viktor ondernemer ex art. 3.4? Waaraan wordt niet voldaan?

Stille maat. Nee. Nee. Rechtstreekse verbondenheidscriterium.


Tussen welke twee species van de commanditaire vennootschap wordt fiscaal onderscheid gemaakt? Waarin wordt de commanditaire vennoot in de eerste belast? Wat is hij? En in de tweede? Waarop wordt dus in de tweede belast?

Gesloten en open commanditaire vennootschap. Inkomstenbelasting. Medegerechtigde (art. 3.3-1-a IB). Vennootschapsbelasting. Lichaamsniveau (art. 2-1-a Vpb).
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart


Hoe worden deelvissers normaliter aangemerkt? Zijn zij ondernemer voor de wet inkomstenbelasting? Wat zijn zij wel? Noem het relevante arrest. Welk arrest was reeds gewezen met betrekking tot deelvissers? Waarop zag deze?

Stille maten. Nee. Medegerechtigde (art. 3.3-1-a IB). BNB 2009/98. BNB 1989/199. Is bij deelvissers sprake van een maatschapsovereenkomst.

Herhaling. Noem de bronvereisten. Is als sprake is van deze vereisten sprake van winst uit onderneming? Waar dient sprake van te zijn?

(1) deelname economisch verkeer; (2) het beogen van voordeel; (3) welke redelijkerwijs te verwachten is. Nee. Objectieve onderneming.


Kees Boef verhuurt 18 kamers in zijn eigen woning en in andere panden in zijn bezit. Hij maakt daar af en toe schoon en verricht onderhoudswerkzaamheden. Drijft Kees Boef een onderneming? Waar is sprake van? Onder welke bron zal dit worden geschaard? Noem het arrest.

Nee. Normaal vermogensbeheer. Inkomsten uit sparen en beleggen (box 3). Kamerverhuur (BNB 1994/319).


Wie genieten winst uit onderneming? Noem de twee species die winst uit onderneming behalen. Benoem vervolgens welke tot deze dichotomie behoren.

Ondernemer en medegerechtigde. Eigenaar eenmanszaak, firmanten vof, vruchtgebruiker, huurder (indien de onderneming eerst voor zijn rekening en risico werd gedreven)/verhuurder. Commanditaire vennoot en 'belanghebbende' (via hybride of winstafhankelijke vordering) schuldeiser.


Benoem de soorten winst die kunnen worden behaald met het staken van een onderneming. Waaronder valt de vrijval van fiscale reserves (HIR, KER, FOR, desinvesteringsbijtelling)? Noem het getal.

(1) normale jaarwinst; (2) winst behaald 'met' staken; (3) winst behaald bij staken; (4) (mogelijke) herwaarderingswinst. 3.


Moeder Betoet brengt haar onderneming in in een maatschap met haar twee zonen. Wat geschiedt nu? Leidt de inbreng tot het nemen van herwaarderingswinst? Wat is het nemen van herwaarderingswinst dus in deze situatie?Noem het relevante arrest.

Gedeeltelijke staking (2/3de). Nee. Facultatief. BNB 1955/343.


Boef brengt zijn onderneming in in een vennootschap onder firma met Kees Betoet. Wat geschiedt nu? Ze komen overeen dat de winstverdeling 80/20 zal zijn. Wat is hiervan het gevolg? Noem de relevante arresten.

Gedeeltelijke staking. BNB 1955/343. Staking naar rato van winstverdeling (BNB 1957/267).


Verplicht de gedeeltelijke staking van een onderneming tot het nemen van herwaarderingswinst? Wanneer wel? Noem de relevante arresten.

Nee. BNB 1955/343. Bij commerciële herwaardering ook fiscaal. BNB 1960/34.


Wat heeft iedere firmant ten aanzien van zijn balanspositie in een maatschap? Kunnen deze onderling afwijken? Geef hiervan een prangend voorbeeld. Moet de toetreder in dit geval op boekwaarde waarderen? Wie wel?

Eigen firmabalans. Betaling buiten de boeken om. Nee. Overdrager.

Wat wordt in art. 3.79 lid 1 onderdeel a IB bedoeld met winst behaald 'bij' het staken van de onderneming? Geef voorbeelden.

Vrijval fiscale reserves (HIR, KER, FOR) en desinvesteringsbijtelling.

Benoem de twee mogelijkheden om overdrachtswinst bij toetreding van een vennoot te voorkomen.

(1) Voorbehouden stille reserves en goodwill; (2) Buitenvennootschappelijk ondernemingsvermogen.


Noem vijf mogelijkheden om overdrachtswinst uit te stellen. Noem ook de relevante arresten.

(1) Huurverkoop van de onderneming (BNB 1992/181); (2)  Overdracht tegen lijfrente (BNB 1981/245); (3) Overdracht tegen winstrecht (BNB 1957/266); (4) Overdracht tegen vordering in termijnen (BNB 2004/227); (5) Overdracht tegen vordering van gedeelte van de onderneming? (BNB 2006/34).


Kees Boef vervreemdt een zelfstandig gedeelte van zijn eenmanszaak tegen schuldigerkenning aan Pieter Power. Het resterende gedeelte van de onderneming zet hij voort. Waar hangt het van af of Kees de vordering tot zijn ondernemingsvermogen mag rekenen? Geef het bijbehorende arrest.

De vordering zozeer met de voortgezette onderneming verbonden te zijn, dat toerekening redelijk is. BNB 2006/34.


Wat geschiedt bij toepassing van de lijfrentefaciliteit ex art. 3.129 lid 1 IB? Wat wordt in het artikel verstaan onder stakingswinst? Kan de volledige stakingswinst altijd in aanmerking worden genomen? Waar moet dus rekening mee worden gehouden?

Omzetting stakingswinst in lijfrente. Winst behaald met of bij (FOR, KER, HIR) staking. Nee. Maximumomzetting (art. 3.129-2 IB) en reeds opgebouwde voorzieningen (art. 3.129-3 IB).


Kan een medegerechtigde commanditaire vennoot in beginsel een beroep doen op de lijfrentefaciliteit? Wanneer wel? Noem het artikel.

Nee. Indien de medegerechtigdheid een rechtstreekse voortzetting vormt van zijn (mede-)gerechtigdheid als ondernemer (art. 3.129-4 IB).

Wat is de hoofdregel voor afrekening indien een bestaande maatschap wordt voortgezet in twee eenmanszaken, die elk op zich een onderneming kunnen vormen?

Afrekenen over het verschoven deel in de stille reserves. BNB 1960/1. BNB 2001/417.


Dient bij de ontbinding van een personenvennootschap met voortzetting van de ondernemingen door de vennoten te worden afgerekend over de boekwinst? Waaruit blijkt dit? Waarover moet nochtans worden afgerekend?

Nee. BNB 1960/1. BNB 2001/417. Het verschoven belang in de stille reserves.


Bij ontbinding van een personenvennootschap met voortzetting van de ondernemingen door beide vennoten is principe sprake van... Noem het relevante arrest. Waarover dient te worden afgerekend? Voor welk alternatieve oplossing met simpelere uitwerking kan worden gekozen?

'Geruisloze' overdracht. BNB 1960/1. BNB 2001/417. Art. 3.63-1 IB.


Is art. 3.63 preferabel boven toepassing van BNB 1960/1 c.q. BNB 2001/417? Waarom (niet)?  Welke voorwaarde moet echter op worden gelet?

Ja. Stille reserves kunnen nu volledig worden doorgeschoven. Driejaarstermijn (art. 3.63-4 IB).

Wat is beslissend wil er sprake zijn van totstandkoming van een vennootschapsovereenkomst? Is een schriftelijke vennootschapsovereenkomst constitutief? Hoe kan men dus ook een vennootschapsovereenkomst aangaan? Hoe kan de schriftelijke vennootschapsovereenkomst dus worden getypeerd?

Wilsovereenstemming over de essentialia zoals de inbreng, de arbeidsverdeling en de winstverdeling. Nee. Mondeling. Bewijsmiddel.

Is een personenvennootschap tussen partners mogelijk? Wat zal daarbij voor het ondernemerscriterium vaak roet in het eten gooien?

Ja. Ongebruikelijkheidstoets en ondersteunende werkzaamhedentoets.

Is voor het ontstaan van een personenvennootschap een vennootschapsvermogen vereist? Wat is beslissend voor de wijze waarop de winst tussen de vennoten wordt verdeeld? Wat is beslissend voor het fiscale aandeel van de vennoten in de activa en passiva? Noem het relevante arrest. Bij de aanwezigheid van wat is dit vooral van belang? Kan dit zich reeds bij oprichting van een personenvennootschap voordoen? Wanneer?

Nee. Vennootschapsovereenkomst. Winstgerechtigdheid. BNB 1957/267. Stille reserves. Ja. Inbreng van bestaande onderneming.

Voor welke ondernemingsvorm zal meestal worden gekozen indien een van de vennoten bij het aangaan van de personenvennootschap geen arbeid inbrengt? Waarom?

Commanditaire vennootschap. Aansprakelijkheidsrisico's.

Verschillen de fiscale gevolgen als A bij de inbreng van zijn onderneming niet bij helfte de zakenrechtelijke eigendom in zijn onderneming levert, maar slechts de economische eigendom? Wat heeft A in feite overgedragen? Op grond waarvan zal hij de economische eigendom hebben overgedragen?

Nee. Het belang bij de onderneming. Vennootschapsovereenkomst.

A en B gaan een personenvennootschap aan. A brengt zijn bestaande onderneming in. B brengt slechts arbeid in. Op de openingsbalans heeft A een kapitaal van 100, B van 0. Wordt A hierdoor benadeeld? Wat geeft de stand van de kapitaalrekening weer?

Nee. De aanspraak van een vennoot op het vennootschapsvermogen bij uittreden of bij ontbinding van de vennootschap.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo