Kapitalisme in Nederland een terugblik

25 belangrijke vragen over Kapitalisme in Nederland een terugblik

Wat zijn de coordinatieprincipes die H.W. De Jong heeft opgesteld voor zijn dynamische markttheorie? 

- Concurrentie
- Samenwerking
- Beheersing

Wat houdt het coordinatieprincipe 'concurrentie' in bij de dynamische markttheorie van H.W. De Jong?

Onder concurrentie valt bijvoorbeeld productdifferentiatie. Wat maakt een zelfde product anders dan de concurrent? Denk hierbij aan kwaliteit of verpakking. -> Hierdoor worden de producten meer heterogeen.

Wat houdt het coordinatieprincipe 'samenwerking' in bij de dynamische markttheorie van H.W. De Jong?

Samenwerking door bijvoorbeeld een 'kartel'. Dit is een overeenkomst die de concurrentie moet beperken. Bijvoorbeeld een prijs- of conditiekartel (de verkoopvoorwaarden van een product).
Wat hieruit kan voortkomen is 'parallel gedrag' -> d.w.z. dat ondernemingen hun gedrag op elkaar afstemmen, bijvoorbeeld met prijsleiderschap.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat houdt het coordinatieprincipe 'beheersing' in bij de dynamische markttheorie van H.W. De Jong?

Je hebt twee vormen van beheersing, namelijk horizontale en verticale concentratie.
Horizontale concentratie -> wanneer een onderneming een concurrerende onderneming overneemt.
Verticale concentratie -> wanneer een onderneming bijvoorbeeld een leverancier of afnemer overneemt. Dit wordt ook wel integratie genoemd.

Integratie is dus het overnemen van een leverancier of afnemer en hetzelfde als verticale concentratie.

Welk coordinatieprincipe, concurrentie, samenwerking of beheersing, is in de laatste jaren ter vergelijking met de andere twee toegenomen?

Beheersing.

Je hebt een vreemd vermogen en een eigen vermogen. Leg uit wat deze twee zijn.

Eigen vermogen is wat je ontvangt uit je aandeel.
Het vreemde vermogen is wat een onderneming leent en waarover zij rente betalen.

De invloed van commissarissen bij NV's wordt toch vaak besproken en velen willen de macht van aandeelhouders opnieuw gaan vergroten. Dit door bijvoorbeeld de Code-Tabaksblad in 2003. Wat houdt deze code in?

- Een commissaris mag niet recentelijk als werknemer of bestuurder bij de onderneming gewerkt hebben;
- 1 persoon mag niet in meer dan 5 commissariaten van beursgenoteerde Nederlandse ondernemingen zitting hebben;
- Een commissaris mag niet langer dan 3 perioden van 4 jaar zitting hebben.

Hoe wordt de manier waarop het bestuur in ondernemingen geregeld is genoemd?

Corporate governance.

Dit gaat dus bijvoorbeeld om de invloed van het bestuur, aandeelhouders en commissarissen.

Bij zowel de Code-Tabaksblad als het Corporate governance geldt het pas-toe-of-leg-uit-principe.

De Code-Tabaksblad en de Corporate governance zijn dus veel besproken om de macht van aandeelhouders te vergroten. Waar heeft dit toe geleid?

Dat de Structuurregeling werd gewijzigd. Zo is het recht op coöptatie, dus dat de bestuurders alle rechten op zich eisen zonder invloed van buitenaf, afgeschaft. Dit geldt voor NV's met meer dan 100 werknemers (structuurvennootschappen).
Sinds de afschaffing van het cooptatierecht is het benoemen van commissarissen weer een bevoegdheid van de aandeelhouders.

Wat is het nadeel van de opnieuw grote invloed van aandeelhouders?

Dat minderheidsaandeelhouders wel erg makkelijk invloed kunnen hebben nu. Vooral bij de kredietcrisis van 2007 kwam deze discussie vaak aan bod.

De Internationale handel kwam na 1945 flink op gang, met name door de ondertekening van de overeenkomst van Bretton Woods. Wat hield deze in?

Hiermee werd een internationaal geldstelsel geschapen. Er kwamen vaste wisselkoersen. Opvallend was dat alleen de Amerikaanse dollar ook tegen goud kon worden ingewisseld: andere valuta konden dit niet.
Werd door 44 landen ondertekend.

Naast de overeenkomst van Bretton Woods zorgde ook het General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) voor de groei van de Internationale handel. Waarom?

Daar waar de overeenkomst van Bretton Woods zich richtte op de internationale handel op het gebied van geld, namelijk de wisselkoersen, richtte de GATT zich op de handel. Zo werden bijvoorbeeld de invoerrechten verlaagd.

GATT werd in 1995 -> WTO -> World Trade Organisation.

Wat is er opvallend aan de export van Azie, voornamelijk naar Amerika?

De export overtreft de import. De export naar Noord-Amerika is meer dan het dubbele dan de export van Noord-Amerika naar Azie.

Noord-Amerika heeft een tekort op de betalingsbalans doordat haar export vele malen kleiner is dan de import, in vergelijking met Azie en Europa.

Welke twee soorten kapitaalverkeer zijn er?

Kapitaalverkeer ten behoeve van investeringen en kapitaalverkeer ten behoeve van beleggingen.
Ten behoeve van investeringen -> Dit zijn directe investeringen. Bijv. het overnemen van een onderneming in het buitenland of het financieren van een dochteronderneming in het buitenland. 
Ten behoeve van beleggingen -> Bijvoorbeeld het aankopen van buitenlandse effecten of het op de bank zetten van geld in het buitenland. Je belegt geld om er financieel voordeel uit te halen.

Het kapitaalverkeer is sinds de internationalisering en de opkomst van multinationale ondernemingen sterk gegroeid.

Op welke manier werden de belemmeringen voor de internationale handel (economische integratie) weggewerkt?

- Vrijhandelszone: vrij verkeer van goederen en diensten
- Douane-unie: gemeenschappelijk buitentarief
- Gemeenschappelijke markt: vrij verkeer van productiefactoren
- Oprichten van de Economische Unie: gemeenschappelijk economisch beleid
- Oprichten van de Monetaire Unie: gemeenschappelijk monetair beleid, gemeenschappelijke valuta en gemeenschappelijke centrale bank

Waarom kan een land die handel voert met een land die lid is van de vrijhandelszone, verschillende prijzen verwachten?

Omdat landen die lid zijn van de vrijhandelszone hun eigen tarieven en invoerrechten mogen bepalen. Ze bepalen hun eigen politiek.

Zes landen sloten in 1957 het Verdrag van Rome, wat zorgde voor de oprichting van de EEG (Europese Economische Gemeenschap). De oprichting zorgde voor Europese Eenwording. Waarom?

Omdat de invoerrechten in West-Europa werden opgeheven en dit het vrije verkeer natuurlijk bevorderde. 

Toch pakte het niet goed uit en raakte de EEG in vele crises. Het bleef timmeren aan een interne markt. De Europese Akte werd in 1987 ondertekend om weer meer richting de interne markt te komen:
- Fysieke belemmeringen werden verwijderd, bijv. grenscontroles;
- Technische belemmeringen werden verwijderd, bijv. het door het harmoniseren van technische normen en standaarden -> hierdoor konden bedrijven in heel Europa hetzelfde product leveren;
- Fiscale belemmeringen werden verwijderd, met name op het gebied van btw en accijnzen

Waartoe leidde de verschijning van het Rapport Delors in 1989?

Tot de oprichting van de Europese Monetaire Unie en de  Euro in 1999.

Welke drie rekeningen vind je op de betalingsbalans?

- Lopende rekening: het goederen- en dienstenverkeer, inkomens en inkomensoverdrachten;
- Vermogensoverdrachtenrekening: schenkingen in kader van ontwikkelingssamenwerking;
- Financiele rekening: internationale beleggingen, leningen en investeringen. Ook staan op deze rekening de voorraad goud en de vreemde valuta's van de Nederlandsche Bank.

Heeft de lopende rekening van Nederland al sinds 1981 een voortdurend overschot of juist een tekort op de lopende rekening?

Een voortdurend overschot. Er wordt meer geëxporteerd dan geïmporteerd.

Mag de import tot de Nederlandse bestedingen worden gerekend?

Nee, dit wordt in het buitenland als export gezien. Het behoort daar tot de bestedingen, bij ons tot de export. 
De import wordt dus ook bij de Nederlands nationaal product en het nationale inkomen niet meegerekend. 

Wat is het nationaal spaarsaldo?

Het verschil tussen de export en de import van een land.

De internationalisatie en groei van Philips heeft juridische veranderingen in het bedrijf met zich meegebracht. Zo werd er bijvoorbeeld een houdstermaatschappij opgericht in 1920, omdat er dreiging was van een groot concern in Amerika dat het Philips zou overnemen. Nu is Koninklijke Philips Electronics NV de houdstermaatschappij.
Op welke manier kan het bedrijf zichzelf beschermen tegen dreigende overname?

Het kan het aandelenkapitaal verdubbelen. 

Wat houdt het plan Vision 2015 van Philips in?

Dat het tot 2015 een omzetgroei realiseert die 2 procent boven de groei van de wereldeconomie ligt.

Wat is de oorzaak voor de conjunctuurbewegingen?

De toe- of afname van investeringen.

(Investeringen is het aanschaffen van kapitaalgoederen).

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo