De vroege keizertijd - Augustus

16 belangrijke vragen over De vroege keizertijd - Augustus

Wanneer begint de keizertijd? Van wie kreeg Octavianus zijn bevoegdheden als keizer?

In 27 v. Chr., formeel van de senaat. In feite eigende hij zichzelf die bevoegdheden toe.

Hoe werd voortaan de inning van de provinciale belastingen geregeld?

Niet meer door de publicani, maar door plaatselijke notabelen onder toezicht van de procuratores en quaestores. Publicani behielden wel de indirecte belastingen (tollen, accijnzen).

Door welke 2 maatregelen nam de macht van de senaat ten tijde van Augustus af?

  1. Doordat de keizer de kandidaten voorstelde (die dan vrijwel allemaal gekozen werden)
  2. Door de instelling van het consilium principis, de keizerlijke senaat, die de feitelijke macht overnam.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat was de samenstelling en de betekenis van de groep der decuriones/curiales (ook wel de ‘derde stand’ genoemd (zie blz. 267).

Dat waren de notabelen in Italië, veelal belast met de inning van belasting en de rechtspraak. Ze konden opklimmen naar de ridderstand en soms in de senaat komen.

Welke voorzieningen trof Augustus voor zijn soldaten?

Na hun afzwaaien kregen ze een stuk grond of geld. Soldaten van hulptroepen kregen burgerrecht (als een soort pensioen).

Onder Augustus raakte de volksvergadering in verval. De Senaat volgde de keizer. Hierdoor was er geen democratisch aspect meer.
Augustus stelde een vermogensdrempel in voor de senatoren- en ridderstand. Wat heeft hij nog meer voor hen veranderd?

Senatoren: behielden voornaamste functies van bestuur + nieuwe functies als legercommandant en proconsul in een provincie.
Ridders: kregen een belangrijke functie in het bestuur; leverden officieren voor de legers in keizerlijke provincies. Daarna konden ze bevorder worden tot prefect (prefect van de vloten of prefect van de koren). De gardeprefect werd un feite tweede man in het rijk, achter de keizer.

Welke beeldvorming creëerde Augustus t.a.v. zichzelf? Hoe deed hij dat?

Hij zag zichzelf graag als vader des vaderlands en vredevorst. Hij bevorderde dit beeld door:
  1. propagandistische literatuur,
  2. standbeelden,
  3. afbeeldingen op munten,
  4. inscripties op drukbezochte plaatsen etc.

De keizer kreeg een eigen financiële sector en kreeg naast de oude staatskas (aerarium)dus toegang tot de financiën van de keizerlijke provincies. Hoe heetten deze keizerlijke provincies en hoe inden zij het geld?

Keizerlijke provincies heten de fisci.
Door het innen van belastingen hadden zij veel inkomen.

Welke veroveringen heeft Augustus gedaan in zijn keizertijd?

  • Het nog vrije noordwesten van Spanje, de Alpengebieden en de Donoulanden
  • Armenië werd een bufferstaat van zwoel Rome als de Parthen


Hij verloor van Germanië.

Wat was de bedoeling van het nepos de Aeneïs? Welk boek gold als voorbeeld?

Het doel was de verheerlijking van Rome, dat een goddelijke oorsprong had. Voorbeeld was de Odyssee van Homerus.

Na Augustus tijd wisselde consolidatie en hernieuwde expansie elkaar af. Wie heeft wat gedaan?
Tiberius (14-37)
Nero (54-68)
Vespasianus (69-79)
Domitianus (81-96)
Hadrianus (117-138)
Antonius Pius (138-161)


Tiberius (14-37): hield op met de verovering van Germanië.
Nero (54-68): had geen enkele belangstelling voor militaire expansie
Vespasianus (69-79): versterkte de Romeinse militaire aanwezigheid in het oosten, maar veroverde er niets bij
Domitianus (81-96): zoon van Vespasianus. Moest moeilijke grensoorlogen voeren tegen opdringende stammen uit Dacia.
Hadrianus (117-138): koos resoluut voor consolidatie en gaf zelf enige onlangs veroverde gebieden in Mesopotamië terug aan de Parthen.
Antonius Pius (138-161): kwam Rome nauwelijks uit en regeerde het rijk in vrede

Wat was de betekenis van de geschiedschrijver Tacitus?

Hij geeft een goed beeld van de regering van de eerste keizers. Hij was voorstander van de republiek, maar stond niet onwelwillend tegenover het keizerschap. Hij was redelijk onpartijdig en een goed schrijver. Hij schreef ook over de Germanen en Brittannië.

Augustus heeft in 23 en 19 v.Chr regelingen getroffen met de Senaat en de volksvergadering om zijn eigen gezag te wettigen. Wat waren deze regelingen?

  • In 23 v.Chr heeft Augustus voor het leven bevoegdheid van volktrribuun gekregen. Hij was dat niet, maar had wel alle bevoegdheden en oppergezag over stadhouders.
  • In 19 v.Chr kreeg Augustus permanent de belangrijkste bevoegdheden van een consul.


Op deze manier verpakte Augustus zijn macht in een combinatie van wettige en traditionele bevoegdheden.

In welk opzicht was het Romeinse imperialisme na Augustus van karakter veranderd?

Het imperialisme kreeg een meer defensief karakter. Er werden veel consolidatieoorlogen gevoerd en oorlogen om propagandistische redenen (Claudius).

Op welke terreinen krijgt Augustus meer macht?

  1. Hij krijgt de rechtspraak in hoger beroep in handen.
  2. Hij krijgt de leiding in de buitenlandse politiek.
  3. De supervisie over de staatsfinanciën.
  4. Verder is hij superpatroon van het rijk.

Welk mogelijk gevaar is verbonden aan de Praetoriaanse garde en de gardeperfect.

Het hebben van een zekere politieke macht. De Gardeperfect was een machtig man. Verscheidene van hen hebben een beslissende invloed gehad op de opvolging na Augustus' tijd. (pag. 269)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo