Liberalisme en het schadebeginsel

5 belangrijke vragen over Liberalisme en het schadebeginsel

London 1665-1666: The Great Plague

20 procent overleed door pest. Maatregelen van overheid: vermoeden van pest, dan werd je opgesloten met je familie in je huis. Zieke quarantaine. Niet eens heel effectief, werden door ratten en vlooien overgedragen.

John Stuart Mill – On Liberty

  • Beperking van de macht van de staat
  • Van aristocratie naar autonomie
1. Vrijheid, immuniteit voor individu
2. Volk zelf aan de macht: democratie


Als laatste geregeld is, waarom eerste nog nodig? Moeten we dan nog ons beschermen tegen macht van de staat? Ja


  • De tirannie van de meerderheid -> noodzaak om vrijheid en individualiteit te beschermen
  • Staatsmacht onvermijdelijk: waar grens te trekken tussen juiste en onjuiste inperking van vrijheid?

Mills schadebeginsel is strikt

  • Voorkomen van schade aan derden is wel noodzakelijke voorwaarde voor vrijheidsbeperking (kinderen buiten beschouwing)
  • Het is geen voldoende voorwaarde: maatregel moet ook effectief, proportioneel, en niet meer ingrijpend dan nodig zijn
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Schadebeginsel- minder strikte versie

Is dwang en drang gerechtvaardigd alleen als schade aan derden voorkomen kan worden (antipaternalisme)?


  • Onderscheid self-regarding  other-regarding is lastig
  • Wegnemen van ongelijkheden ook goede grond
  • Veel sturende overheidsmaatregelen beperkte dwang (accijns, faciliterend, nudges

Voorbeeld: we zijn verplicht ons te verzekeren. Strenge maatregel. Je zou kunnen zeggen dat je mensen de keuze moet geven.

Voorkomen van schade aan derden is in ieder geval altijd goede grondslag (echter niet noodzakelijk, en niet voldoende) voor dwang

Liberalisme als politieke filosofie

Uitgangspunt liberalisme: zo veel mogelijk vrijheid van het individu zolang hij de vrijheid van anderen niet beperkt. Staat moet neutraal zijn t.a.v. wat goed leven van burgers is.

Neoliberalisme: overheid bovendien zo klein mogelijk; centrale rol voor vrije markt, eigendomsrechten, en economische groei

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo