De professionele relatie met de cliënt - Autonomie: respect voor de eigen verantwoordelijkheid

17 belangrijke vragen over De professionele relatie met de cliënt - Autonomie: respect voor de eigen verantwoordelijkheid

Wat wordt verstaand onder het begrip ‘autonomie’ in de context van de zorg?
leesvraag

Het vermogen om zelf na te denken en zelf te bepalen wat je wilt met je leven, moet centraal staan.
Respect voor de eigen keuzes van cliënten worden benadrukt in de beroepscode.

Wat moet centraal staan in de beroepsethiek (1) en hoe kan dit worden vergroot (2)?

1 zelfbeschikking of autonomie: het vermogen om zelf na te denken en zelf te bepalen wat je wilt met je leven.
2 door informatieverschaffing, overleg en toestemming vragen

Welke 4 soorten vrijheid bestaan er?

* wilsvrijheid: individu kan zelf eigen wil bepalen (Kant)
* maatschappelijke vrijheid; vrijheid van individu binnen de samenleving:
- negatieve vrijheid: vrij zijn van..... geen dwang aanwezig (Locke)
- positieve vrijheid: vrij zijn tot..... het bereiken van bepaalde doelen (Rousseau, Marx)
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat stelt de beroepscode van de NVO omtrent autonomie?

De pedagoog bevordert een zodanige situatie, dat de cliënt of opdrachtgever de beslissing tot het aangaan van de professionele relatie verantwoord en in vrijheid kan nemen.
De pedagoog hanteert gedurende de professionele relatie geen methode die de client kan aantasten in zijn waardigheid of verder in de persoonlijke levenssfeer van de betrokkene doordringen dan nodig is voor het gestelde doel.

Een kind werk vermoord door de ouders, terwijl er jarenlang hulpverleners bij het gezin betrokken waren.
Welke typen fouten kun je maken?
Wat is belangrijk hierin?

de fout waarbij je ingrijpt, terwijl je dat niet zou moeten doen. paternalistisch. je gaat voorbij aan de autonomie van je client.
de fout dat je niet ingrijpt, terwijl het noodzakelijk is. nalatig.
-Belangrijk is altijd een tussenweg te vinden.
-Altijd overleg met anderen.
-In principe handel je op basis van overeenstemming met de client.
-als er toch een situatie is waarin client niet kan bepalen wat hij wil of waarin levensbelangen van anderen ernstig worden bedreigd, moet je miss. ingrijpen.
-Informeer de client zo goed mogelijk over de stappen die je gaat zetten.

Hoe ga je om met de vrijheid van je cliënt?

De cliënt goed informeren over:
* de gevolgen van een (in mijn ogen negatieve) beslissing
* over alternatieve keuzes
* zodat hij/zij een weloverwogen keuze kan maken

Welke drie soorten ‘grenzen van autonomie’ worden genoemd?
leesvraag

De grenzen aan autonomie kunnen te maken hebben met:
  • leeftijd (ligt in de wet vast, voor social work niet je moet een tussenweg vinden tussen paternalisme en verwaarlozing)
  • verstandelijke of psychische beperking (wanneer wel/niet wilsonbekwaam)
  • waar autonomie ten koste gaat van anderen. De negatieve vrijheid wordt begrensd door de negatieve vrijheid van anderen.


Kant spreekt van autonomie als iemand na zorgvuldig nadenken weet welke regel juist is en dan ook handelt volgens deze regel. Maar er zitten grenzen aan automie namelijk:

* Leeftijd
* verstandelijke of psychische beperking
* waar autonomie ten koste gaan van anderen

Hoe zit het met het aspect leeftijd?

0 - 12 jaar: hulpverlener mag kind alleen spreken als daarvoor toestemming is van ouders
12 - 16 jaar: max 4 gesprekken zonder ouders gericht op betrekking van ouders bij de hulpverlening (uitzonderingen ernstig nadeel oplevert of weloverwogen door jongere gewenst)
16 - 18 jaar: vallen onder jeugdstrafrecht vrij om een professionele relatie aan te gaan zonder toestemming (alleen gezagszaken)
18+: volledig verantwoordelijk voor daden en vrij om te doen en laten.
Goed is om te beseffen dat er onderling verschil kan zijn tussen jongeren..... kan de jongere zijn of haar juistheid van keuze echt overzien?

Waarop moet je letten als swer?

In iedere situatie een goede tussenweg zien te vinden tussen paternalisme en verwaarlozing

Je kunt als social worker in een ethisch dilemma 2 fouten maken:

1. de fout waarbij je ingrijpt, terwijl je dat niet zou moten doen. Dit wordt paternalistisch genoemd, je gaat voorbij aan de autonomie van de cliënt.
2. Je bent nalatig, hierbij grijpt de hulpverlener niet in terwijl dat wel noodzakelijk is.

Wat speelt bij een verstandelijke of psychische beperking?

* wanneer iemand wilsbekwaam of wilsonbekwaam is
* wordt in geval van wilsonbekwaamheid gelet op cognitieve capaciteiten of ook op emoties
* zie je drugsverslaving als een ziektebeeld of als levenskeuze en is hij nog wilsbekwaam of juist wilsonbekwaam

Welke zaken spelen wanneer anderen worden benadeeld?

* de eigen keuzes mogen door een swer alleen worden bevorderd als rechten en legitieme belangen van anderen er niet door worden geschaad
* het recht van het kind om beschermd te worden staat meer op de voorgrond dan het recht van ouders om hun kinderen op te voeden naar eigen inzicht
* laat je als swer dingen na of grijp je juist wel in?

Welke fouten kan een swer maken in een zaak waarin een kwetsbaar persoon schade oploopt?

* te paternalistisch zijn: voorbijgaan aan de autonomie van je cliënt
* nalatig zijn
Nooit solistisch optreden maar altijd overleggen met anderen zorgt voor een gedifferentieerde visie

Beroepscode autonomie NVO

In afwijking van artikel 12 is toestemming voor het aangaan van een professionele relatie niet nodig als de professionele relatie tot stand komt als gevolg van een opdracht door een externe opdrachtgever ter uitvoering van een wettelijke verplichting.

Waar ligt een duidelijke grens bij botsende belangen van mensen?

Daar waar individuele keuzes botsen met de wet:
* Nederlandse wetgeving
* grondrechten van individuen
* internationale verdragen over mensenrechten

Wat speelt een rol bij dwang en drang?

* dwang is een ernstige inbreuk op de autonomie, is erg paternalistisch,
- formele dwang als er sprake is van wettelijke kaders die regelen hoe en wanneer iets is toegestaan
- informele dwang de betrokkene weet dat er iets tegen zijn zin gebeurt (stategisch handelen)
* drang: persoon wordt zo beïnvloed dat hij minder keuzemogelijkheden heeft, vorm van manipulatie (latent strategisch handelen), swer biedt ongevraagd hulp
Dwang en drang kan worden gebruikt om iemand zover te krijgen dat hij zelf de gewenste keuze maakt, toch blijft het een ethisch dilemma

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo