Europa als woonplaats, de unie als haar bestuur - Grondrechten, toegang tot de rechter werkingssfeer van het recht van de Unie

7 belangrijke vragen over Europa als woonplaats, de unie als haar bestuur - Grondrechten, toegang tot de rechter werkingssfeer van het recht van de Unie

Hoe heeft de Unie grondrechtenbescherming ingevoerd?

Door het opstellen van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. In het verdrag van Lissabon is het ook in het Unieverdrag (art. 6) vastgelegd. 

Wanneer zijn lidstaten gebonden aan de grondrechten van het Europese recht?

Als zijn Europese regels uitvoeren of als hun handelen binnen de werkingssfeer van het Europese recht komt.

In hoeverre zijn de grondrechten van mensen door de Unie erkend in het verleden?

In de oorspronkelijke EU-Verdragen was hier niet in voorzien. Bevoegdheden waren wel overgedragen naar Brussel, maar niet de bescherming tegen uitoefening ervan. Op een gegeven moment is het Hof van Justitie in zijn rechtspraak een zekere grondrechtenbescherming tegen Uniebesluiten gaan invoeren. Dit heeft geleid tot verdragsrechtelijke erkenning van de grondrechten als deel van het EU-recht.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welk arrest is een voorbeeld waarin de Unie grondrechten van haar burgers erkent en waar draaide het in dit arrest om?

Arrest Kadi.

De Saoedische zakenman Kadi was door de Unie op een zwarte lijst van terreurverdachten gezet, waardoor zijn tegoeden geblokkeerd waren. Kadi bestreed dit Uniebesluit wegens gebrek aan motivering en aan toegang tot de rechter. Het Hof vond dat Kadi's grondrechten inderdaad geschonden waren, met name het recht gehoord te worden en het recht van een beroep op de rechter, en vernietigde het EU-besluit.

Door wie kan het Hof van Justitie gecontroleerd worden indien de EU toetreedt tot het EVRM?

Indien de EU zal toetreden tot het EVRM, zal de situatie ontstaan dat uitspraken en interpretaties van eigen grondrechten van het Hof van Justitie gecorrigeerd kunnen worden door het Hof in Straatsburg.

Tot wie zijn EU-grondrechten gericht en in welk artikel is dit terug te vinden?

De hoofdregel is dat EU-grondrechten alleen gericht zijn tot de Unie. Artikel 51 van het Handvest van de grondrechten drukt dit uit. Daarin staat:

- De bepalingen van het Handvest zijn gericht tot de instellingen van de Unie
- Alsmede tot de lidstaten, uitsluitend wanneer ze het recht van de Unie ten uitvoer brengen.  

Het Hof heeft bepaald dat wanneer handelingen van de lidstaten binnen de werkingssfeer van het Europees recht komen, zij gehouden zijn aan de EU-grondrechten.

Wat wordt ten aanzien van grondrechten van de lidstaten verwacht wanneer hun handelen binnen de werkingssfeer van het Europees recht komt?

Het Hof van Justitie heeft uitgemaakt dat de lidstaten in dat geval gehouden zijn aan de grondrechten van de EU.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo