Doorwerking EU recht
13 belangrijke vragen over Doorwerking EU recht
Rechtstreekse werking van richtlijnen in driehoeksverhouding
- lidstaat (vergunningverlenende)
- vervuiler (particulier)
- particuliere derde-belanghebbende
EU conforme uitleg
Conforme interpretatie is een instrument om potentiële spanning tussen de nationale en de europese normen op te heffen.
Kunnen particulieren zich ook beroepen op verdragsbepalingen in geschillen tegenover andere particulieren (horizontale rechtstreekse werking)?
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Kan de overheid van een lidstaat zich beroepen op een niet omgezette richtlijn in een geschil met particulieren?
Maakt het uit in welke hoedanigheid de staat (als werkgever of als openbaar gezag) handelt ten opzicht van een particulier voor een rechtstreeks beroep op een richtlijn door die particulier?(dominguez)
Het Hof van Justitie was veel te activistisch bij het aannemen van ‘rechtstreekse werking’ van Richtlijnen.
De zogenaamde 'droit de suite'-richtlijn, van kracht sinds 8 juni 2008, geeft aan kunstenaars in de EU het recht dat bij iedere transactie van hun kunstwerk tussen opeenvolgende eigenaren de kunstenaar minimaal 3% van de verkoopprijs krijgt (artikel 3 lid 1). De richtlijn moest per 1 januari 2012 zijn omgezet in Nederlands recht, hetgeen niet is gebeurd.
Welke stelling over de doorwerking van de 'droit de suite'-richtlijn in Nederland is juist?
Juist na het verstrijken van de omzettingstermijn geldt de plicht voor de rechter tot richtlijnconforme interpretatie van het Nederlandse recht met de richtlijn. Zie bijvoorbeeld de casus van Faccini Dori
Welke stellingen zijn waar?
I) Het HvJ kende in Bauer horizontale directe werking toe aan artikel 31 lid 2 Handvest en aan artikel 7 Richtlijn 2003/88.
II) Het HvJ bepaalde in Bauer dat het Handvest gericht is tot de instellingen van de EU en de lidstaten wanneer zij EU recht ten uitvoer brengen, waardoor Handvestbepalingen niet tegen particulieren kunnen worden ingeroepen.
Beide stellingen zijn niet waar
Het HvJ herhaalde namelijk dat richtlijnbepalingen niet in horizontale verhoudingen kunnen worden toegepast, zie r.o. 76-78. Hierdoor kon Bauer (conflict met publieke instelling) zich wel op de Richtlijn beroepen, maar Brossonn (conflict met private werkgever) niet. Stelling I is dus niet waar. Echter, Brossonn kon zich wel beroepen op artikel 31 lid 2 Handvest, omdat het HvJ deze bepaling wel horizontale directe werking toedichtte, zie r.o. 86-92. Stelling II is dus inderdaad niet waar.
Wat blijkt uit het arrest Dominguez?
Wat geldt voor de aansprakelijkheidsstelling van een lidstaat door een particulier op grond van een inbreuk van EU recht?
Welke stellingen zijn waar?
I) Een beroep op het EU recht door particulieren is ook mogelijk indien het EU recht wel correct is omgezet in nationaal recht, maar dit laatste niet goed wordt toegepast in de praktijk.
II) Indien nationaal recht in strijd is met een EU-rechtelijke bepaling die direct werkend is, is dit nationale recht automatisch non-existent.
Stelling I is waar, stelling II is niet waar. Uiteraard kunnen particulieren een direct werkende bepaling van EU recht aanvoeren om hun subjectieve Unierechtelijke aanspraken te realiseren. Wanneer bestuursorganen het (omgezette) EU recht niet goed toepassen, kan dit bij de rechter worden aangekaart. Daarentegen gaat het voorrangsbeginsel niet zo ver dat het nationale recht in kwestie non-existent is. Het strijdige nationale recht moet in dat geval simpelweg buiten toepassing worden gelaten.
Zorgt het verbod op horizontale rechtstreekse werking van richtlijnen er ook voor dat een particulier zich niet rechtstreeks op een bepaling uit een richtlijn kan beroepen ten opzichte van een overheidsorgaan als dit tot gevolg heeft dat een andere particulier wordt benadeeld (bijvoorbeeld door een strengere vergunningseis af te leiden uit de richtlijn)?
Wat overwoog het Hof van Justitie in het arrest Kolpinghuis?
In Kolpinghuis introduceerde het Hof het verbod op omgekeerde verticale rechtstreekse werking van richtlijnen. Daarentegen zag het Hof wel ruimte onder bepaalde voorwaarden voor richtlijn conforme uitleg van het nationale recht door de rechter in een situatie waar de overheid zich beroept op een richtlijn ten opzichte van een particulier.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden