Behind a Veil of Ideas: Early Modern Rationalism and Empericism - Rene Descartes

72 belangrijke vragen over Behind a Veil of Ideas: Early Modern Rationalism and Empericism - Rene Descartes

Welke filosoof wordt over t algemeen als een rationalist geclassificeerd?

Plato 427-347 BC Leerling van Socrates.

Wat was de vuistregel van Descartes?

Accepteert nooit iets als waar als er geen evidente kennis is voor deze waarheid. Vermijd het verwerpen van conclusies en vooroordelen en sluit niet in het oordeel wat niet zeer duidelijk en onderscheidend aan de geest is gepresenteerd dat er geen gelegenheid is om eraan te twijfelen.

De vader van de moderne filosofie stelt dat wij niet het object zelf zien, maar een beeld hiervan. Hoe komt dit?

onze zintuigen bedriegen
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat verloochent Michel Montaigne?

Hij verloochent kennis vanwege de onbetrouwbaarheid van zowel redenering als observatie. Je moet twijfelen aan het bestaan van de materiële realiteit.

Welk probleem proberen de verlichtingsfilosofen op te lossen?

Het correspondentieprobleem: in hoeverre de beelden in onze ervaringen corresponderen met de werkelijkheid. 

Was Rene Descartes een empirist of een rationalist?

Rene Descartes was een rationalist omdat hij vond dat uiteindelijk niet perceptie, maar menselijke redenatievermogens zorgde voor de basis van kennis.

Wat zijn axioma's en wat is het verband hierme met kennis volgens Descartes?

De geometrie gaat uit van axioma’s: bewezen juiste principes. Van deze axioma’s kunnen andere geometrische waarheden worden afgeleid.

Zo moest, volgens Descartes, alle kennis worden gebouwd op onbetwistbaar bewijs.
Wetenschap is als een gebouw: als het fundament wankel is, zal het hele bouwsel uiteindelijk instorten.

Welke invloeden hebben geleid tot de visie van René Descartes?

Descartes ontwikkelde al vroeg een afkeer van de middeleeuwse doctrines van Aristoteles en Aquinas. Volgens Descartes waren stevige fundamenten nodig om scepticisme tegen te gaan en in het bijzonder die van de Franse schrijver Michel de Montaigne. Montaigne die zich afkeerde van kennis legde de nadruk op de onbetrouwbaarheid van zowel redeneren als observeren. Het bestaan van een materiële realiteit moet worden betwijfeld, omdat de realiteit zoals waargenomen door onze zintuigen vaak een illusie is en slechts beelden van objecten, niet de objecten zelf.

Waarom is Descartes een rationalist, nativist en empirist?

Hij verdedigd de visie die stelt dat rede zorgt voor kennis. Hij dacht ook dat er aangeboren ideeën waren. Hij onderzocht de anatomie en fysiologie.

Wat houdt de twijfelmethode van Descartes precies in?

Descartes vindt dat we aan alles methodisch moeten twijfelen en op deze manier echte waarheden kunnen verkrijgen.
Ook twijfelde hij aan onze zintuigen. Deze bedriegen ook, dus zij kunnen niet de basis zijn om kennis te vergaren.

Waarom is Descartes een rationalist?

Hij probeert puur op basis van redenering bewijsvoering te vinden voor de geestelijke en fysieke wereld (dus te komen tot kennis), zonder dat hij daarbij empirische gegevens nodig heeft.

Tot welke stroming behoort Descartes nog meer?

Dualisme: we beschikken over twee tegenover of naast elkaar staande substanties (lichaam en geest)

Voor descartes is zeker kennis het fundament van de wetenschap. Welke methode gebruikt Descartes om tot die zekere kennis te komen?

Door alles in twijfel te trekken. Hij zet de twijfel aan alles om in een methode om tot kennis te komen. Je waarneming is voor Descartes zéker geen bron van zekere kennis. Denk aan optische illusies.

Hoe gebruikte Descartes zijn 'demon' om tot ware kennis te komen?

Om te voorkomen dat hij in zijn vroegere zekerheden terugviel, voerde hij in een gedachte experiment een demon op, die hem wellicht voortdurend bedroog.

Wat was de visie van Descartes op kennis?

In zijn zoektocht naar een levensvatbaar alternatief voor zowel de oude denkwijzen als scepticisme was Descartes duidelijk een rationalist. Hij verdedigde de zienswijze dat uiteindelijk niet perceptie, maar menselijk redeneren de basis is van kennis.

Descartes deed zelf belangrijk empirisch werk op het gebied van anatomie, fysiologie, mathematica, optica en fysica. Geometrie was voor hem de prototypische vorm van wetenschap, vanwege de axiomen: principes die evident correct zijn. Volgens Descartes moet alle kennis gebouwd zijn op een basis van evidente, absoluut zekere en ware uitspraken.

Wat doet Descartes uiteindelijk om zijn redenering toch te laten slagen?

Hij betrekt God in het geheel. Dit is geheel in tegenstelling tot het verlichtingsideaal.

Welke zin geeft de basis van de filosofie van Descartes weer?

Cogito ergo sum: Ik denk, dus ik ben.

Wat zijn belangrijke ontdekkingen van René Descartes?

  • Het ontdekken van de pijnappelklier, als een plaats waar geest en brein elkaar 'ontmoeten'
  • Observatie-gebaseerde theorie (de lichamen van mensen/dieren zijn gecompliceerde machines)

Hoe liet Plato Socrates zijn Q&A methode omschrijven en wat was het doel daarvan?

intellectuele verloskunde: anderen helpen bij filosoferen door stellen van vragen, zodat echte ideeën geboren konden worden.

Methode of doubt, waar staat dit voor?

Stel alles in twijfel. Want als aan iets getwijfeld kan worden, kan dit niet gezien worden als kennis.

Hoe dacht Descartes over God en waarvoor gebruikte hij dit?

Hij deed eigenlijk een beroep op God omdat hij zo vast zat in zijn eigen theorieën. Hij zegt God is perfect, dus moet hij bestaan. God gebruikt hij om tot conclusies te komen over andere zaken. God is perfect, dus het kan niet zo zijn dat hij ons voor de gek houdt.

Vervolgens volgt het idee dat de fysieke wereld geen droom is maar werkelijkheid, omdat God dat idee in ons plaatst. Deze fysieke wereld noemt hij res extensa, de uitgebreide wereld.

Hoe werkt de ‘twijfel’ methode van Descartes?

We moeten aan alles twijfelen tot we iets tegenkomen waaraan niet te twijfelen valt.  Op dat moment weet je zeker dat we absolute waarheid hebben bereikt.
Hij beweerde alles wat we met onze zintuigen waarnemen net zo goed hallucinaties kunnen zijn. Dat hij zelfs niet zeker kon weten wat het onderscheid is tussen wakkere toestand en slaaptoestand.

Met welk probleem wordt Descartes geconfronteerd voor wat betreft zijn visie op kennis?

Descartes stelt dat een demoon mogelijk zijn oordeel beïnvloedt. Nu de mogelijkheid van een kwaadaardige demoon niet kan worden uitgesloten, trekt Descartes de conclusie dat niet alleen de sensorische informatie over de wereld en het lichaam onzeker is, maar ook de basale principes van de mathematica.

Daarmee wordt Descartes geconfronteerd met een enorm probleem, want wat weet hij dan wel en moet hij de conclusie trekken dat kennis überhaupt niet mogelijk is?

Wat onderschreef Michel de Montaigne

Die loochende het bestaan van kennis en trok het bestaan van materiele werkelijkheid in twijfel, omdat we niet op onze zintuigen kunnen vertrouwen.

Wat was voor Socrates zijn enige zekerheid?

Niet weten.

Wat heeft Descartes als oplossing?

Malin Genie: een kwade geest die gekke illusies in ons hoofd stopt

Wat betekent de Descartes gedachtengoed: cogito ergo sum?

Dat betekent ‘ik denk, dus ik besta’ Door alles in twijfel te trekken belande hij op een nulpunt van waaruit hij opnieuw begon te redeneren.
Omdat hij overal aan twijfelt, weet hij zeker dat hij een denkende entiteit (iets wat een bestaan heeft) is. Cogito ergo sum: ik denk, dus ik besta!

Welke concepten onderzocht Socrates en waarom?

Schoonheid, gerechtigheid, moed, liefde, waarheid + kennis, om hun essentie (unieke kenmerkende eigenschappen) te bepalen.

Waarom vertrouwde descartes zijn "cognito ergo sum"

deze uitspraak was clear & distinct: dus alles wat clear & distinct was moest gelijk staan aan fundamentele waarheid.

Wat bedoelen we met Descartes Dualisme?

Hij zegt dat geest en lichaam twee gescheiden domeinen zijn die onafhankelijk van elkaar kunnen functioneren. (denkende substantie en uitgebreide substantie) Hij maakt scheiding tussen denken ‘res cogitans’ en het lichaam ‘res extensa’.
Het lichaam werd ouder, dus het denken, het zuivere verstand was betrouwbaarder, want het intellect bleef altijd in tact. Het verstand bevatte alleen waarheden. (later voegt hij er aan toe dat deze waarheden het idee is van God, dat je van de geboorte bij je hebt.)

Om de essentie van schoonheid te bepalen moet je?

Uitzoeken wat alle mooie dingen met elkaar gemeen hebben.

Waar kon volgens descartes de mens in op worden gedeeld?

Res cognitans: de ziel, de ratio
Res extensa: het externe; gewicht, lengte

Wat is 'res cogitans'?

Res Cogitans is volgens Descartes een immaterieel denkend ding.

Wie was één van Socrates' zijn vijanden?

Meletus

Tot welke straf werd Socrates veroordeeld?

Dood agv drinken van giftig drankje

Leg uit hoe Descartes, ondanks zijn strikte onderscheid tussen lichaam en bewustzijn, met zijn Pijnappelklier de wisselwerking tussen beide aantoonde.

Er moest iets zijn die de verbinding zijn tussen lichaam en geest tot stand bracht, dit was volgens hem de pijnappelklier. Een klein orgaan in de hersenen.

Wat was een centraal punt in de Oud-Griekse debatten mbt wat wel/niet bestaat?

Zijn & Worden

Aan welke 2 eisen moet ware kennis volgens Descartes voldoen?

Bij het bereiken van deze absoluut zekere bron van kennis, stelde Descartes zich een volgende vraag, namelijk hoe hij zo zeker kon zijn van zijn bewering?

Zijn antwoord was dat de waarheid ervan duidelijk en onderscheidend was. Dit verschafte hem een methode voor verder onderzoek: alles wat hij duidelijk en onderscheidend kon begrijpen, moest waar zijn.
Zo kwam hij, enkel met gebruik van zijn rede, tot een fundamentele waarheid en een methode bij het zoeken naar zekere kennis.

Welke 2 filosofen worden traditioneel aan dit debat verbonden?

  • Parmenides     510-440 BC
  • Heraclites        600-540 BC

Waarvan was Heraclites ( the Obscure) overtuigd?

Verandering (flux) vormt de kern van het bestaan. NIETS IS ALLES WORDT. Aforisme: Alles vloeit.

Hoe verwoordt Heraclites zijn visie dat verandering de essentie van realiteit is?

'Je kunt niet 2x in dezelfde rivier stappen omdat:
  • water dat gisteren de rivier vulde, is nu deel van de zee
  • Als persoon ben je vandaag ook anders dan gisteren.

Hoe kijkt Heraclites tegen mensen aan?

Agv de immer veranderende aard van verschijningen, zijn de meesten niet in staat om kennis te verkrijgen -> slaapwandelaars

Het debat tussen Parmenedis & Heraclites = en gaat over:

metafysisch (ontologisch)  en gaat over onderscheid tussen verschijning & realiteit. Wat IS echt en wat LIJKT echt? 
  • Parmenides -> zijn = echt.
  • Heraclites -> verandering = echt.

Zijn metafysische kwesties direct gerelateerd aan epistemologische kwesties, en waarom?

Ja, hebben te maken met de Socratische vraagWAT IS KENNIS?

Had Plato Paremenides  + Heraclites  hoog staan?

Ja: hun gedachten vormden de achtergrond waartegen zijn filosofie begrepen kan worden.

Ondersteunde Plato de bewering dat de zintuiglijke wereld in continue flux is?

Ja: alles vloeit als lekkende potten of als verkouden mensen met een loopneus.

Wat = t gevolg van kennis gelijk is aan perceptie, zoals Plato het stelt?

Maakt scepticisme tav kennis makkelijker, omdat algemene kennis onmogelijk wordt. Perceptie/kennis verschilt van moment tot moment en van persoon tot persoon. Kennis wordt relatief tav waarnemer en zijn eigen eigen percepties + overtuigingen

Hoe verwoordde Protagoras (490-420) + Sofist het?

Homo mensura = mens is de maat van alle dingen (voor mij is mijn perceptie waar, voor jou die van jou)

Wat liet Plato Protagoras beweren? Geef een aantal voorbeelden

individuele dingen zijn voor mij zoals ze voor mij verschijnen en voor jou zoals ze voor jou verschijnen.
Voorbeelden: Wind: warm/koud. Wijn: bitter/zoet.

Implicatie van homo mensura doctrine (Plato)?

opinie, verkregen door sensatie, is waar voor iedere persoon. Niemand heeft dan dus ongelijk

Waarom is het gezegde truth is in the eye of the beholder absurd?

het sluit de mogelijkheid tot onderzoek + kritiek op meningen uit.

Voor Plato was de Protagoeraanse relativiteit van waarheid + kennis een onacceptabele conclusie. Waarom?

Waarheid + kennis (epistèmè) hebben betrekking op hoe de dingen echt zijn, en niet hoe ze voor mij/jou zijn.

Waarom komt de aanname: wind = warm EN koud tegelijkertijd, de definitie van kennis als perceptie niet ten goede?

De wind is maar 1 ding tegelijk: warm OF koud.

Waarom kan kennis geen perceptie zijn?

Afglijden in richting van relativisme met eigen waarheden voor iedereen.

Voor kennis kan dus geen beroep worden gedaan op observatie, vanwege ?

De eeuwigdurende flux van de natuurlijke realiteit.

Waarom koos Plato de kant van Parmenides?

Zijn = perfect = en dus onveranderbaar, aldus Plato.

Waar naar verwijst kennis over bijvoorbeeld driehoeken?

Universelen in een bovennatuurlijk + bovenzintuiglijk rijk.  Voorbeelden: tafels thuis, op school en restaurants zijn schaduwen van de Vorm Tafel.

Mbv welke allegorie van het menselijk bestaan, verklaarde Plato zijn metafysica?

De grot

Leg de allegorie van de grot in het kort uit

gevangenen zitten geketend in de grot met hun blik gefixeerd op een muur. Achter hen: een groot vuur. Tussen hen/vuur is een muur waarop mensen lopen, die beelden/figuren van dieren omhoog houden, zodat hun schaduwen door het vuur op de muur worden weergegeven. Gevangenen zijn nog nooit uit de grot geweest en kennen dus niets anders dan deze projecties.

Welke fout zullen de gevangenen maken?

De projecties aanzien voor echte objecten.

Wat zal een vrijgelaten gevangene zich na enige tijd realiseren, wanneer hij de echte objecten ziet?

Dat de schaduwen op de muur slechts inferieure kopieën waren.

Wanneer zal de gevangene de realiteit zien?

Zodra hij de zon ziet, wiens licht alle objecten onthult.

Waarmee stelt de mens zich, volgens Plato, tevreden?

observatie van de wereld zoals die door de zintuiglijke ervaring wordt getoond.

Maakt de mens dezelfde fout als de gevangenen in de grot?

Ja. Men neemt de verschijning aan als realiteit.

Wat is er met de menselijke ziel aan de hand?

Volgens Plato is die gevangen in het lichaam, waardoor we denken dat de wereld die we met onze zintuigen waarnemen, wel de echte moet zijn.

Is empirisch onderzoek geschikt voor kennis? Waarom

Nee.  Omdat het ons alleen in contact brengt met de  in de Heracliteaanse flux zijnde, realiteit

Hoe krijg je ware kennis?

Voorbij de zintuiglijke verschijningen, naar het domein waar waarheid + realiteit schitteren. Begrip van de Eeuwige Vormen is hiervoor noodzakelijk.

Wat zijn aangeboren ideeën en wat betekenen ze?

kennis toestanden al aanwezig bij de geboorte, waarvoor we niet hoeven vertrouwen op zintuigen voor kennis

Wat is Plato's Meno dialoog?

3 mensen in discussie: Socrates, Meno + Meno's slaaf. Deze laatste is slecht onderwezen en bezit weinig geometrische kennis. Socrates wil Meno laten zien dat de slaaf zich de wiskundige kennis kan herinneren, wanneer hij op de juiste wijze redeneert.

Wat doet Socrates in de Meno dialoog?

Hij legt aan een van Meno's slaven een vraagstuk voor: hoe kan de oppervlakte van een gegeven vierkant verdubbeld worden? Nadat de slaaf eerst Socrates gelijk geeft en zegt dat hij het niet weet, wordt hij dmv door Socrates gestelde vragen naar t goede antwoord geleid. Vervolgens stelt Socrates dat de slaaf de oplossing zelf heeft gevonden, en dat hij de kennis al vanaf zijn geboorte bezat. Vervolgens stelt Socrates dat hiermee is aangetoond, dat kennisverwerving mogelijk is: men 'herkent' de waarheid wanneer men haar heeft gevonden.

Hoe reageert Meno?

Hij is ervan overtuigd dat de slaaf het zich inderdaad allemaal herinnert, door gewoon zijn intellect te gebruiken. Hij is het verder eens met Plato's theorie dat leren slechts een kwestie is van herinneren van onbewuste kennis over de Vormen Wereld.

Socrates kwam tot scepticisme. Ook Descartes belandde daar, maar verzon een ontsnapping. Omschrijf het verband en beschrijf de ontsnapping van Descartes.


Door alles weg te redeneren en in twijfel te trekken kom je tot een conclusie: zekere kennis bestaat niet. Echter, Descartes verzint een ontsnapping: omdat hij overal aan twijfelt, weet hij zeker dat hij een denkt en omdat hij kan denken, weet hij ook zeker dat hij bestaat. Cogito ergo sum = ik denk, dus ik ben.

Aan een denkend ik valt onmogelijk te twijfelen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo