De Wetenschappelijke grenzen: Hume + Kant over Menselijke kennis - Een fenomenale basis voor de wetenschap

22 belangrijke vragen over De Wetenschappelijke grenzen: Hume + Kant over Menselijke kennis - Een fenomenale basis voor de wetenschap

Wie was Ernst Mach?

De eerste professor in de inductieve wetenschap aan de universiteit van Wenen, supervisor van Schlick toen deze natuurkunde studeren.

Waarin lijkt de filosofie van Mach op die van Hume als je kijkt naar hoe zijn de wetenschap zagen?

Mach stelt dat we om zekerheid te verkrijgen terug moeten naar waaraan niet kan worden getwijfeld. Om dit te bereiken moeten we kijken naar wat we uit ervaringen halen; wetenschap kan nooit voorbij gaan aan het positieve / het gegeven wat bestaat in zintuiglijke fenomenen zoals geur, kleuren, geluiden etc. Ofwel net als Hume stelde; ideeen moeten gebaseerd zijn op impressies.

Dit is Mach. Wat is de gedachten achter deze tekening?


Mach zit in een kamer, achter een boekenkast. De afbeelding is zoveel mogelijk ontdaan van interpretaties. Het is een directe weergave van Machs ruwe indruk op zijn linkeroog. Gek genoeg ziet daardoor het perspectief er vertekend uit, maar dat is enkel omdat we gewend zijn aan het perspectief na onze interpretatie van de wereld, in plaats van het perspectief zoals we dat ruw ervaren.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

De essentie van Wittgenstein zijn Tractus Logico-Philosophicus was dat complexe beweringen opgedeeld moesten worden in elementaire beweringen die in direct contact met de realiteit gebracht kon worden. (Locke en Hume: complexe ideeën bestaan uit simpele (waarneembare) ideeën)
Maar Wittgenstein maakte niet helemaal duidelijk hoe deze bewering in contact met de realiteit gebracht kon worden. Met welke oplossing kwam Mach?

Hij blies de uitspraak over twijfel en het copy principe van Hume weer nieuw leven in!


Dus volgens Mach was iets zeker als er niet aan getwijfeld kan worden, dus alle wetenschappelijke beweringen moeten gebaseerd zijn op zintuigelijke data. Complexe beweringen moeten dus vereenvoudigd worden tot kleine complexe bewering waarover getwijfeld wordt of ze waar zijn. Deze kleine complexe beweringen moeten we verifiëren. Dus eigenlijk  hebben we het hierover deductie?!

Wat zijn 'protocol zinnen'?

Protocol zinnen zijn directe antwoorden van simpele ervaringen ('ik zie nu een rode vlek'), Deze protocol-zinnen moesten de feiten uiten met absolute simpelheid, zonder verdere vorming, verandering of toevoeging. Deze protocol-zinnen konden meteen worden geverifieerd.

Wat was Mach zijn invloed op het werk van de logisch positivisten?

Mach zijn bewering dat om complexe beweringen te verifiëren ze eerst teruggebracht moeten worden tot elementaire (absoluut nodig, onmisbaar) beweringen die in direct contact met de werkelijkheid gebracht kon worden.  Deductie, van abstract naar specifiek

Welke principe deed March herleven met deze gedachtegang?

Het copy principe van Hume

Wat is volgens Mach de taak van wetenschappers?

Wetenschappers moeten volgens Mach, theoretische uitspraken (bijv. ik zie een ufo) zo dicht mogelijk verbinden aan 'protocol zinnen' over sensorische ervaringen (ik zie een zwarte stip in de lucht bewegen).

Mach was sterk beïnvloed door Hume, waaruit blijkt dit?

Omdat we volgens Mach, om zekerheid te krijgen, we terug gaan naar waaraan niet getwijfeld kan worden.

Wat wordt beschreven in protocol sentences?

Zintuigelijke gegevens

Volgens Mach moeten de zintuigelijke gegevens worden beschreven in basiszinnen. Hoe worden deze basiszinnen genoemd door Mach?

Protocol sentences, dit zijn directe rapportages van simpele ervaringen, bv ik zie een rode vlek.
Deze zinnen drukken absolute eenvoud uit, zonder vervorming en die meteen geverifieerd kunnen worden. De verificatie komt direct met de bewering.

Op welke wijze zijn de protocol sentences  van belang in de wetenschap?

  • alleen de protocol sentences kunnen onmiddellijk worden geverifieerd.
  • Als iemand bijvoorbeeld zegt dat hij kiespijn heeft, is dat een onfeilbare en niet- corrigeerbare uitspraak.
  • Beweringen die direct verwijzen naar een ervaring zijn dan ook absoluut zeker.

Wat moeten wetenschappers volgens Mach doen met observaties die direct verwijzen naar ervaringen, zoals ik heb kiespijn.

Niemand kan dit logische wijs ontkennen. De hoofdtaak van de wetenschapper en hun filosofische assistent de theoretische beweringen zo dicht mogelijk bij protocol beweringen over sensorische ervaringen te brengen.  Ze hebben bijvoorbeeld een uitgebreide lijst nodig van sensaties die ervaren moeten worden om er zeker van te zijn dat wat gezien wordt een geval van bv. Cariës is. (soort van criteria opstellen waar het moet voldoen)

Wat is een belangrijke taak van de wetenschapper m.b.t. De protocol sentences?

Verbinding maken tussen theoretische uitspraken en protocoluitspraken over zintuigelijke ervaringen

Mach wilde dat wetenschap zich alleen bezighield met ruwe zintuigelijke indrukken. Leg uit wat hij hiermee bedoelde.

Dat de wetenschapper zich alleen bezig moet houden met de ruwe zintuigelijke indrukken en niet met de interpretatie van die gegevens.
De tekening van Mach is daar een goed voorbeeld van. De tekening is zoveel mogelijke ontdaan van interpretaties. Je ziet een ongecorrigeerde indruk van de kamer.
Toch blijft dit natuurlijk subjectief!

Welk principe ontwierp Mach, om zulke ruwe en zintuigelijke ervaringen te vangen?

Hij ontwierp het principe van ‘protocol sentences’ Dit waren zo kort mogelijke frasen waarmee ruwe, geïnterpreteerde ervaringen direct konden worden beschreven.

Waarom waren deze protocol sentences volgens Mach een direct verifieerbaar?

Omdat ze een directe afspiegeling waren van de werkelijkheid.
Sterker nog, dit was niet eens nodig, want ze waren direct gegeven in het bewustzijn van de observator, waardoor verificatie al gebeurd is op het moment van de directe waarneming.

Waarom moest dit gereedschap volgens Mach gebruikt worden om tot een theorie te komen?

Wanneer de wetenschapper op deze manier de wereld om zich heen exact beschreef in directe protocol sentences van onafhankelijke fenomenen, dan betrof het volgens Mach onfeilbare beschrijvingen die alleen nog maar bij elkaar opgeteld hoefden te worden tot een theorie over de werkelijkheid die met absolute zekerheid waar was.

Van deductie (door de filosoof) naar inductie (door de wetenschapper) en zo gaat het circkeltje rond. (zie afbeelding empirische cyclus)  Leg uit wat de filosoof kan doen als de cirkel (empirische cyclus) weer rond is.

Dan kan filosoof uit de al dan niet gewijzigde theorie weer nieuwe voorspellingen gaan afleiden. In feite ontwierp de Wiener Kreis met deze combinatie van de opvattingen van Mach en Wittgenstein de basis van de wetenschappelijke methode zoals we die nu nog steeds gebruiken. Het systeem zoals weergeven in de figuur vertoont erg veel overeenkomsten met de empirische cyclus die bepalend is voor de opzet van alle wetenschappelijk onderzoek.

Het  protocol sentences leverde een verhitte discussie op tussen de leden van de Kreis. Hoe luidde deze discussie?

Ze beschuldigden elkaar van de misstap metafysische elementen te introduceren in de wetenschap, want verificatie is een privé aangelegenheid!
Neem ‘dat papier op tafel is groen’ door er naar te kijken verifieer je of deze uitspraak waar of niet waar is, maar feitelijk is dit slechts voor mij (de waarnemer) waar. En is het daardoor niet perse objectief waar!
In de wetenschap moet verificatie niet subjectief zijn!!

Wat betekent dit voor de wetenschappers die de samengestelde theorie van Mach en Wittgenstein gebruiken?

Dat hun wetenschap feitelijk subjectief is, want het rust op een empirische basis.

Wat zijn protocol sentences?

Wiener Kreis, Mach. Basis zinnen die een eenvoudige ervaring weergeven. Bijv. "ik zie nu een rode vlek". Ze geven de feiten weer op de meest vereenvoudigde wijze, zonder 'moulding, alteration or addition".

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo