Startpagina / Samenvattingen / Exploring humans an introduction to the philosophy of the social sciences / neurath-taal-wetenschap

De Wetenschappelijke grenzen: Hume + Kant over Menselijke kennis - A Physicalist Basis for Science

31 belangrijke vragen over De Wetenschappelijke grenzen: Hume + Kant over Menselijke kennis - A Physicalist Basis for Science

In welke 2 richtingen splitste de wiener kreis zich?

- Conservatieve rechtervleugel van Schlick en Waismann die Mach/Wittgenstein trouw bleven. Kennis berust op onbetwijfelbare basisbeweringen die ervaringen beschrijven.
- Linkervleugel van Neurath en carnap die deze onbetwijfelbare basisbeweringen negeerden en onmogelijk achtten.

Neurath gooide roet in het eten. Hoe dacht hij over 'Protocol Sentences'?

Volgens Neurath waren protocol sentences weliswaar direct gegeven in de ervaring, maar alleen aan de observator. Het kan dus voor de mij wel duidelijks zijn maar voor de ander niet.

Het verificatieprincipe van de Wiener Kreis is dus in feite een subjectieve, private aangelegenheid die zich in het hoofd van de observator afspeelt, terwijl de Kreis nou juist op zoek was naar een objectieve toets van uitspraken aan de werkelijkheid.

Deze was volgens Neurath onmogelijk. Er moest gezocht worden naar een andere route om te ontsnappen aan het subjectieve oordeel van de observator. Het alternatief dat Neurath bood was intersubjectiviteit.

Binnen de Kreis was er nu een tweestrijd over de aard van de empirische basis, welke twee kampen ontstonden er?

1.De rechter vleugel: kennis berust op onbetwistbare basisbeweringen die ervaringen beschrijven (protocol sensce?) (Schlick, Mach, Wittgenstein en Waismann)
2.De linker vleugel: onbetwistbare basisbeweringen zijn onmogelijk! (Neurath en Carnap)

Wat is physicalism (fysicalisme)?

Physicalism is ontwikkeld door Neurath en Carnap en verwijst naar het feit dat de basis van wetenschap niet bestaat door wat men ziet met zijn/haar 'geestesoog' (mentale objecten), maar met zijn/haar 'lichamelijke oog' (fysieke objecten).

Welke twee kampen ontstonden binnen de Vienna Circle naar aanleiding van het "protocol sentence" debat?

Binnen de Vienna Circle ontstonden twee kampen:

Het conservatieve, rechtse kamp van Schlick en Waismann, die trouw bleven aan de Mach / Wittgenstein orthodoxie: kennis rust op onbetwistbare basale uitspraken, die ervaringen beschrijven;
Het linkse kamp van Neurath en later Carnap, die ontkenden dat dergelijke onbetwistbare uitspraken mogelijk waren.

Twee argumenten van Neurath zijn:

De taal van de wetenschap moet intersubjectief zijn en dit betekent dat het niet gebaseerd kan zijn op subjectieve taal;
Sensorische data is overbodig omdat het onzinnig is om te zeggen dat we uitspraken moeten confronteren met de werkelijkheid (het is metafysisch).

Neurath beweerde dat reductie van wetenschap in zintuiglijke data overbodig en onmogelijk was. Wat bedoelde hij hiermee?

- Onmogelijk: De taal van de wetenschap moet berusten op subjectieve data.
- Overbodig: Het is onzinnig (metafysich) te stellen dat we beweringen in contact moeten brengen met de realiteit.

Volgen Neurath moet wetenschappelijke taal als communicatie tussen wetenschappers dienen. Wanneer kan deze communicatie gegarandeerd worden?

Als de gedeelde taal een fysieke taal is.

Op welke twee punten viel Neurath Schlick aan?

Het is onmogelijk om wetenschap terug te brengen tot zintuigelijke gegevens: zintuigen zijn subjectief
het is overbodig: het heeft geen zin om uitspraken te toetsen aan de werkelijkheid

Wetenschappelijke taal moet de communicatie tussen wetenschappers dienen. Welke talen zijn er?

Fenomenale taal en fysieke taal.

Wat houdt het begrip 'correspondence' (correspondentie) in?

Correspondentie houdt in dat de uitspraak ligt in de overeenkomst van uitspraken en feiten.

Waar pleitte Neurath voor?

Wetenschap moet gebaseerd zijn op fysische taal: ik, nu, hier
aanduiding van tijd en plaats en waarneming (op basis van kenmerken)

Waarom kan communicatie enkel gegarandeerd worden met de fysieke taal?

Omdat ze bestaat uit objectieve vormen die referen aan tijd en plaats. Het gebruikt geen zintuiglijke data maar zichtbare eigenschappen van materialen.

Wat verstaan we onder fysische taal

Taal gebaseerd op stoffelijke natuur: kenmerken, vorm, tijd, plaats, etc

Wat bedoelen Neurath en Carnap met fysicalisme?

De basis van de wetenschap bestaat niet uit wat we zien met het geestesoog maar met het lichaamsoog. Dit garandeert intersubjectiviteit.

Wat is fysieke taal?

Taal dat bestaat uit objectieve vormen die refereren aan tijd en plaats. Het gebruikt geen zintuigelijke data, maar de zichtbare eigenschappen van materialen.

Kunnen we zeggen dat, vanuit het standpunt van Neurath, het protocol sentences geen zekerheid biedt, maar moet gezien worden als een metafysica? Leg uit waarom wel of waarom niet.

Ja. Ze zijn hypothetisch (denkbeeldig, speculatie) en omkeerbaar. De gedachten dat onze bewering kunnen vergelijken met de realiteit om te bepalen of ze waar of onwaar zijn moet gezien worden als metafysisch.

Wat bedoelt Neurath met de uitspraak dat ‘de wetenschap een schip op open zee was’?

Er is geen enkele manier om met zekerheid het protocol sentences als uitgangspunt te nemen. Tabula rasa bestaat niet. We zijn zeilers die hun schip weer op moeten bouwen op open zee, nooit in staat om het te ontmantelen in een droogdok en door te reconstrueren uit de beste materialen.

Neurath zegt dus eigenlijk: de waarheid bestaat niet uit overeenkomsten tussen beweringen en feiten (correspondentie), maar in de overeenkomsten van beweringen met andere beweringen (coherentie).

Klopt als een bus!

Leg uit waarom het empirische principe van de Wiener Kreis in beginsel kantiaanse trekjes heeft.

De protocol sentences die de basis vormen voor hun wetenschap, beschrijven de wereld immers zoals die gegeven is aan de observator. Het is dus een wetenschap die de fenomenale (die wereld zoals je hem ziet!) wereld van de observator beschrijft, en niet die van de fysieke realiteit die schuil gaat in de noumenale (zoals de dingen van zichzelf zijn) wereld.

In het systeem van de Wiener Kreis was de verificatie van stellingen aan de empirie de kern van het wetenschappelijk proces. Waarover waren de leden van de Wiener Kreis her niet eens?

Over de aard van die empirische verificatie. Oorspronkelijk lag die in de protocol sentences van Mach. Het protocol sentences van Mach raakte letterlijk de werkelijkheid, leverden die een objectieve toets aan de werkelijkheid. Althans volgens Mach en een aantal leden van de Kreis, maar Otto Neurath bekritiseerde deze stelling

Leg nog eens uit wat fysicalisme betekent.

Het fysicalisme (algemene eigenschappen van materie, straling en energie onderzoekt en beschrijft) is een filosofische veronderstelling, dat de werkelijkheid met uitsluitend fysische eigenschappen beschreven kan worden; dit stelt, dat er geen andere dingen zijn dan de fysische dingen. Hierbij ziet men als fysisch, alle objecten en eigenschappen, die door de natuurwetenschap beschreven worden. Deze stellingname is uitgewerkt in een 20ste-eeuwse wetenschapsfilosofie en filosofie van de geest.

Het standpunt van Otto Neurath had behoorlijk wat gevolgen voor de Wiener Kreis, zozeer zelfs dat hij een scheuring veroorzaakte in de groep. Waar ging deze scheuring over?

De scheuring ging primair over het principe van demarcatie.

Wat was het oorspronkelijke demarcatieprincipe van de Wiener Kreis?

Oorspronkelijk had de Wiener Kreis, op basis van het werk van Mach, de opvatting dat verificatie van uitspraken aan de werkelijkheid mogelijk was. Daarom stelden zij, in lijn met de opvattingen van Wittgenstein, dat een scherp onderscheid tussen wetenschap en pseudowetenschap te maken was op basis van verificatie. Alleen uitspraken die empirisch geverifieerd waren, behoorden tot de wetenschap.

Waar vindt verificatie volgens Neurath plaats?

In het hoofd van de observator en is daarom subjectief.

Leg uit waarom de hermeneutiek volgens de logisch positivisten een metafysische onderneming is.

Omdat ze woorden gebruikten die verboden moesten worden, die verwezen naar niet-observeerbare zaken zoals intentie, verlangen en innerlijk leven. Hun methode was dus niet wetenschappelijk

Welke taal zou volgens de logisch positivisten de universele wetenschapstaal moeten zijn?

De Fysieke taal (Neurath en Carnap). Zij dachten dat het mogelijk was om iedere wetenschap, inclusie de sociale wetenschap, te vertalen naar deze fysieke taal.
Omdat alle wetenschappen in de fysieke taal vertaald zouden kunnen worden, kunnen ze in principe worden verenigd.

Wat is het verschil tussen het fenomenalisme en fysicalisme?

Het fenomenalisme is een opvatting dat de mens slechts de uiterlijke verschijningsvormen, de eigenschappen van de dingen kan kennen, en niet het wezen ervan.
Het fysicalisme veronderstelt, dat de werkelijkheid met uitsluitend fysische eigenschappen beschreven kan worden; dit stelt, dat er geen andere dingen zijn dan de fysische dingen.

Wat is de zwakte van het fysicalisme?

Dat het zekerheid en waarheid had opgegeven, want daarmee leek het onmogelijk te worden een onderscheid aan te brengen tussen wetensschappelijk en pseudowetenschappelijk.

Wat is het kritiek van Schlick op het fysicalisme?

Dat het leidt tot een vreemde soort relativisme. Als ze van wetenschappelijke bewering alleen vragen coherent te zijn en ze elkaar niet tegenspreken, dan kan iedere coherent vooral voor wetenschap doorgaan.

Leg uit hoe volgens Schlick de metafysica via de achterdeur weer binnenkomt.

Zolang een metafysisch verhaal coherent is, kan het niet verworpen worden als onzin.

Welke 2, niet aantrekkelijke, keuzes lijkt het Weense positivisme ons te stellen?

1.Zekerheid, maar geen subjectiviteit
2.Intersubjectiviteit, maar geen zekerheid.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Exploring humans an introduction to the philosophy of the social sciences | 9789085062264 | Hans Dooremalen, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.