Startpagina / Samenvattingen / Exploring humans an introduction to the philosophy of the social sciences / paradigma-kuhn-wetenschap

Language Games and Paradigms - Thomas Kuhn´s View of Science

61 belangrijke vragen over Language Games and Paradigms - Thomas Kuhn´s View of Science

Wat is de 'Aristotle experience'?

De Aristotle experience is de ervaring die Kuhn had, een eureka moment, dat hij wist dat mensen dingen begrepen op hun eigen manier en dat dat niet per definitie 'goed' of 'slecht' was.

Door welke ervaringen, wetenschappers en filosofen is Thomas Kuhn beinvloed?

Kunh bestudeerde fysica van Aristoteles en verbaasde zich over hoe ver Aristoteles naast de werkelijkheid zat. Kuhn concludeerde uiteindelijk niet dat Aristoteles een slechte wetenschapper was, maar simpelweg een wetenschapper waarvan Kuhn niet kon dromen dat deze bestond. Kuhn werd ook beinvloed door Piaget, Gestalt psychologen en Whorf. Kuhn was het eens met Kant dat we categorieen nodig hebben om uberhaupt iets waar te nemen, maar het grote verschil is dat de paradigma's van Kuhn kunnen veranderen, terwijl de categorieen van Kant dat niet kunnen.

Kuhn was geïnspireerd door Kant. Om welk idee ging dit en waarin verschilde de ideeën van Kuhn en Kant?

Kant vond dat er categorieën nodig waren om waar te nemen. Kuhn vond dat er paradigma's nodig waren. Het verschil is dat paradigma's kunnen veranderen, terwijl de 'Kantiaanse' categorieën dit niet kunnen.

Wat benoemt Kuhn als een wetenschappelijk criterium om wetenschap van pseudowetenschap te onderscheiden?

De aanwezigheid van een paradigma
hij stelt dit vast aan de hand van een schema
de nadruk ligt daarbij op het moment dat een paradigma zijn intrede doet

Voorzag Kuhn ons van de zoveelste criterium voor demarcatie?

Nee hij ontwikkelde geen criterium voor demarcatie, maar beschrijft de disciplines die wij ‘harde wetenschap’ noemen zoals fysica en astronomie, en daartoe rekende hij ook de menswetenschap.

Wat bedoelt Kuhn met een crisis?

Als een paradigma meer problemen oplevert dan oplossingen dan neemt de betrouwbaarheid van het paradigma af.

Waar legt Kuhn de nadruk op, bij het opstellen van een criterium voor wetenschap?

Hij legt de nadruk op het concept paradigma’s en speelt met het idee om de aanwezigheid van een enkel paradigma als criterium van de wetenschap te nemen.

Wat zijn kenmerken van de voorwetenschappelijke periode?

Zo veel mensen, zoveel meningen
nog geen consensus over de manier van informatie verzamelen en algemene uitgangspunten
als er consensus ontstaat is er een overgang naar de normale periode

Iedere wetenschappelijke discipline heeft een prewetenschappelijke periode. Wat zijn de kenmerken van deze periode?

Er zijn evenveel meningen als mensen, er zijn geen consensus over de te gebruiken methoden en er is geen algemeen geaccepteerde achtergrond van aannames.

Hoe ziet de overgang van de prewetenschappelijke periode naar de normale wetenschap er uit?

Die kenmerkt zich door consensus en daardoor bereiken ze wetenschap m.b.t een specifiek domein of fenomeen. Er is dan een wetenschappelijke gemeenschap en er is consensus over de aannames en theorieën.

Van welke fase kun je spreken wanneer er consensus ontstaan (in de prewetenschappelijk periode) en de wetenschap zich richt op een specifiek domein of fenomeen?

Dan kun je spreken van een fase van normale wetenschap.

Waarom noemt Kuhn een verschuiving naar een ander paradigma een revolutie?

Kuhn vergelijkt de verschuiving naar een ander paradigma met politieke revoluties en concludeert dat deze dezelfde kenmerken heeft:

Een kleine groep mensen wordt zich bewust van de tekortkomingen van de gevestigde orde, waardoor een crisis ontstaat;
Een verandering van binnenuit is onmogelijk;
Er kan geen consensus bereikt worden als het doel is om te komen tot een ander regime en een verwerping van het heersende discours (een tiran kan niet een ander argument accepteren);
De oplossing komt van buiten.

De term revolutie is daarmee niet meer slechts een metafoor.

In welke periode ga je met anomalieën aan de slag?

Tijdens de periode van normale wetenschap breiden wetenschappers het paradigma verder uit en proberen overgebleven problemen op te lossen.

Wat is theorie geladenheid?

Een theorie bepaalt wat je ziet.

Hoe zou de opleiding van wetenschapper eruit moeten zien volgens Kuhn?

Uitleg over het paradigma
indoctrineren van de student met de kenmerken van het paradigma, waardoor die overtuigd raken dat het paradigma een juiste afspiegeling van de werkelijkheid is

Tijdens een normale periode werkt de wetenschappelijke gemeenschap binnen een dergelijke paradigma. Welke 2 belangrijke kenmerken hebben paradigma’s?

1.Ze trekken een blijvende groep aanhangers aan uit concurrerende takken van de wetenschap
2.Er zijn genoeg losse eindjes om op te lossen door deze groep aanhangers.

Welk verschil is er tussen Kuhn en Popper m.b.t. De wetenschappelijke blik, die een wetenschapper aangeleerd zou moeten krijgen

Popper stelt dat wetenschappers kritisch moeten blijven over theorieën en deze moeten proberen te falsifiëren
Kuhn stelt dat wetenschappers zich dogmatisch (niet-flexibel) moeten opstellen ten aanzien van theorieën, uitgangspunten en technieken

Wat was de visie van Kuhn over verouderde paradigma's?

Moeten als achterhaald worden beschouwd
als wetenschapshistoricus is het goed om te weten hoe de verschillende overtuigingen zich tot elkaar verhouden

Waaruit blijkt dat men er meestal (zelfs onbewust) vanuit gaat dat een paradigma in de basis correct is?

Het geloof dat het paradigma wel opgelost wordt.

Hoe kan de paradigma zich(zelf) bewijzen?

Door de problemen (die ze zelf immers kiezen) op te lossen kan de theorie van de paradigma zichzelf bewijzen.

Wat zijn kenmerken van een crisis van het paradigma?

Uitgangspunten en geaccepteerde waarheden komen ter discussie te staan
zolang er geen alternatief paradigma is, blijft het oude paradigma geaccepteerd
er wordt gezocht naar een alternatief

Hoe omschrijft Kuhn een paradigma?

Dat het een zienswijze, een innerlijke bril is die de wetenschapper nodig heeft om de wereld te kunnen onderzoeken.

Wat is het verschil tussen Kuhn en Popper m.b.t. Een wetenschappelijke revolutie?

Popper gaat er vanuit dat overtuigingen geleidelijk veranderen
Kuhn gaat er vanuit dat een wetenschappelijke revolutie leidt tot een abrupte paradigm shift

Op welke twee manieren kan een crisis (abnormale wetenschappelijke periode) eindigen?

Alle anomalieën worden weggenomen: het vertrouwen in het paradigma is hersteld
een andere manier is interessanter: een nieuwe paradigma dient zich aan

Hoe noemde Kuhn deze onverenigbaarheid en onvergelijkbaarheid van paradigma’s?

Incommensurabiliteit van paradigma
Dit betekent letterlijk: niet meetbaar met 1 en dezelfde maatstaf’

Op welke manier laat Kuhn hier zijn constructivistische inslag zien?

De wereld en werkelijkheid wordt bepaald door de theorie over de werkelijkheid:

de theorie bepaalt wat je ziet (theoriegeladenheid van waarneming)
theorie bepaalt wat er is (feiten hangen af van theorieën)

Hoe zou je de paradigma’s van Kuhn kunnen vergelijken met de taalspelen van Wittgenstein?

Wetenschappers die gezamenlijk een paradigma aanhangen, spelen met elkaar een taalspel dat ondoorgrondelijk is voor andere mensen die buiten dat paradigma staan.

Waar werd de abrupte paradigm shift van Kuhn mee vergeleken?

Met een gestalt-switch vanuit de Gestaltpsychologie

Waarom blijkt waardevrij communiceren over de grenzen van dat paradigma heen vaak onmogelijke?

Omdat binnen de ene paradigma een fundamenteel ander taalspel gespeeld wordt dan in het andere.

Hebben wetenschappers, volgens Kuhn, in het ene paradigma een fundamenteel andere kijk op de wereld dan in de wetenschappers in de andere paradigma?

Ja, sterker nog volgens Kuhn is niet alleen de kijk op de wereld anders, ze zien de wereld daadwerkelijk anders.
(zo stelt de Sapir-Whorf hypothese dit ook!)

Waarom is de opleiding van wetenschappers volgens Kuhn erg belangrijk?

Omdat tijdens hun opleiding leren de studenten een dogmatisch raamwerk; niet expliciet maar impliciet overgedragen adhv voorbeelden van succesvolle paradigma’s uit het verleden.

Voor welke 2 doeleinden worden de leerboeken, volgens Kuhn, voor wetenschappers in opleiding gebruikt?

-voor het verklaren en onderwijzen van paradigma
-voor het impliciet indoctrinatie (overbrengen / opdringen van bepaalde ideeën) van de student met het paradigma. Ze leren om een niet kritische houding aan te nemen tegenover het paradigma.

Kuhn zegt dus dat de (toekomstige)wetenschapper in een paradigma moeten leren om niet een kritische houding in te nemen. Dacht Popper hier hetzelfde over?

Nee, volgens Popper moet de wetenschapper juist een kritische houding aannemen tegen opkomende theorieën en ze proberen te falsifiëren!

(Popper zegt dat een bewering of zoals Kuhn het noemt, een paradigma, sterker is als de wetenschapper er zelf een kritische houding durft aan te nemen ten opzichte van zijn eigen bewering. Dat als het tegendeel bewezen wordt, hij zijn bewering verwerpt.

Kuhn zegt juist dat wat er ook gebeurt, je als wetenschapper altijd achter je theorieën, aannames en technieken staat, en dat deze binnen de paradigma niet veranderen. Verander je ze wel, dan komt er eerder eenparadigmaverschuiving.)

Zolang er zich geen nieuwe paradigma aanbiedt zijn de wetenschappers genoodzaakt de ouder te gebruiken. Hoe noemt deze periode?

Periode van Crisis.

Als voorbeeld wordt Aristoteles en Newton gebruikt, waarin Newton een ander bewijs vond waardoor de bewering van Aristoteles verworpen werd. Leg uit waarom volgens Kuhn zijn paradigma theorie en volgens Popper zijn falsificatie theorie de bewering van Aristoteles niet onwetenschappelijk wordt gezien.

Volgens Kuhn moet de paradigma van Aristoteles niet gezien worden als onwetenschappelijk, is het slechts vervangen door nieuwere paradigma’s

Popper zou zeggen doordat deze theorie gefalsifieerd is er dus sprake is/was van wetenschap, maar dat het plaats moet maken voor een nieuwe bewering/ theorie die vervolgens ook weer gefalsifieerd moet kunnen worden.

Waarom aanschouwen we de visie van Kuhn als een contra-intuïtieve wetenschapsfilosofie?

Volgens de visie van Kuhn gaat het bij wetenschap niet om een objectieve methode die leidt tot hypothesen die ons steeds dichter bij de waarheid brengen

Een oude paradigma (of een theorie: Popper) kan vervangen worden een nieuwe paradigma, maar belangrijk is de vraag hoe deze overgang is verlopen. Wat zeggen Kuhn en Popper hier over?

Popper was van mening dat de paradigma verschuiving geleidelijk gaat en Kuhn zegt dat het juist heel abrupt gaat.

Waarom aanvaarden we Kuhns wetenschapsfilosofie toch als waardevol, ondanks hij contra-intuïtief is?

Hij biedt voordelen voor de sociale wetenschap:

sociale wetenschappen kunnen niet altijd aan de criteria van verificatie, confirmatie en falsifieerbaarheid voldoen
als er in een bepaald onderzoeksdomein wordt gehandeld vanuit een paradigma, kan die discipline als wetenschap aangemerkt worden

Wat vindt er plaats in de abnormale periode?

De aannames, methodologie en aangenomen waarheden worden kritisch bediscussieerd. Als er nog geen andere paradigma voor handen is, moeten ze deze nog steeds accepteren en zoeken naar een alternatief.

Welke 3 aspecten zijn er aan de bewering van incommensurability (onmeetbaarheid) van Kuhn?

1.nieuwe paradigma komen voort uit oude en gebruiken daarom vaak dezelfde terminologie. De oude termen in de nieuwe hebben echter een compleet nieuwe relatie met elkaar en met de wereld in onderzoek.
2.Communicatie tussen wetenschappers van verschillende paradigma’s is problematisch omdat ze simpelweg een andere taal spreken, een ander taalspel spelen.
3.De voorstanders van de paradigma’s leven in verschillende werelden (meest fundamenteel volgen Kuhn). Een nieuwe paradigma ziet een andere wereld met een ander perspectief op de realiteit en met andere relevante fenomenen.

Wat zeggen Kuhn en Popper over de mogelijkheid van kennistoename?

Popper dacht dat het mogelijk was dat kennis groeide, zelfs via de negatieve weg (door het falsifiëren van de ene bewering en het opstellen van een nieuwe theorie, kom je natuurlijk wel dichter bij de waarheid/....?)
Kuhn zegt dat je niet dichter bij de waarheid komt als je de ene paradigma vervangt voor een anderen. Dit is geen verbetering, maar slechts een verschuiving.

Kun er volgen Kuhn Überhaupt groei plaatsvinden?

Ja dat kan alleen binnen de paradigma zelf. Normale veranderingen binnen een normale periode resulteert in groei. Pas wanneer de puzzel is opgelost, is er een kennistoename. Dit wil echter nog niet zeggen dat de wetenschap onderweg is richting de waarheid.

Waarom zullen we volgens Kuhn nooit weten of de paradigmaverschuiving ons dichter bij de waarheid zal brengen?

Omdat ze niet te vergelijken zijn (denk weer aan de verschillende taalspellen die ze spelen!) Onvergelijkbaarheid/ incommensurability

Leg uit waarom de bewering van Kuhn, dat wetenschappers na een wetenschappelijke revolutie in een nieuwe wereld staan, scherp in contrast staat met de visie van het logisch-positivisme.

Het logisch – positivisme geloofde dat feiten neutraal zijn en de realiteit objectief.
Volgens Kuhn zijn wetenschappers zowieso nooit neutraal, ze hebben immers die gekleurde bril op die gekleurd is volgens de paradigma waar ze onder horen.

Leg uit waarom de verschuiving van de ene paradigma (volgens Kuhn) naar de andere paradigma vergelijkbaar is met de gestaltherapie (eend-konijnillusie)?

We zien een konijn of een eend. We kunnen niet tegelijk een konijn en eend zien. Wat voor de revolutie een eend was, is na de revolutie een konijn.

Waarom kan volgens Kuhn deze analogie niet te ver worden doorgevoerd?
Je kunt misschien heel eenvoudig van de eend naar het konijn schakelen, maar niet tussen verschillende paradigma’s schakelen!

Welke kenmerk van een wetenschappelijke en politieke komen volgen Kuhn overeen?

1.     een kleine groep mensen worden zich bewust van de tekortkomingen van een regering of een paradigma
2.     verandering van binnen is onmogelijk. Aanpassing van een regering of paradigma werkt niet, dus moet er iets nieuws van buitenaf komen.
3.     Men kan in een politieke discussie geen consensus bereiken als het doel een totaal andere regime en de afwijzing van de heersend discussie is.
4.     De oplossing komt niet van binnenuit (een paradigma in crisis) maar moet van buitenaf komen.

Leg uit waarom er een vergelijking gemaakt kan worden tussen de categorieën van Kant en de Paradigma's van Kuhn?

De paradigma's kun je zien als de innerlijke bril van de wetenschapper, die hij nodig heeft om de wereld te onderzoeken. Kant had het over categorieen die de mens nodig heeft om orde te scheppen in de chaos van prikkels die binnen komen via de zintuigen. De wetenschapper heeft paradigma's nodig om orde aan te brengen in zijn kennis over de wereld.

Wat wordt er bedoelt 'het is een betekenissysteem dat bepaalt hoe de wetenschapper de wereld waarneemt' ?

Dat is zoiets als een gekleurde bril die de wetenschapper niet af kan zetten en die a priori zijn wereldbeeld kleur geeft.

Wat bedoelt Kuhn met dat paradigma's onverenigbaar en onvergelijkbaar zijn?

dat wanneer je als wetenschapper eenmaal de bril van het ene paradigma hebt opgezet, dan is de kijk vanuit een ander paradigma niet meer te begrijpen. Voor wie de wereld blauw is gekleurd is het onmogelijk te begrijpen wat we met rood bedoelen. Dit noemde Kuhn het incommensurabiliteit van paradigmata

Wat bedoelt Kuhn met de incommensurabiliteit van paradigmata?

'niet meetbaar met een en dezelfde maatstaf' hiermee bedoelde hij dat paradigma's niet met elkaar te vergelijken zijn omdat er geen maten en talen zijn waarmee ze met elkaar vergeleken kunnen worden. De paradigma's van Kuhn kun je vergelijken met de taalspelen van Wittgenstein 2

Wat wordt er met de Sapir-Worf-hypothese bedoelt?

Die veronderstelt dat wetenschappers vanuit verschillende paradigmata in essentie naar een andere wereld kijken Kuhn is nog radicaler en zeg dat ze niet alleen anders naar de wereld kijken, maar ook de wereld er voor hun ook anders is.

Kuhn zegt dat objectieve waarheid niet bestaat. Betekent dit dat Kuhn zegt dat wetenschappelijke groei daarom niet bestaat?

Nee dat zegt hij niet, hij zegt dat wetenschappelijke groei wel mogelijk is.

Breekt er na een paradigmaverschuiving een nieuwe periode van normale wetenschap aan?

Wanneer spreken we van een periode van normale wetenschap?

wanneer er een paradigma opstaan is. In deze fase wordt er niet meer getwijfeld aan de waarheid van de paradigma. Wetenschappers kunnen nu het paradigma uitbreiden.

Wanneer ontstaat er een wetenschappelijke revolutie volgen Kuhn?

wanneer een nieuwe paradigma zich aanbiedt en de ouder verworpen wordt en vervangen wordt door de nieuwe.

Kuhn en Popper denken beiden anders over de periode waarin 'echte' wetenschap ontstaat. Leg uit.

Popper zegt dat echte wetenschap ontstaan tijdens falsificatie en zegt ook dat je telkens opzoek moet naar het kunnen weerleggen van de theorie (dus hij heet het over de periode vooraf gaande aan een crisis)
Kuhn daar in tegen zegt juist dat echte wetenschap (op basis van historische studie die laten zien dat progressie plaatst vindt in een rustige periode) plaats vindt in een rustige periode, dus in de periode van normale wetenschap. Waarin de paradigma uitgebreid kan worden.
Kuhn zegt ook dat dit schoksgewijs moet gaan.

Kunnen we concluderen dat de sociale wetenschap weinig tot wetenschappelijke ontwikkelingen komt?

Ja zou je wel denke want volgens Kuhn komen we zelden verder dan de prewetenschappelijke fase. Dus we komen zelden in de normale fase waarin we spreken van echte wetenschap.

In welke twee wegen kan een wetenschappelijke revolutie eindigen?

1. De problemen kunnen binnen de paradigma worden opgelost. Het vertrouwen is er weer en de crisis is over.
2. Een geheel nieuwe paradigma wordt geïntroduceerd. Dit kan gebeuren als iemand met een frisse kijk erbij komt.

Hoe kan een periode van 'abnormale wetenschap' worden beëindigd?

Oplossen van alle ontstane problemen (het elimineren van de anomalieën)
Opkomst van een nieuw paradigma (iemand komt met een frisse kijk op zaken)

Kuhn vergelijkt een paradigma switch met een politieke revolutionaire verandering. Hier geeft hij vier redenen voor. Welke?

1. Een kleine groep mensen komt tot de conclusie dat er tekortkomingen zijn. Er start een crisis, zowel bij de politiek als bij een paradigma switch.

2. Het is onmogelijk om binnen een partij of een paradigma te veranderen.

3. Politieke partijen kunnen moeilijk tot een overeenstemming komen. Wetenschappers van verschillende paradigma's kunnen ook moeilijk met elkaar converseren.

4. De oplossing van een politieke of een wetenschappelijke revolutie ligt niet binnen een partij of paradigma maar komt van buiten af.

Kuhn vergelijkt de 'verschuiving van paradigma's: wetenschappelijke revolutie' met een politieke 'revolutie'. Welke aspecten komen overeen?

Een kleine groep mensen wordt zich bewust van de tekortkomingen van de huidige situatie/theorie (dit kan leiden tot een crisis, voorafgaand aan een nieuw paradigma/revolutie)
Een verandering van binnenuit is onmogelijk
Men kan geen consensus bereiken als de doelen, zienswijzen van elkaar verschillen
De oplossing (of paradigmaverschuiving), komt niet van binnenuit (het paradigma in crisis), maar vanuit buiten

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Exploring humans an introduction to the philosophy of the social sciences | 9789085062264 | Hans Dooremalen, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan Language Games and Paradigms - Thomas Kuhn´s View of Science