Startpagina / Samenvattingen / Feniks / bevolking-amerika-inheems

TIJD VAN ONTDEKKERS EN HERVORMERS - de wereld wordt groter

42 belangrijke vragen over TIJD VAN ONTDEKKERS EN HERVORMERS - de wereld wordt groter

Waar waren gevolgen van de ontdekkingsreizen?

Grotere kennis van de wereld.
Begin van de handel tussen de continenten over de Indische en Atlantische Oceaan.
Europese kolonisatie van grote delen van de wereld.

Waartoe heeft de kolonisatie geleid in verschillende delen van de wereld?

Voor veel inwoners van Afrika, Amerika en Azië heeft dat tot ontwrichting van hun samenleving geleid en in Amerika zelfs tot een daling van de inheemse bevolking.

Wat waren motieven van Europese vorsten voor kolonisatie?

Koloniaal bezit gaf de Europese vorsten macht en aanzien.
Bovendien konden ze hun staats- en oorlogskas vullen met de koloniale opbrengsten.

Welk economisch gevolg had de kolonisatie voor Europa?

Het goud en zilver dat uit Zuid-Amerika kwam, leidde in Europa tot een enorme toename van de geldhoeveelheid en daarmee tot inflatie.

Was er verschil in welvaart in de Middeleeuwen tussen de huidige westerse wereld en de ontwikkelingslanden?

Nee.

Hoe ontwikkelde die economische afstand zich van de Middeleeuwen in de Tijd van Ontdekkers en Hervormers?

Europese handelaren brachten goederen naar Azië en Amerika, maar namen daarvandaan ook producten mee terug. In deze handel streken de Europeanen alle winst op: ze kochten de producten zeer goedkoop in en de inheemse bevolking bleef arm.

Deze vorm van uitbuiting is een van de diepere historische oorzaken van de hedendaagse economische ongelijkheid tussen landen.

Wat is de oorzaak van de onderlinge culturele beïnvloeding?

De Spanjaarden bleven tot begin 19e eeuw in Zuid- en Midden-Amerika. Ze lieten er hun taal en het katholieke geloof achter. Het merendeel van de afstammelingen van de oorspronkelijke Zuid-Afrikaanse volkeren en van de uit Afrika ingevoerde slaven staat daar nog altijd onder aan de maatschappelijke ladder.

Is na de Middeleeuwen vastgesteld dat de aarde rond is?

Nee, in de Middeleeuwen waren er geleerden die wisten dat de aarde rond is, omdat deze kennis uit de Oudheid niet helemaal verloren was gegaan. Ook kapiteins van de scheepvaar wisten het door eigen ervaring.

Op basis hiervan probeerden Middeleeuwse wetenschappers de aardomtrek te berekenen.

Wat gebeurde er in de Middeleeuwen met het zuidelijke handelsnetwerk?

Het zuidelijke handelsnetwerk raakte verbonden met dan van de Hanze in het noorden. Venetië had handelscontacten met de gebieden ten oosten van de Middellandse Zee en met de Noord-Afrikaanse handelaren. Door de kruistochten was er ook steeds meer contact met de Arabieren die karavaanhandel dreven met Zuid- en Oost-Azië.

Waar haalden cartografen hun kennis over de aarde vandaan?

In het Middellandse Zeegebied wisselden zeelui kennis uit over zeeroutes, zeestromingen en windrichtingen.

Stond de hele aarde al vastgelegd op kaarten?

Nee, alleen Zuid-Europa, Noord-Afrika en de Arabische wereld stonden op de kaarten. Alles daarbuiten was 'terra incognita'.

Wat was het doel van Portugal met de ontdekkingsreizen?

Zij wilden concurreren met de Arabische handel in slaven, goud en ivoor. Ook wilden zij de Reconquista aan de overzijde van de Middellandse Zee voortzetten.

Ze wilden contact leggen met priester Johannes, die als christenvorst in Afrika zou regeren, om met hem een pact te sluiten tegen de moslims. Ook dachten zij dat de vorsten in Indië christelijk waren. Deze zouden met hun enorme legers en strijdolifanten de moslims vanuit het oosten kunnen aanvallen.

Wat deden de Portugezen met de eilanden die ze veroverden?

Die gebruikten ze als uitvalsbases voor verdere reizen.

Wat gebruikten de zeelui om zich te navigeren?

Zij gebruikten het kompas en het astrolabium.

Wat deden de Portugezen na hun ontdekking van de nieuwe zeeroute?

Zij hielden deze route geheim en bewaakten die streng. Langs de route en kusten van de Indische Oceaan bezetten ze eilanden en kustplaatsen, en versterkten die met forten en soldaten.

Wat deden de Portugezen langs de route betreffende de handel?

Vanuit de gestichte factorijen dreven ze handel met de lokale bevolking. Op die manier kregen ze de handel in specerijen, zijde en edelstenen grotendeels in handen. Het was een zeer winstgevende, maar zeer riskante handel. Vele schepen verdwenen of gingen ten onder.

Was het beeld dat de Portugezen van Indië en Afrika hadden betreffende religie juist?

Nee. Priester Johannes bestond niet en de Indische bevolking was niet christelijk.

Veroverde en koloniseerde Portugal in Azië gebieden? Waarom wel/niet?

Nee. Het had daarvoor te weinig inwoners en bovendien kostte de strijd tegen de moslims in Noord-Afrika al veel geld en manschappen.

Lukte het de Portugezen de specerijenhandel via de Arabische karavaanwegen en Venetië naar Europa stil te leggen?

Nee, maar er waren nu wel twee handelsroutes.

Hoe begonnen de Spaanse ontdekkingsreizen?

Als een vervolg op de Reconquista.

Waardoor konden Isabella en Ferdinand van Spanje zich richten op de overzeese ontdekkingstochten?

Ze hadden het laatste islamitische gebied op het Iberisch Schiereiland veroverd. Het was weer rustig. Daarom konden ze Christoffel Columbus geld ter beschikking stellen.

Wie kwam tot de conclusie dat Columbus niet Indië maar een Nieuwe Wereld had ontdekt?

Amerigo Vespucci, die tien jaar later de Zuid-Amerikaanse kust verkende.

Hoe kreeg Amerika haar naam?

De kaartenmaker Waldseemüller gebruikte als eerste de naam 'terra Americi' of 'America', naar Amerigo Vespucci.

Wat concludeerden de Spanjaarden na de ontdekking van de westelijke zeeroute naar Indië?

Dat handel met Indië via deze weg niet winstgevend kon zijn. Zij richtten hun aandacht op Amerika.

Wat verbouwden de boeren in Amerika?

Zoete aardappelen, maïs, avocado's en tomaten. Ze gebruikten voor hun landbouw irrigatiesystemen en legden tegen berghellingen terrassen aan voor hun akkers.

Hoe gingen de boeren in Amerika te werk?

Er waren geen inheemse dieren die geschikt waren als trekdier, zodat de boeren zelf het zware veldwerk deden met eenvoudige werktuigen, zoals een graafstok.

Wat gebeurde er toen een conquistador het Aztekenrijk binnenviel?

Cortés wilde een religieuze ceremonie stoppen en er braken gevechten uit. De keizer sneuvelde, met veel van zijn onderdanen.

Welke voordelen hadden de Spanjaarden ten opzichte van de inheemse bevolking?

Zij hadden de bescherming van een harnas, een betere gevechtstactiek, vuurwapens en de meegebrachte honden en paarden die de inheemse bevolking veel angst aanjoegen. Bovendien vochten veel andere, losse inheemse stammen aan de zijde van de Spaanse leiders.

Ook werd de Incabevolking getroffen door de pokken, tyfus, de pest, de mazelen en griep-Europese ziektes waartegen ze geen immuniteit hadden en die de Spanjaarden vooruit waren gesneld. Velen mensen waren gestorven, nog voor hun aankomst.

Wat kregen de conquistadores van de Spaanse koningen als beloning voor hun veroveringen?

Zij kregen grote landgoederen, (haciënda's), waarvan ze de opbrengsten mochten houden.

Wat verwachtten de Spanjaarden van de inheemse bevolking nadat ze hen veroverd hadden?

Zij verwachtten dat de lokale bevolking de grond van hun grote agrarische bedrijven (vooral suikerrietplantages) zou bewerken of in de goud- en zilvermijnen ging werken en zich snel tot het christendom zou bekeren.

Bleken de verwachtingen van de Spanjaarden betreffende de inheemse bevolking juist te zijn? Hoe reageerden zij?

Nee. De Spanjaarden dwongen de bevolking hiertoe met de encomienda. Dit juridische systeem hield in dat een Spanjaard een aantal indianen onder zijn bevel kreeg om ze te onderrichten in het katholieke geloof, in ruil voor een stuk land in Amerika. In de praktijk betekende dit dat de mensen gedwongen werden zware arbeid te verrichten.

Wat deed de lokale bevolking na alle opgelegde arbeid? Wat was de reactie van de Spanjaarden?

Zij konden het zware werk niet aan en waren bovendien al in aantal geslonken door de Europese ziektes. Velen vluchtten het binnenland in.

Snel keurden de Spaanse koningen oorlog tegen de 'ongehoorzame' inheemsen goed. Wie zicht tegen de Spanjaarden bleef verzetten, mocht in slavernij worden gebracht.

Welke rol hadden de missionarissen in Amerika in de strijd tussen de inheemse bevolking en de Spanjaarden?

De dwangarbeid en slavernij stonden in contrast met de goede bedoelingen van de missionarissen die de inheemse bevolking wilden onderwijzen, bekeren en hen helpen in hun natuurlijke omgeving een bestaan op te bouwen.

Soms trokken ze met hele volken verder het binnenland in, zodat deze mensen konden ontkomen aan de dwangarbeid en de wrede straffen van de kolonisten.

Wat was de aanleiding tot de Nieuwe Wetten?

Een Spaanse priester, die door de Nieuwe Wereld had gereisd en zich inzetten voor betere behandeling van de inheemse bevolking. Hij schreef er boeken over, waarin hij voorstelde deze mensen te sparen en Afrikaanse slaven in te zetten voor het werk, omdat deze wel bestand zouden zijn tegen het zware werk.

Wat hielden de Nieuwe Wetten in?

De oorspronkelijke bewoners van Midden- en Zuid-Amerika kregen rechten en golden vanaf toen voor de Spaanse wet als volwaardige mensen.

Wat was het gevolg voor de Europese handelsstromen?

Ze veranderden. De Middellandse Zee, Venetië en Genua werden minder belangrijk, omdat de specerijenhandel en het contact met Amerika via de Atlantische Oceaan verliepen. Na verloop van tijd ontstond er een handelsdriehoek tussen Europa, Afrika en Amerika.

Wat leverden respectievelijk Europa, Afrika en Amerika?

Europa: wapens, textiel en luxegoederen
Afrika: zwarte Afrikanen als slaven
Amerika: parels, verfhout, koffie, cacao, katoen, aardappelen en suikerriet. (zilver en goud)

Welke verschuiving op economisch gebied ontstond er?

De trans-Atlantische handel en het belang van de West-Europese havensteden namen toe, ten koste van de handel in de Oostzee en de Middellandse Zee. In de 17e eeuw zou de specerijenhandel via de Middellandse Zee zelfs stoppen, toen Hollandse handelaren probeerden het monopolie in de specerijenhandel op Azië in handen te krijgen.

Wat deden de Spanjaarden met het inheemse goud?

Zij betaalden er hun oorlogen mee tegen de moslims en tegen hun Europese vijanden, zoals Frankrijk, Engeland en de opstandige Nederlandse gewesten.

Wat gebeurde er met de Spaanse economie?

Ondanks de enorme toestroom van edelmetalen, ging Spanje aan het eind van de 16e eeuw en in de 17e eeuw verschillende malen failliet en zag het land zijn politieke macht in Europa snel afnemen.

Wat gebeurde er met de economie in andere delen van Europa?

Het geld verloor zijn waarde. Handelaren en ondernemers die luxegoederen en textiel voor de koloniën maakten en verhandelden, maakten grote winsten.

De overzeese handel groeide sterk en daarmee de vraag naar schepen en scheepsuitrusting. Schepen en legers moesten van kanonnen worden voorzien.

De prijzen van levensmiddelen en goederen stegen, terwijl de lonen van dagloners en handwerkers in de nijverheid achterbleven. Ook edelen die vaste pacht kregen, verarmden.

Wie profiteerden van de inflatie?

Edelen en boeren die hun producten vrij op de markt konden verkopen voor hoge prijzen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Feniks

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding