Inleiding - Het interpreteren van literaire teksten

16 belangrijke vragen over Inleiding - Het interpreteren van literaire teksten

Welke problemen kan men tegenkomen bij het interpreteren van literaire teksten (3)?

  1. We kunnen uit de tekst niet destilleren wat de auteur precies bedoelde
  2. Informatie van de auteur zelf is niet altijd voorhanden, of onbetrouwbaar: schrijvers kunnen vaak zelf niet overzien wat de implicaties van hun werk zijn.
  3. Secundaire bronnen zoals biografische informatie, brieven of dagboeken van de auteur zijn niet altijd voorhanden

Welke 2 problemen noemt de auteur bij de 'wetenschappelijke' benadering van literatuur in termen van specifieke theorieën?

  1. Een rijk en complex literair werk wordt gereduceerd tot één facet ervan, het facet wat onderwerp is van het onderzoek 
  2. Wetenschappelijk onderzoek in termen van theorieën en methoden wordt vaak beschreven in vakjargon, terwijl romans bij uitstek betrekking hebben op algemeen menselijke onderwerpen.

De auteur stelt dat de geesteswetenschappen eerder een hermeneutische benadering vergen dan de conceptuele en theoretische benadering die bij de sociale en natuurwetenschappen gehanteerd wordt. Welk probleem duikt hier bij op?

Teksten gaan hun eigen leven leiden, los van de auteur
    • de interpreet kan zich niet losmaken van de 'horizon' van zijn eigen tijd en cultuur (Gadamer)
    • de interpreet moet zich richten op de 'publieke' betekenis van een tekst omdat de 'auteursbetekenis' niet achterhaald kan worden (Ricoeur)
De uiterste consequentie hiervan is dat de lezer volledige vrijheid heeft om een tekst creatief te interpreteren, met het risico voorbij te gaan aan de tekst zelf.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is volgens de auteur nodig om romans te kunnen gebruiken in filosofische analyses terwijl niet duidelijk is hoe die romans gelezen moeten worden? Wat is er nodig voor filosofische interpretatie als het interpreteren op zich problematisch is (2)?

  1. Een kritische opstelling tegenover de problematiserende theorieën
  2. Een herwaardering van een manier van lezen die niet onnodig problematiserend is

Wat verstaat de auteur onder 'ethische literatuurkritiek' (2)?

Ethische literatuurkritiek is een manier van lezen die
  1. belang hecht aan de persoon en de bedoelingen van de auteur en diens unieke stijl en 'authorial voice'
  2. het literaire werk ziet als een onderzoek naar de mens en diens bestaan.

Waarom is het toch mogelijk om de intenties van de auteur te achterhalen zonder dat deze expliciet bekend zijn?

Een literaire tekst heeft een communicatieve dimensie: de schrijver verbindt zich via het werk met zijn publiek.

Noem 3 filosofische vragen die gesteld kunnen worden over het interpreteren van literaire teksten.

- Hoe kunnen we een tekst interpreteren als de intenties van de auteur niet duidelijk zijn?
- Hoe kunnen we omgaan met ambiguiteit in een literair werk? Tegengestelde lezingen kunnen filosofische interpretatie compliceren.
- Kunnen we een tekst interpreteren op grond van mogelijke betekenissen ervan die de auteur zelf niet kon weten?

Hoe kunnen de intenties van een auteur achterhaald worden bij lezing van een literair werk (2)?

  1. Door close reading van de tekst zelf
  2. Door raadpleging van secundaire contextuele bronnen (voorwoord, biografie, dagboek, etc.)

Welk voorbeeld geeft kunstfilosoof Noël Carrol (1947) om de noodzaak van close reading aan te tonen?

Het gebruik van ironie:
  1. over het hoofd zien
  2. onterecht erin lezen

Welk antwoord geeft de auteur op de filosofische problemen bij interpretatie van literaire teksten?

Interpretaties zijn aanvaardbaar wanneer ze:
- de kritische toets van close reading kunnen weerstaan
- niet in tegenspraak zijn met de contextuele informatie

De auteur vergelijkt de interpretatie van een literaire tekst met de uitvoering van een muziekstuk. Waarin ligt de overeenkomst (3)?

In de ruimte die er is voor
- meerdere, onverenigbare maar acceptabele interpretaties
- onbedoelde interpretaties
- het leggen van verschillende accenten.

De auteur legt de nadruk op het belang van 'cortesia' (hoffelijkheid) die van de lezer verwacht mag worden. Waarom?

Uit beleefdheid en respect voor de schrijver en diens werk mag van de lezer verwacht worden dat hij zich verdiept in zoveel mogelijk facetten van diens werk.

Wat bedoelt filosoof Jerrold Levinson (1948) als hij spreekt van een 'appropriate reader'?

Een lezer die zich verdiept in zoveel mogelijk aspecten van een literair werk:
- taalgebruik
- formele eigenschappen van de tekst
- gebruik van verwijzingen en allusies
- het bredere oeuvre van de auteur
- de context (cultuurhistorisch, biografisch, sociaaleconomisch, religieus, literair, ...)

Als interpretatie van een tekst een nooit eindigend proces is en elk resultaat daarom voorlopig is, waarom kan men dan toch niet zeggen dat iedere interpretatie willekeurig is en even goed is als elke andere?

Omdat ons begrip vergroot wordt door de kennis van de achtergronden en de betekenis van de tekst verrijkt wordt als we werkelijk goed lezen.

Hoe moeten we volgens Steiner een tekst ethisch-kritisch lezen?

Met gebruik van het gezond verstand een eigen beredeneerde interpretatie formuleren door:
- zo goed en zo nauwkeurig mogelijk lezen
- ons verdiepen in alle mogelijke contextuele informatie
- kennis nemen van de bestaande interpretaties van de tekst

Welke 5 kenmerken van de ethische literatuurkritiek noemt de auteur?

  1. Close reading
  2. Rekening houden met de intenties van de auteur zoals die uit de tekst blijken
  3. Gebruik van zoveel mogelijk contextuele informatie
  4. Vergelijking met andere literaire commentaren op het werk
  5. Bestudering van andere, gerelateerde filosofische werken

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo