Inleiding - Literatuur als spiegel van mens en cultuur

10 belangrijke vragen over Inleiding - Literatuur als spiegel van mens en cultuur

Welke literatuuropvatting vormt het uitgangspunt in de cursus (3)?

De mimetische
  • Uitgangspunt: er is een verband tussen woord en wereld
  • mimesis wordt opgevat in Aristotelische zin: als een poging om iets van het algemeen menselijke weer te geven, in plaats van louter een simpele afspiegeling van de werkelijkheid te zijn.
  • Mimesis: nabootsing die een nieuwe werkelijkheid schept (wiki).

Waarom spreken verhalen, toneelstukken en gedichten uit uit totaal andere tijden en samenlevingen ons nog steeds aan?

Verhalen in de meest uiteenlopende culturen  gaan over dezelfde algemeen menselijke verlangens en angsten. De historische context kan verschillen, maar veel in de menselijke natuur (gevoelens, ervaringen, emoties) blijft hetzelfde.

Hoe omschrijft auteur Henry James (1843-1916) het doel van 'de roman'?

De roman heeft voor hem als doel 'To help the heart of man to know itself'
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe omschrijft auteur Henry James (1843-1916) het doel van 'de roman'?

De roman heeft voor hem als doel 'To help the heart of man to know itself'

Literatuur toont ons de mens en diens wereld. Waarin schuilt, volgens de auteur, het plezier van het lezen van literatuur?

In de herkenning van wat we eigenlijk al wisten, maar ons pas via het kunstwerk realiseren. Dankzij de literatuur verdiept zich ons inzicht in onszelf en wat ons overkomt. Een soort Platoonse anamnesis waarbij we ons iets herinneren waarvan we niet wisten dat we het al wisten.

Dichter Matthew Arnold (1822-1888) riep  bij het overlijden van William Wordsworth: 'Wie, ach wie, zal het ons laten voelen?' Wat bedoelt hij daarmee?

  • De overtuiging dat de klassieke werken, van tragedie tot roman, gelezen kunnen worden als een commentaar op onszelf.
  • Ofwel:
  • Een schrijver of dichter brengt ervaringen onder woorden die wijzelf misschien ook hebben doorgemaakt, maar nog niet konden benoemen,

Dichter Matthew Arnold (1822-1888) riep  bij het overlijden van William Wordsworth: 'Wie, ach wie, zal het ons laten voelen?' Wat bedoelt hij daarmee?

  • De overtuiging dat de klassieke werken, van tragedie tot roman, gelezen kunnen worden als een commentaar op onszelf.
  • Ofwel:
  • Een schrijver of dichter brengt ervaringen onder woorden die wijzelf misschien ook hebben doorgemaakt, maar nog niet konden benoemen,

Ook romanschrijver Marcel Proust (1871-1922) zag zijn werk als een spiegel voor de lezer: een spiegel die men langs een weg draagt. Met welke vergelijking illustreerde hij dat?

'Mijn boek maar een soort van die vergrotende brillenglazen zijnde, zoals die de opticien van Combray een koper voorhield; mijn boek, waar ik hun een middel mee zou verschaffen om zichzelf te lezen.'

In de laatste decennia van de 20e eeuw waren formalistische, postmoderne en anti-humanistische literatuuropvattingen dominant. De eerste decennia van de 21e eeuw laten een cultuuromslag zien. Op welke manier is dit zichtbaar?

  1. Er wordt weer vanuit een filosofische belangstelling naar literatuur gekeken, literatuur wordt in de geesteswetenschappen weer vaker gezien als een studie van mens en wereld
  2. Er zijn weer literatuurwetenschappers en filosofen die vertrekken vanuit een humanistische oriëntatie

Waarom is de herwaardering van een 'literair humanisme' belangrijk voor de centrale vraag van de cursus of literatuur een vorm van filosofisch denken kan zijn?

Er is een direct verband tussen de humanistische literatuuropvatting en de overtuiging dat literatuur filosofische zeggingskracht kan hebben:
Wie niet gelooft dat literatuur iets met de werkelijkheid te maken kan hebben, zal bij de studie van mens en wereld niets hebben aan literatuur.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo