Invloeden vanuit de wetenschap (I); de leertheorie - Herhaalde blootstelling consequenties van gedrag: operante of instrumentele conditionering - procedure

17 belangrijke vragen over Invloeden vanuit de wetenschap (I); de leertheorie - Herhaalde blootstelling consequenties van gedrag: operante of instrumentele conditionering - procedure

Wat is een essentieel verschil tussen klassieke en operante conditionering?

Een essentieel verschil tussen klassieke conditionering enerzijds en operante conditionering anderzijds is dat de proefpersoon of het proefdier bij operante conditionering controle heeft over de gebeurtenissen die gaan plaatsvinden, terwijl bij klassieke conditionering de proefleider bepaalt wat er gaat gebeuren

Wat is het verschil tussen de termen operant en instrumenteel?

  • operant: gedrag werkt in op de omgeving (operates upon)

  • instrumenteel: bepaald gedrag is instrumenteel om bepaalde consequentie te realiseren.

Instrumentele gedragingen kunnen langs verschillende mechanismen worden verworven.

Via welke verschillende mechanismen kunnen instrumentele gedragingen worden verworven?

  1. Directe blootstelling aan de consequentie van eigen doen en laten.
  2. Modeling; consequentie laten observeren van gedrag van soortgenoten.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wie kan worden beschouwd als de uitvinder van de operante conditionering en de puzzle boxes?

Thorndike

Wat is kenmerkend aan Thorndikes procedures bij zijn puzzle boxes?

Dat het proefdier steeds aan afzonderlijke trials wordt onderworpen. Zodra het de oplossing heeft gevonden, is de trial afgelopen en kan het enige tijd later aan een volgende trial worden blootgesteld.
De proefleider meet telkens hoe snel het dier erover doet om het juiste gedrag (dat leidt tot bekrachtiging) te vertonen.

Wat wordt bij puzzle boxes bedoelt met latentietijd?

De tijd die het proefdier erover doet om aan het doelhof te beginnen, of men telt het aantal foutieve responsen als afhankelijke variabele.

Wat was een alternatief van Thorndike zijn discrete trial-procedure? (puzzle boxes)

Skinner ontwikkelde in de jaren 30 van de vorige eeuw de zogenaamde free operant-procedures. Skinner box.

Wat is de procedure van de skinner box?

Proefdieren hebben relatief veel vrijheid om zich natuurlijk te gedragen. Na elke succesvolle respons kan het dier onmiddellijk weer proberen een nieuwe respons uit te voeren. Aantal responsen wordt automatisch geteld, zodat free operant procedures zich over een veel langere periode kunnen uitstrekken dan het gebal is bij discrete trials procedures. Proefleider hoeft niet continu aanwezig te zijn.

In de free operant procedures is de response rate de afhankelijke variabele. Men gaat na hoe vaak een gedrag wordt gesteld binnen een bepaalde tijdseenheid en beschouwt veranderingen in die frequentie als een index voor leren.

Belonen is 1 van de 5 manieren van gedragsbeinvloeding.

Binnen de methode van "belonen" van specifiek gedrag zijn verschillende intervalschema's mogelijk. Bijv. Partiele bekrachtiging en intervalschema's.

Leg uit wat partiele/intermitterende bekrachtiging inhoudt.
Welke 2 typen ratioschema's zijn er?

Een gedeelte van de goede response wordt beloond.
1. Fixed ratioschema's;  wanneer elke 2e of 3e respons wordt bekrachtigd.
2. Variabel ratioschema's;   de bekrachtiging verschil van moment tot moment, maar waarbij men er wel op toeziet dat gemiddeld elke 2e, 3e, etc respons wordt beloond.

Bij approach-avoidance-conflict wordt gesproken over aversieve conditionering. Wat zijn 2 prototypische situaties waarbij gesproken wordt van passieve en actieve vermijding?

1. Proefdier moet op straffe van een schok, iets NIET doen wat hij eigenlijk wel zou willen doen. Toenadering tot voedsel leidt tot straf, dier moet dus uit de buurt blijven van voedel om zo (passief) schok te vermijden.
2. Dier moet om straf te vermijden iets doen waarin het helemaal geen zin heeft. Bijv. Over hek springen om een schok te voorkomen.

Wat is een belangrijk procedureel verschil tussen toenaderingsleren en ontsnappingsleren enerzijds, en vermijdingsleren anderzijds?

  • Bij toenaderingsleren wordt het gedrag gevolgd door het verschijnen van een positieve consequentie; +S+.
  • Bij ontspanningsleren door het ophouden van een negatieve consequentie; -S-.
  • Bji vermijdingsleren door het niet-optreden van een negatieve consequentie die wel werd verwacht; ~S- 

Naast de fixed- en variabele ratioschema's en de fixed- en variabele intervalschema's zijn er ook andere schema's van bekrachtiging mogelijk. Welke?

In procedures voor straf of omissietraining leert met het proefdier doorgaans eerst een bepaald gedrag aan mbt beloningen (+s+), waarna men dat gedrag in een 2e fase gaat bestraffen (+S-) of aan een omissietraining gaat onderwerpen (frustratie: ~S-)

Er zijn 5 manieren van gedragsbeinvloeding, waaronder shaping. Wat is shaping?

Van breed en algemeen gedrag, steeds het goede gedrag belonen en steeds specifieker worden

Bij shaping als manier van gedragsbeïnvloeding, wordt ook gebruik gemaakt van fading. Wat is fading? En wat is outgefade en geshaped?

Fading; Steeds minder belonen na veel bekrachtiging.
Outgefade; nadat het belonen van alle gedragingen die slechts benaderingen zijn van het doelgedrag, geheel zijn outgefade, en het dier echt op de hendel moet drukken om voedstel te krijgen, is de "hendeldruk-respons" geheel en al "geshaped".

Een van de 5 manieren van gedragsbeïnvloeding is discriminatieleren. Wat is discriminatieleren?

Men brengt een bepaald gedrag mbv discriminatietraining onder controle van specifieke stimuluscondities.

Of gedrag wel of niet adequaat is, hangt niet alleen af van de aard van dat gedrag, maar ook van de situatie waarin het wordt uitgevoerd. Experimenteel bootst met deze situaties na door de beschikbaarheid van reinforcers te laten signaleren door de Sd, de discriminatieve stimulus.

bijv: drukken op de hendel leidt slechts tot voedsel nadat er eerst een lichtje is verschenen. Op deze manier brengt men het gedrag "onder stimuluscontrole". Het gedrag wordt slechts beloond wanneer de omstandigheden daarvoor geschikt zijn.

Bij discriminatieleren als vorm van gedragsbeïnvloeding wordt er ook wel gesproken over prompting. Wat is prompting?

samen laten vallen van verschillende stimuli.
bijv; men wil gedrag dat onder controle staat van een toon, laten controleren door een lichtsignaal. Men laat dan eerst de nieuwe Sd (licht) samengaan met de bestaande (toon), waarna men geleidelijk aan de toon steeds minder prominent maakt.

Het eerste (laten samenvallen) noemt men dan prompting, en het tweede (minder prominent maken) fading.

Wat zijn verschillende frequenties van bekrachtiging?
(intermetterende bekrachtiging)?

  1. fixed ratioschema; elk 2e en 4e respons bekrachtigen
  2. variable ratio schema; bekrachting verschilt van moment tot moment
  3. fixed intervalschema; elke eerste respons wordt na een vaste tijd beloond, bijv.na 5 minuten.  
  4. variable intervalschema; elke eerste respons wordt na een tijdsinterval met een vastgesteld gemiddelde lengte beloond.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo