Inleiding gerontologie en geriatrie
26 belangrijke vragen over Inleiding gerontologie en geriatrie
Wat veranderd er op KNO en oog gebied bij ouderen?
Verminderd visus
Verminderd gehoor
Wat staat centraal bij een geriatrische patient?
Wat zijn de kenmerken van een geriatrisch patient?
- Hoge leeftijd>80jr
- multimorbiditeit
- kwetsbaar in lichamelijke psychische en sociale zin
- andere behandeldoelen, meer op welzijn dan op overleving gericht
- frequent geriatrische syndromen: vallen, verward, duizelig
- complexiteit: interactie tussen lichamelijk, psychisch en sociaal. Interactie tussen medicijnen. Interactie tussen ziekte en verouderingsmechanismen
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Wat zijn de kenmerken van een geriatrisch patient?
- Hoge leeftijd>80jr
- multimorbiditeit
- kwetsbaar in lichamelijke psychische en sociale zin
- andere behandeldoelen, meer op welzijn dan op overleving gericht
- frequent geriatrische syndromen: vallen, verward, duizelig
- complexiteit: interactie tussen lichamelijk, psychisch en sociaal. Interactie tussen medicijnen. Interactie tussen ziekte en verouderingsmechanismen
Geriatrische patienten zijn Frailty. Wat is de klinische relevantie van frailty?
- toegenomen valrisico> opname
- betere voorspeller van sterfte dan leeftijd
- hoger risico op bijwerkingen van oncologische behandelingen
- hoger risico op postoperatieve complicaties
- hoger risico op dementie.
Wanneer is de patient kwetsbaar volgens criteria van Fried?
- gewichtsverlies in het afgelopen jaar (>4,5kg of >5%)
- loopsnelheid (<2.7km/u)
- vermoeidheid
- energieverbruik tijdens beweging en vrije tijd
- handknijpkracht
Wat zijn de geriatrische giants?
Oorspronkelijk de 4 i's.
- immobilitieit
- instabiliteit: vallen, duizeligheid
- incontinentie
- intellectuele stoornissen: delier, dementie
Later zijn er nog meer bijgekomen zoals: vallen, communicatieproblemen, duizeligheid, verwardheid, depressie etc
Ouderen hebben een veranderde ziektepresentatie. Wat wordt bedoeld met:
- Symptoomarmoede
- Symptoomomkering
- Symptoomverschuiving
- Symptoomvermeerdering
- Symptoomomkering: Hypothyreoïdie, symptomen van een hyperthyreoïdie.
- Symptoomverschuiving: val bij uwi, delier bij urine-retentie > meestal verschuiving naar het meest kwetsbare systeem
- Symptoomvermeerdering: dyspnoe bij AMI bij patient met COPD.
Er zijn diverse geriatrische syndroom modellen. Wat is een Klassiek medisch model?
Ziektepresentatie bij ouderen <50% te verklaren mbv klassieke medische model
Wat is een synergetisch ziektemodel?
79-jarige vrouw met urine-incontinentie
•Gon- en coxartrose à verminderde mobiliteit
•Hartfalen wv diuretica à toegenomen urine-productie
Wat is een causale keten model?
Bijvoorbeeld: vrouw met dementie (A) vergeet medicatie in te nemen (B):
- Hyperglykemie door ontregelde DM
- Vergeet te drinken, echter wel meer plassen door hyperglykemie: dehydratie
- Flauwvallen en naar de SEH vw syncope
Wat zegt een verlaagd albumine bij ouderen?
Het is zinvol om een CGA uit te voeren bij kwetsbaren ouderen icm hoge leeftijd met lichamelijke ziekte, geriatrische syndromen, verminderde functionaliteit en sociale problematiek.
Bij wie is het niet zinvol?
aanmerking: een combinatie van hoge leeftijd, lichamelijke ziekte, geriatrische syndromen, verminderde functionaliteit en sociale problematiek. Patienten die zich zelfstandig nog goed kunnen redden of juist terminaal ziek zijn of lijden aan vergevorderde dementie hebben geen baat bij een CGA.
· Het is raadzaam om in de ziekenhuissetting systematisch te beoordelen (screening) welke patienten in aanmerking komen voor het CGA. De optimale screeningsstrategie hiervoor is nog onvoldoende onderzocht.
Wat is een comprehensive geriatric assesment?
Wat is de nadeel van een CGA, comprehensive geriatric assesment?
Welke factoren zijn van belang bij de behandeling van tumoren bij oudere mensen?
Uitgangspunten bij de behandeling van oude patiënten moeten dus zijn:
– Houd vast aan oncologische principes.
– Neem geen beslissingen op basis van leeftijd alleen.
– Inventariseer nauwkeurig de fysieke en psychische tekortkomingen van de individuele patiënt.
– Stel interdisciplinair overleg in tussen alle betrokkenen, zoals patient, familie, oncoloog, geriater en huisarts.
– De patiënt houdt in principe de regie.
Waar hebben patienten met frailty meer risico op?
- verminderd sociaal functioneren
- ziekenhuisopname
- Opname in verpleeghuis
- vroegtijdige sterfte.
Wat zijn de gevaren van (langdurige) bedrust bij ouderen?
Aan welke punten moet je postoperatief extra aandacht aan schenken?
- Delier (pijn/pneumonie)
- Voeding cave: aspiratie
- mobiliseren & val preventie
- infectie preventie
Wat houdt het beginsel van autonomie in? Welke 3 kernaspecten horen hierbij?
Drie kernaspecten:
1. Vrijwilligheid: geen dwang
2. Authenticiteit: op basis van eigen waarden, normen, overtuigingen
3. Doelbewuste overweging: in staat tot redelijke overwegingen
Wat is medisch zinloos handelen?
1. Effectloos handelen (kansloos)
2. Ongewenst handelen: de patient of de behandelaar acht de behandeling niet wenselijk (disproportioneel of ongewenst)
◼ Bij medisch zinloos handelen in het 2e geval zijn de kwaliteit van leven en proportionaliteit in het geding.
Wat is proportionaliteit in de gezondheidszorg? En wie beslist hierover?
Wie beslist over proportionaliteit?
Arts/behandelaar + Patiënt
Wat is actieve en passieve euthanasie?
Passieve: wordt er afgezien van verdere behandeling bij een terminale patient (abstinentiebeleid)
Wat zijn de fysiologische verandering, klinische gevoelen en mogelijkheden voor interventie bij oudere chirurgische patienten
- cardiovasculair
- respiratoir
-renaal
- maag darmkanaal
- houdings- en bewegingsapparaat
- thermoregulatie
-= endocrien
- afweer
- neurologische aspecten
- sensorisch systeem
Waar moet er bij een preoperetieve screening op gelet worden bij oudere patienten? Benoem ten minste de 4 assen.
Wat is een POCD? En wat zijn de risicos hiervan?
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden