Inleiding gerontologie en geriatrie

26 belangrijke vragen over Inleiding gerontologie en geriatrie

Wat veranderd er op KNO en oog gebied bij ouderen?

Gebitsproblematiek, slikken, afname productie maagsap

Verminderd visus

Verminderd gehoor

Wat staat centraal bij een geriatrische patient?

Bij een geriatrische patiënt staat de toegenomen kwetsbaarheid centraal. Door veroudering is de fysiologische reservecapaciteit van de organen afgenomen en zijn er degeneratieve veranderingen ontstaan zoals artrose en atherosclerose. De geriatrische patiënt heeft dikwijls een veelvoud van stoornissen zowel op lichamelijk als op psychisch en sociaal gebied. Hierdoor ontstaan complexe ziektebeelden die de zelfredzaamheid ernstig kunnen bedreigen.

Wat zijn de kenmerken van een geriatrisch patient?

  • Hoge leeftijd>80jr
  • multimorbiditeit
  • kwetsbaar in lichamelijke psychische en sociale zin
  • andere behandeldoelen, meer op welzijn dan op overleving gericht
  • frequent geriatrische syndromen: vallen, verward, duizelig
  • complexiteit: interactie tussen lichamelijk, psychisch en sociaal. Interactie tussen medicijnen. Interactie tussen ziekte en verouderingsmechanismen
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat zijn de kenmerken van een geriatrisch patient?

  • Hoge leeftijd>80jr
  • multimorbiditeit
  • kwetsbaar in lichamelijke psychische en sociale zin
  • andere behandeldoelen, meer op welzijn dan op overleving gericht
  • frequent geriatrische syndromen: vallen, verward, duizelig
  • complexiteit: interactie tussen lichamelijk, psychisch en sociaal. Interactie tussen medicijnen. Interactie tussen ziekte en verouderingsmechanismen

Geriatrische patienten zijn Frailty. Wat is de klinische relevantie van frailty?

  • toegenomen valrisico> opname
  • betere voorspeller van sterfte dan leeftijd
  • hoger risico op bijwerkingen van oncologische behandelingen
  • hoger risico op postoperatieve complicaties
  • hoger risico op dementie.

Wanneer is de patient kwetsbaar volgens criteria van Fried?

Bij meer dan 3 criteria.
  1. gewichtsverlies in het afgelopen jaar (>4,5kg of >5%)
  2. loopsnelheid (<2.7km/u)
  3. vermoeidheid
  4. energieverbruik tijdens beweging en vrije tijd
  5. handknijpkracht

Wat zijn de geriatrische giants?

Zelfden 1 specifieke oorzaak voor een klacht.
Oorspronkelijk de 4 i's.
  • immobilitieit
  • instabiliteit: vallen, duizeligheid
  • incontinentie
  • intellectuele stoornissen: delier, dementie

Later zijn er nog meer bijgekomen zoals: vallen, communicatieproblemen, duizeligheid, verwardheid, depressie etc

Ouderen hebben een veranderde ziektepresentatie. Wat wordt bedoeld met:
- Symptoomarmoede
- Symptoomomkering
- Symptoomverschuiving
- Symptoomvermeerdering

- Symptoomarmoede: stil AMI
- Symptoomomkering: Hypothyreoïdie, symptomen van een hyperthyreoïdie.
- Symptoomverschuiving: val bij uwi, delier bij urine-retentie > meestal verschuiving naar het meest kwetsbare systeem
- Symptoomvermeerdering: dyspnoe bij AMI bij patient met COPD.

Er zijn diverse geriatrische syndroom modellen. Wat is een Klassiek medisch model?

Klachten en symptomen zijn direct herleidbaar tot diagnose.
Ziektepresentatie bij ouderen <50% te verklaren mbv klassieke medische model

Wat is een synergetisch ziektemodel?

Meerdere (chronische) aandoeningen dragen bij aan 1 ziektepresentatie. Je moet beide problemen behandelen.

79-jarige vrouw met urine-incontinentie
•Gon- en coxartrose à verminderde mobiliteit
•Hartfalen wv diuretica à toegenomen urine-productie

Wat is een causale keten model?

1 ziekte lijdt tot een andere aandoening en functionele achteruitgang.

Bijvoorbeeld: vrouw met dementie (A) vergeet medicatie in te nemen (B):
- Hyperglykemie door ontregelde DM
- Vergeet te drinken, echter wel meer plassen door hyperglykemie: dehydratie
- Flauwvallen en naar de SEH vw syncope

Wat zegt een verlaagd albumine bij ouderen?

Hangt samen met verhoogde kans op comorbiditeit, is een risicofactor voor kwetsbaarheid

Het is zinvol om een CGA uit te voeren bij kwetsbaren ouderen icm hoge leeftijd met lichamelijke ziekte, geriatrische syndromen, verminderde functionaliteit en sociale problematiek.
Bij wie is het niet zinvol?

Voor het CGA komen in ieder geval patienten met de volgende kenmerken in
aanmerking: een combinatie van hoge leeftijd, lichamelijke ziekte, geriatrische syndromen, verminderde functionaliteit en sociale problematiek. Patienten die zich zelfstandig nog goed kunnen redden of juist terminaal ziek zijn of lijden aan vergevorderde dementie hebben geen baat bij een CGA.
· Het is raadzaam om in de ziekenhuissetting systematisch te beoordelen (screening) welke patienten in aanmerking komen  voor het CGA. De optimale screeningsstrategie hiervoor is nog onvoldoende onderzocht.

Wat is een comprehensive geriatric assesment?

De gouden standaard voor het in kaart brengen van geriatrische syndromen is het volledig geriatrisch onderzoek of comprehensive geriatric assessment (CGA). Dit is een geriatrisch, neurologisch, internistisch, psychiatrisch en orthopedisch onderzoek om alle, mogelijk aanwezige problemen van een kwetsbare oudere op te sporen en zo het geriatrisch syndroom zo goed en compleet mogelijk te verklaren en behandelen.

Wat is de nadeel van een CGA, comprehensive geriatric assesment?

Nadeel van het CGA is dat het relatief veel training en tijd vraagt van de betrokken artsen, verpleegkundigen en paramedici.

Welke factoren zijn van belang bij de behandeling van tumoren bij oudere mensen?

Bij 60-70% worden maligne tumoren vastgesteld bij patienten >65jr.  Onderzoek toont aan dat regelmatig oude mensen ten onrechte een optimale behandeling werd onthouden.

Uitgangspunten bij de behandeling van oude patiënten moeten dus zijn:
– Houd vast aan oncologische principes.
– Neem geen beslissingen op basis van leeftijd alleen.
– Inventariseer nauwkeurig de fysieke en psychische tekortkomingen van de individuele patiënt.
– Stel interdisciplinair overleg in tussen alle betrokkenen, zoals patient, familie, oncoloog, geriater en huisarts.
– De patiënt houdt in principe de regie.

Waar hebben patienten met frailty meer risico op?

- verminderderd fysiek funtioneren
- verminderd sociaal functioneren
- ziekenhuisopname
- Opname in verpleeghuis
- vroegtijdige sterfte.

Wat zijn de gevaren van (langdurige) bedrust bij ouderen?

Er zijn verschillende gevolgen van immobiliteit op te noemen: ondervoeding, obstipatie, decubitus, infecties, delier, dehydratie, diep veneuze trombose (DVT).

Aan welke punten moet je postoperatief extra aandacht aan schenken?

  • Delier (pijn/pneumonie)
  • Voeding cave: aspiratie
  • mobiliseren & val preventie
  • infectie preventie

Wat houdt het beginsel van autonomie in? Welke 3 kernaspecten horen hierbij?

Het beginsel van de autonomie komt onder andere tot uiting in de vrijheid die het burgerlijk recht toelaat aan partijen om zelf de overeenkomsten te sluiten die zij wensen.

Drie kernaspecten:
1. Vrijwilligheid: geen dwang
2. Authenticiteit: op basis van eigen waarden, normen, overtuigingen
3. Doelbewuste overweging: in staat tot redelijke overwegingen

Wat is medisch zinloos handelen?

Als de behandeling niet ( meer) in het belang is van de patient

1. Effectloos handelen (kansloos)
2. Ongewenst handelen: de patient of de behandelaar acht de behandeling niet wenselijk (disproportioneel of ongewenst)

◼ Bij medisch zinloos handelen in het 2e geval zijn de kwaliteit van leven en proportionaliteit in het geding.

Wat is proportionaliteit in de gezondheidszorg? En wie beslist hierover?

◼ Het te verwachten resultaat staat niet meer in redelijke verhouding tot de belasting en de risico’s voor de patiënt.

Wie beslist over proportionaliteit?
Arts/behandelaar + Patiënt

Wat is actieve en passieve euthanasie?

Actieve: dodelijke middel wordt toegediend
Passieve: wordt er afgezien van verdere behandeling bij een terminale patient (abstinentiebeleid)

Wat zijn de fysiologische verandering, klinische gevoelen en mogelijkheden voor interventie bij oudere chirurgische patienten
- cardiovasculair
- respiratoir
-renaal
- maag darmkanaal
- houdings- en bewegingsapparaat
- thermoregulatie
-= endocrien
- afweer
- neurologische aspecten
- sensorisch systeem

Zie afbeelding

Waar moet er bij een preoperetieve screening op gelet worden bij oudere patienten? Benoem ten minste de 4 assen.

Zie afbeelding

Wat is een POCD? En wat zijn de risicos hiervan?

Postoperatieve cognitieve disfunctie (POCD): Het acute postoperatieve delier kenmerkt zich door acute desoriëntatie met cognitieve veranderingen, een wisselend bewustzijn en gestoorde psychomotorische activiteit. De piekincidentie ligt tussen de 1e en de 7e dag na de ingreep en leidt tot een langere ziekenhuisopname, een langdurig herstel en een hogere postoperatieve morbiditeit en sterfte. Er zijn diverse factoren die de kans op een acuut postoperatief delier vergroten

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo