Het Archaïsch Tijdvak (ca. 1100 - 500 v.C.): Het ontstaan van de polis weg naar de democratie

9 belangrijke vragen over Het Archaïsch Tijdvak (ca. 1100 - 500 v.C.): Het ontstaan van de polis weg naar de democratie

Wat is het Archaïsch tijdvak?

Ca. 1100 - 500 v.C.  Het is een overgangsperiode van de Myceense naar de Klassieke periode.  Het is grotendeels een breuk met de Myceense periode en een aanloop tot de Klassieke periode.

Men deelt het Archaïsche tijdvak verder in:
  • submyceense periode (1100 - 1015 v.C.): overgangsfase waar de Myceense cultuur wordt verder voortgezet
  • Dark Ages (1015 - 800 v.C.)
  • Voorklassieke periode (800 - 500 v.C.): ontstaan van de polis, kolonisatie, begin van de historie, vanaf 800 v.C. Opduiken alfabetisch schrift  

Wanneer vonden de Dark Ages plaats?  Waarom wordt deze periode de Dark Ages genoemd?

  • 1015 - 800 v.C.
  • weinig bronnen voor deze periode
  • politiek en cultuur laag niveau
  • breuk met de Myceense beschaving
  • politiek: kleine gehuchten nl. Families
  • cultureel: lineair B verdwijnt

Wat wordt er afgebeeld hier naast?  Wanneer hebben de Grieken dit ingevoerd en waarom?

  • Ontstaan van het alfabet
  • datering onzeker (10de, 9de of 8ste eeuw v.C., voorkeur voor laatste)
  • overgenomen van het Fenicisch alfabet en aangepast
  • De Grieken hebben ook later tekens toegevoegd zoals omega, X ...
  • ook werden de tekens niet gebruikt en de Grieken voerden ook tekens in om klinkers aan te duiden.
  • eerste zuivere klankschrift in de geschiedenis
  • archaïsche opschriften op vaas (zie opschrift op Dipylonvaas), Ilias
  • Grieken zullen op hun beurt hun alfabet aan andere volken doorgeven nl. Via de Etrusken en zo de Romeinen
  • Mondelinge traditie, nl. Primeert nog, het geschreven woord in functie van het gesproken woord
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is de Tweede kolonisatie?  Wanneer gebeurde deze?

De 8ste tot 6de eeuw v.C. Is de periode van de Tweede Griekse migratie.  De Grieken verspreiden zich naar de Zwarte Zee, westen van het Middellandse Zeegebied, denk aan Sicilië, Zuid-Italië, Zuid-Frankrijk met name: Marseille, Nicea...

Wat gebeurde er na de hervormingen van Solon van 561-510 v.C.?

  • Staatsgreep in 561 v.C. Door Pisistratus
  • verzoening meeste adellijke families
  • maatregelen voor de gewone man: start kapitaal landbouw, bouwprogramma
  • voorspoed
  • de constitutie van Solon blijft onveranderd, maar de ambten worden aan betrouwbare mannen gegeven
  • Pisistratus neemt op sociaal, economisch en cultureel vlak veel goede maatregelen, voor in het voordeel van de verarmde bevolking
  • Pisistratus stierf in 528 v.C.
  • Zijn zoon Hippias volgt hem op met de jongere broer Hipparchus als helper
  • Hipparchus wordt in 514 v.C. Gedood, en vanaf dan begint Hippias zich te gedragen als een 'echte' tiran.
  • 510 v.C. Verdrijven Hippias met de hulp van Sparta

Wie staan er afgebeeld op deze beelden?

Dit zijn de beelden van Harmodius en Aristogiton, die in Athene als nationale helden, de zogenaamde tirannendoders, werden geëerd.  De bronzen originele beelden werden door de Perzen op bevel van Xerxes meegenomen naar Suas.  Ze werden later door Alexander de Grote terug naar Griekenland gebracht.

Pisistratus stierf in 528 v.C. In vreedzame dood.  Zijn zoon Hippias volgt hem op met zijn broer Hipparchus als helper.  Hipparchus wordt gedood in 514 v.C., en Hippias wordt achterdochtig en daadwerkelijk 'tiranniek'.  In 510 v.C. Slagen de Alcmeoniden erin, met de steun van Sparta, Hippias te verdrijven.  Deze vlucht.

Wat waren de doelstellingen van Clisthenes?

  • De regionale concentratie van partijen onmogelijk maken en aldus de lokale verdeeldheid opheffen
  • de genetische/familiale verbanden elke politieke betekenis ontnemen
  • het burgerrecht uitbreiden
  • de democratie effectief maken door de werkelijke macht op de Volksvergadering en de Boulè of Nieuwe Raad over te dragen

Wat is de volmaakt man in de Atheense maatschappij?

  • Vrij (geen baas)  - geen repetitief werk
  • geen commercie, wel landbouw Maar mannelijkheid - rijkdom

Een andere factor die de Atheense man verhinderde om zich met zaken in te laten, was de traditionele moraal die elke vorm van commercie veroordeelde als slaafs en benadrukte dat enkel landbouwwerk past bij een vrij man.  Echte Atheense mannen verkozen sinds oudsher andreia (mannelijkeheid) boven ploutos (rijkdom).

zetten in:
  • slaen
  • echtgenotes
  • immigranten metoiken


Volmaakte mannen hebben dubbele vrijheid:
  • politiek - vrije mening (geen tiran)
  • geestelijk (vrije tijd) nl. Filosofie, cultuur/kunst, politiek, sport


Dit is het ideaal in de hogere kringen.  Er komt wel verandering na de Peloponnesische oorlog (commercie wordt meer aanvaardbaar)

Hoe ziet de Atheense democratie eruit?

  • Aristocratisch: enkel de vrije, meerderjarige, mannelijke burgers waren burger
  • burgerrechten, geen mensenrechten
  • direct
  • toebehoren tot deme

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo