De voornaam als schakel tussen generaties - Modernisering en civilisering: feitelijke processen en verklarende theorieën

30 belangrijke vragen over De voornaam als schakel tussen generaties - Modernisering en civilisering: feitelijke processen en verklarende theorieën

Wat was er opmerkelijk aan de naamgevingstraditie in protestantse kring sinds de  Hervorming?

Dat de naar heiligen vernoemde namen ook daar het meeste bleven voorkomen (geen "Beeldenstorm" in de naamgeving)

Hoe heeft de Hervorming indirect het gebruik van heiligennamen bevorderd?

Op het Concilie van Trente (1545-1563) werd het geven van een heiligennaam door de Katholieke Kerk voorgeschreven.

Wat is het probleem met de term modernisering?

De term wordt zowel gebruikt voor het gevolg van de verschijnselen als voor de oorzaak. Modernisering wordt hierdoor synoniem voor sociale verandering
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Volgens Eisenstadt is modernisering een wisselwerking en complex patronen tussen traditie en moderniteit, geen rechtlijnige of eenvormige ontwikkeling
juist/onjuist

juist

Welke opmerkelijke zaken blijken uit analyses van onderzoeken van Gerritzen e.a. (1998)?

1.Meisjes werden vaker naar een man vernoemd dan jongens naar een vrouw.
2.Buitenechtelijke kinderen werden verhoudingsgewijs minder naar de ouders van de vader vernoemd.
3.Het gebruik van twee dezelfde namen binnen het gezin kan duiden op kindersterfte of op "dwang"van het gebruik op één bepaalde persoon te vernoemen.

Volgens Grew en Stearns is modernisering een beschrijving van de samenhang in de voedsel- en goederenproductie, het denken en handelen, de voortplanting, het wonen, het vervoer en de machtsuitoefening. Het moderniseringsthema vestigt echter geen aandacht op dwarsverbanden en wisselwerkingen
juist/onjuist?

onjuist, er is juist wel aandacht voor dwarsverbanden en wisselwerkingen

Welke voornamen waren voor vrouwen het meest voorkomend van de late middeleeuwen tot de jaren zestig van de 20e eeuw?

Maria, Johanna, Anna, Cornelia, Wilhelmina, Elisabeth, Catharina, Hendrika, Adriana, Petronella.

Hoe was de vernoeming van buitenechtelijke kinderen?

Verhoudingsgewijs werd er minder naar de ouders van de vader genoemd. Bij deze kinderen scoren de tantes en ooms van het kind opvallend hoog en zijn er veel onbekende vernoemingen. 

Volgens Black is het wezenlijke van modernisering de systematische ontwikkeling en toepassing van wetenschappelijke en technische kennis om de omgeving te beheersen. Structurele transformatie leidt ook tot de aanpassing van traditionele instituties aan veranderende, moderne functies.
juist/onjuist?

juist

Welke voornamen waren voor de mannen het meest voorkomend van de late middeleeuwen tot de jaren zestig van de 20e eeuw?

Johannes, Jan, Cornelis, Hendrik, Willem, Pieter, Gerrit, Petrus, Jacobus en Wilhelmus

Kraemer en romein hebben beide de vervlechting van staat en maatschappij in Nederland vanuit het moderniseringsperspectief behandeld. Romein schetst het breukvlak tussen traditie en moderniteit, Kraemer gebruikt chronologieen, schemas en tabellen.
juist/onjuist?

juist

Modernisering kan op verschillende terreinen op verschillende niveaus gemeten worden. Zowel op nationaal niveau met geaggregeerde gegevens als door de score van elke individu op een moderniseringschaal vast te stellen.
juist/onjuist

juist

Peter Flora - methode  vergelijken van moderniserende nationale samenlevingen - historische analyse van hele samenlevingen in beweging. In het moderniseringsperspectief staat de wisselwerking en verwevenheid van de verschillende veranderingsprocessen centraal.
juist/ onjuist?

juist

Het moderniseringsproces is universeel voor zover het gelijksoortige problemen schept, plaats en tijdgebonden daar waar de oplossingen voor die problemen uiteenlopen.
juist/onjuist?

juist

Richard Jensen heeft ideaaltypen van de modale traditionele en moderne persoonlijkheid geconstrueerd. door een groot aantal variabelen per individu te verwerken en die individuen vervolgens te groeperen kan men de modernisering vanuit de delen naar het sociale geheel volgen.
juist/onjuist?

juist

De kritiek op de methoden van jensen is de vraag in hoeverre moderne karaktertrekken duiden op het ontstaan van een moderne persoonlijkheidsstructuur.
2e bezwaar is dat de uitwerking meer betrekking heeft op de psychologische voorwaarden dan op de gevolgen van een economische en politieke modernisering
juist/onjuist?

juist

Pietisme: het persoonlijk zondebesef wordt gekoppeld aan het verlossingsstreven. Dit bevordert een hand naar zelfverwerkelijking en wereldverbetering (beschavingsoffensief, zedelijkheidsoffensief).
juist/onjuist?

juist

Norbert Elias - psychologische, sociologische moderniserings of veranderingstheorie. Elias laat godsdienstige verandering als gedragsdeterminant min of meer buiten beschouwing. Elias concentreert zich het gedrag aan vorstenhoven.
juist/onjuist?

juist

Volgens Elias leiden andere samenlevingsvormen tot andere gedragscodes, die het ontstaan van andere persoonlijkheidsstructuren bevorderen. Elias heeft de veranderingen in gedragsvoorschriften aan de hand van etiquetteboeken gevolgd. Allerlei lichamelijke verrichtingen werden in toenemend mate als beschamend ervaren en aan regels gebonden of achter de schermen verbannen. Zelfbeheersing stond hoog aangeschreven.
juist/onjuist?

juist

Civilisering in de zin van verspreiding van verfijnder en beheerster gedrag geschiedde in het algemeen van beneden naar boven
juist/onjuist?

onjuist, geschiedde van boven naar beneden

Elias verklaringsschema is omgezet naar een theorie, figuratiesociologie, waarin voorschrijdende civilisering van gedragingen en gevoelens telkens herleid worden tot machtsverschuivingen. de oorzaken van die machtsverschuivingen en andere gedragsdeterminanten blijven grotendeels buiten beschouwing.
juist/onjuist?

juist

Volgens kritiek geldt dat informalisering van de omgangsvormen als controlled decontrolling of emotional controls wordt voorgesteld. In deze redenering noodzaakt de vermindering van machtsverschillen en de toename van de intermenselijke vervlechting, identificatie of solidariteit tot constant onderhandelen, overleg of sociaal verantwoorde en beheerster zelfsturing.
juist of onjuist?

juist

Kritiek op Elias verklaringschema houdt ook in dat het slechts toepasbaar is op moderne en westerse ontwikkelingen.
juist/onjuist?

juist

Hans Peter Duerr oppert als kritiek op de Elias de these dat groepsleden in traditionele en kleinschalige gemeenschappen sterker op elkaar betrokken zijn en beter op elkaar letten. In anoniem stedelijke samenlevingen die gekenmerkt worden door een veelvoud van sociale rollen bestaat een grotere vrijheid om het eigen gedrag vorm te geven. In complexe samenlevingen is de behoefte aan expliciete regelgeving en overheidssancties groter, omdat de informele sociale controle in de openbare sfeer ontbreekt of niet werkt. Sociale controle houdt de aangeleerde zelfbeheersing in stand of dwingt dit af.
juist/onjuist

juist

Regels die verdwenen worden ook zelfbeheersing. daarom kan men de afwisseling van geboden en verboden beter als indicatoren van maatschappelijke veranderingen bestuderen dan als algemene aanwijzingen voor een voortschrijdend beschavingsproces.
juist of onjuist?

juist

In Elias schema wordt geen aandacht geschonken aan andere institutionaliseringsprocessen in de kerkelijke, economische en sociale sfeer. Nadruk ligt op staatsvorming.
juist of onjuist?

juist

Moderniseringsonderzoek tracht de samenhangen en wisselwerking tussen de verschillende beheersingsvormen te onderkennen. Dit werpt meer vruchten af, als het zich beperkt door het verklaren en meten van bepaalde verschijnselen binnen een cultuurkring of gedragingen van verschillende standen en klassen.
juist/onjuist?

juist

Modernisering en civilisering zijn als attenderende, generaliserende begrippen te gebruiken om singulerende ontwikkelingen beter te begrijpen.
juist/onjuist?

juist

Wat is het gevaar van het moderniseringsproces en wat zijn de bezwaren?

Dat het als een rechtlijnig, eenvormig, uniek westers proces gezien wordt.
De bezwaren zijn:
Verwestersing, Amerikanisering
Vooruitgangsoptimisme
Etnocentrisme

Wie kwam met een oplossing voor het probleem van de bezwaren van het moderniseringsproces en wat was die oplossing?

S.N. Eisenstadt
Traditie en moderniteit zijn niet verdwenen maar treden op als wisselwerking en complexe patronen met als gevolg:
- gewijzigd voortbestaan door ideologische afbakening
- praktische combinaties

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo