Bronnen en methoden voor historisch-demografisch onderzoek - Bronnen en methoden

18 belangrijke vragen over Bronnen en methoden voor historisch-demografisch onderzoek - Bronnen en methoden

Vanaf 1850 komen de gegevens beschikbaar van de bevolkingsregister. De basis van de registers vormden de gegevens die over ieder huishouden bij de 10-jaarlijkse volkstellingen waren verzameld. Daarna werden mutaties in het register bijgehouden. iedere nieuwe telling vormde het uitgangspint voor het register.
juist/onjuist?

juist

Wanneer werd het in Nederland voor alle gemeenten het bevolkingsregister verplicht en wat was de basis van de registers?

22december 1849. Basis van de registers vormden de gegevens die over ieder huishouden ter gelegenheid van de 10 jaarlijkse volkstellingen waren verzameld zoals geb. datum en plaats, burgerlijke staat, godsdienst etc.

In welke periode is het bevolkingsregister geraadpleegd?

1850-1910
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

De bevolkingsregisters kenden vanaf 1900 of 1910 een doorlopende registratie. Vanaf 1939 werden de gezinskaarten vervangen door persoonskaarten
juist/onjuist?

juist

Welke nadelen kent het geboorteregister als men het als bron wil gebruiken voor historisch onderzoek?

Intrinsieke factoren in het registreren; zo werden bijv levenloos geboren kinderen niet geregistreerd.
Factoren van buiten; het is niet altijd duidelijk of het om een kind gaat of om een ouder omdat vaak alleen maar het geb jaar vermeld werd
Het niet naleven van de regels
Delen zijn niet mee compleet

Het grote voordeel van de bevolkingsregisters is dat het voor de gehele bevolking van een gemeente mogelijk wordt om direct verbanden te leggen tussen belangrijke kenmerken van individuen (beroep, religie, geboorteplaats) en ingrijpende gebeurtenissen (geboorte, huwelijk, vertrek)
Juist/onjuist?

juist

Door de lange registratie periode kan de hele levensloop van een persoon worden gereconstrueerd.
Juist/ onjuist/

juist

Wie werden in het bevolkingsregister opgenomen?

hoofd huishouden
zijn vrouw
kinderen
verwanten
personeel

Tekortkomingen van het bevolkingsregister als bron kunnen intrinsiek zijn, veroorzaakt door factoren van buiten, of doordat regels voor het bijhouden door bevolking en ambtenaren niet goed zijn nageleefd.
juist/onjuist?

juist

Welke gegevens werden vastgelegd?

naam, voornamen
geboortejaar, geboorteplaats
relatie
geslacht
burgerlijke staat
beroep
religie
datum, plaats verhuizing
overlijdensdatum

Voor het onderzoek naar het kindertal van artsen is een tekortkoming is dat levenloos geboren kinderen niet werden geregistreerd (alleen de overlijdensakte.)
juist/onjuist?

juist
dit betekent dus een onderschatting van het totaal aantal geboren kinderen en leidt tot een vertekening van andere gegevens (rangnummer, tijdsinterval tussen kinderen etc)

Wat valt goed met elkaar te verbinden met deze gegevens?

persoonlijke kenmerken met ingrijpende gebeurtenissen

Een tweede nadeel is dat het in het eerste register (1850-1860) alleen het geboortejaar is vermeld maar de relatie tussen hoofd en leden van het huishouden ontbrak.
juist/onjuist?

juist

Wat zijn de tekortkomingen van het register?

kinderen zonder geboorteakte werden niet opgenomen
kinderen die na een paar weken overleden werden ook niet altijd geregistreerd
de eerste tien jaar werd de relatie tussen de personen niet vermeld
kinderen van alleenstaande moeders die door de medicus waren aangegeven werden bij zijn naam vermeld
verhuizingen werden niet altijd vermeld
emigratie werd niet altijd vermeld
namen werden verkeerd opgeschreven

In een aantal gevallen werden kinderen waarvan de medicus uit hoofde van zijn functie aangifte had gedaan als kind van de medicus in het register opgenomen, met name bij ongehuwde moeders.
juist/onjuist

juist

Een groot manco van de bevolkingsregisters is dat de registratie van verhuizingen binnen en buiten de gemeente onvolledig en onnauwkeurig is. dit probleem treedt vooral op bij het meer vlottende deel van de bevolking, zoals kinderen die het ouderlijk huis verlieten.
juist/onjuist?

juist

In de 19e eeuw lagen de persoons- en geslachtsnamen nog niet geheel vast. De registratie van de namen ging op gehoor en de spelling was vrij willekeurig door analfabetisme en dialectische of slordige uitspraak. Bovendien werden bij de registratie en het periodiek overschrijven fouten gemaakt door de ambtenaar, zowel in data als in namen.
juist/onjuist?

juist

Ook het ontbreken van (delen van) bevolkingsregisters door vernietiging of verdwijning is een probleem. Met name door WO II.
juist/onjuist?

juist

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo