Familieportretten in de gouden eeuw - Het persoonlijk karakter van familieportretten

17 belangrijke vragen over Familieportretten in de gouden eeuw - Het persoonlijk karakter van familieportretten

Hoe representatief zijn bewaarde schilderijen voor het totaal van de zeventiende eeuw?

topsegment is goed voor gezorgd en is in musea te bezichtigen
middensegment als onderhoud groter werd dan waarde werd het weggegooid maar er is nog een ruime selectie over, te vinden in de kunsthandel en in particulier bezit
van de goedkope schilderijtjes die volgens loterij- en veilinglijsten voor een paar centen verkocht werden is niets over

Uit een inventarisatie van de bewaarde familiegroepsportretten kan worden opgemaakt dat de productie van dit soort werken in de 1e helft van de 17e eeuw exponentieel toenam.
Juist/onjuist?

juist

Waarom is de hoeveelheid bewaarde portretten wel representatief?

door de hoge ideële waarde, de grote gehechtheid is een grote hoeveelheid bewaard gebleven
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Men gaat ervan uit dat van de toplaag van de schilderijenproductie beduidend meer werken bewaard zijn gebleven dan van het middensegment en de goedkoopste schilderijtjes. De echte meesterwerken kwamen vrijwel direct in goede collecties terecht waar ze met gepaste zorg werden behandeld en van waarin ze vaak hun weg naar musea hebben gevonden.
juist/onjuist?

juist

Welk gevaar bedreigde de familieportretten?

bij dreigend uitsterven van de familie liet de laatstlevende de portretten soms vernietigen

Uit schriftelijke bronnen zoals lijsten van loterijen en de veilinglijsten van weeshuizen weten we dat er schilderijtjes of andere plaatjes moeten hebben bestaan die voor luttele centen werden verkocht.
Juist/onjuist?

juist

Familieportretten werden ook wel verkocht. Hoe bleek dan toch hun ideële waarde?

de namen die de familie identificeerden werden er afgehaald

Voor het portretgenre geldt het qua waarde en bewaren hetzelfde als voor de rest van de schilderijenproductie.
Juist/onjuist?

onjuist. Bij portretten speelt niet alleen de artistiek waarde een rol, maar ook de ideele waarde.

Wat is een groot nadeel van geanonimiseerde schilderijen?

de beeldelementen die op het schilderij staan kunnen persoonlijk zijn en kunnen op deze manier niet meer verklaard worden

De persoonlijke gehechtheid aan portretten leidde ertoe dat in veel families de portretten van voorouders lange tijd gekoesterd werden, hoewel er ook gevaar schuilde in het familiebeheer. Het was niet ongewoon dat de laatste van het geslacht bepaalde dat de portretten van de familie vernietigd moesten worden.
juist/onjuist?

juist

Op het familieportret van Michiel van den Dussen worden een aantal familieleden met blokfluit afgebeeld. Waarom is dat?

de blokfluit wijst op rentenierschap. Op deze wijze gaf de katholieke Van den Dussen zijn protestantse familie te kennen dat hij zich goed kon redden ondanks het feit dat hij geen politiek ambt meer mocht bekleden. Een steek onder water

De verkoop van grote aantallen portretten vanaf de 18e eeuw is wel een indirect bewijs voor de ideele en/of artistieke waarde die aan portretten werd toegekend. Meestal werd bepaald dat portretten alleen ontdaan van hun identificatie konden worden verkocht.
juist/onjuist?

juist

Door wie werd het portret van het gezin van Reinier Halm geschilderd?

een landschapsschilder
een portretschilder

Zonder identificatie is het riskant om uitspraken te doen over de betekenis van specifieke beeldmotieven. Beeldmotieven werden veelal om persoonlijke redenen zijn gekozen. De blokfluiten op het Portret van het gezin van der Dussen geven aan dat het gezin katholiek was  en dat het een vrijetijdsbesteding heeft die de nadruk legt op hun bestaan als renteniers, Michiel van der Dussen was blijkbaar vermogend genoeg om de uitsluiting van de politieke macht te compenseren door een levensstijl die getuigde van een erudiete en verfijnde smaak.
juist/onjuist

juist

Op het schilderij is een kerk en een wagenschuur met omheining afgebeeld. Wat was daar de bedoeling van?

Halm was predikant geweest. De afgebeelde kerk was waar hij gewerkt had en de wagenschuur stond symbool voor zijn buitenhuis

Op een familieportret uit 1655 staat een echtpaar met kind op het strand, dat echter niet strookt met een Hollands strandgezicht. In de zee staan 2 rotsen rechtop en de schelpen op de vloedlijn zijn een soort die alleen in West-Indie voorkomt. Bovenin zweeft een puto, als amor met pijl en boog, enigszins frivool.
Kunnen deze beeldmotieven verklaard worden?

nee niet zonder de identificatie van het gezin.

Ook conventioneel ogende familieportretten kunnen persoonlijke aanwijzingen bevatten. Het portret van het gezin van Reinier Halma lijkt een standaard familieportret in een landschap. Toch zitten er persoonlijke elementen in. De wagenschuur en de kerk op de achtergrond verwijzen naar zijn buitenplaats en de kerk in Langerak waar hij predikant was.
Juist/onjuist?

juist

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo