De tijd van ontdekkers en hervormers - leenheren en leenmannen

29 belangrijke vragen over De tijd van ontdekkers en hervormers - leenheren en leenmannen

Wat is het verschil tussen de renaissance en de middeleeuwen kunst

Middeleeuws: Geloof centraal, geen diepte, gezichten allemaal hetzelfde.


Renaissance: Mens centraal, diepte, individuen hebben allemaal eigen gezichten. Men onderzocht de natuur en de menselijke anatomie om personages levensecht te kunnen schilderen en uitbeelden. Veel aandacht aan gezichtsuitdrukkingen en lichaamshoudingen.

Wat was het hoogste ideaal in de renaissance tijd

homo universalis

Wanneer versloeg karel de grote de friezen in nederland?

in 785
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Leg uit welk verband er is tussen het humanisme en de wetenschappelijke revolutie van de 17e eeuw.

Je kon je eigen kennis erin verwerken, eigen experimenten.

Wat waren hulpen voor de verspreiding van het humanisme

- Boekdrukkunst
- onderling contact

Met wie vocht karel de grote?

met slavische volkeren met langobarden en met de moren

Hoe komt de periode van de renaissance aan zijn naam?

Renaissance komt van renascimento (wedergeboorte). Zo noemde de Italiaan Giorgio Vasari de 16e eeuw, de nieuwe tijd waarin de oudheid herleefde.

Verklaar de naam 'middeleeuwen' voor de periode 500-1500.

Vanaf het midden van de 16de eeuw werden de middeleeuwen steeds meer beschouwd als een donkere tussenperiode tussen de glorieuze oudheid en de nieuwe tijd.

Waarom is het moeilijk een scherpe grens te trekken tussen de middeleeuwen en de renaissance?

De renaissance ontstond al in de 15e eeuw in Italiaanse steden als Venetië, Milaan, Rome en Florence. In andere streken ontstond de renaissance pas in de 16e eeuw.

Waardoor veranderde het levensmotto van bepaalde Italiaanse stedelingen van memento mori in carpe diem?

Economisch oorzaak:
Deze zelfstandige stadsstaten. In de Italiaanse steden ontstond een rijke, machtige bovenlaag van handelaren en bankiers die volop profiteerden van de handel met het Midden-Oosten en met de welvarende steden in Vlaanderen en Frankrijk.

Sociale oorzaak:
Om hun rijkdom te tonen, bouwden ze riante villa's en lieten de beste kunstenaars voor zich werken. Ze kregen meer oog voor de goede kanten van het leven en waren minder bezig met God en het hiernamaals.

Waarin verschilde het werk van humanistische geleerden met dat van monniken in de middeleeuwen?

In de middeleeuwen hadden monniken ook al klassieke teksten vertaald, gekopieerd en bestudeerd. Maar dat werk had totaal in dienst gestaan van het christendom. De humanisten wilden begrijpen wat de klassieke schrijvers echt hadden bedoeld, los van het christendom.

Op welke manier drong het humanisme door in de kringen van de gegoede burgerij?

Op den duur ging het lezen van klassieke teksten bij de opleiding van de gegoede burgerij horen. De ontwikkeling tot een zelfstandig individu werd een nieuw opvoedingsideaal.

Wat is de tijd van monniken en ridders?

derde tijdvak

Wat vergemakkelijkte de verspreiding van het humanisme naar het noorden van Europa?

Dankzij de uitvinding van de boekdrukkunst en door onderlinge contacten verspreidde het werk van de Italiaanse humanisten zich naar het noorden.

Welke kritiek had Erasmus op veel humanisten?

Volgens Erasmus moest de studie van oude teksten er toe leiden dat het christendom werd verdiept en gezuiverd. Tijdens een driejarig verblijf in Italië (1506-1509) zag hij tot zijn afschuw dat veel humanisten zo opgingen in de klassieke oudheid, dat ze losraakten van het christendom.

Vanuit  welke plaats bestuurde karel zijn leenmannen?

in het hof van aken

Wat was 'revolutionair' aan het model van Copernicus?

Hij ontwierp een wiskundig model van het zonnestelsel waarin niet de aarde, maar de zon het stilstaande middelpunt was. Het was de aanloop naar de wetenschappelijke revolutie van de 17e eeuw, die het wereldbeeld grondig zou veranderen.

Noem vier kenmerken van renaissancekunst die het verschil met middeleeuwse kunst illustreren.

Renaissancekunstenaars gingen:
  • het werk van de Grieken en Romeinen bestuderen en toepassen;
  • de natuur en de menselijke anatomie onderzoeken om de werkelijkheid zo realistisch mogelijk weer te geven;
  • Hun onderwerpskeuze uitbreidden. Ze schilderden niet meer alleen bijbelse voorstellingen, maar ook portretten, landschappen en mythologische figuren;
  • Hun positie veranderden. De anonieme middeleeuwse meesterschilder maakte plaats voor de zelfbewuste kunstenaars die zijn kunstwerk signeerde.

Leg uit dat Michelangelo als kunstenaar in de renaissance thuishoorde.

Michelangelo had een groot zelfvertrouwen en een hoge status als kunstenaar. De werkelijkheid moest zo realistisch mogelijk weergegeven worden in zijn schilderingen.

Wie mochten er ridder worden in de late middeleeuwen?

alleen edellieden

In de 16e eeuw wordt de eeuw van de renaissance genoemd. Geef een argument voor en tegen deze benaming.

Voor: 
Renaissance betekent wedergeboorte. Vernieuwing van de kunst en levensstijl in Europa werd toen geïnspireerd door voorbeelden uit de klassieke oudheid.
Tegen:
In werkelijkheid was de grens niet zo scherp. De kunst en levensstijl van de oudheid werd vooral overgenomen door een elite: rijke burgers, edelen en geleerden. Voor de meeste andere burgers veranderde er niet zo veel.

Waarom begon de renaissance juist in Italië?

In de 15e eeuw ontstond bij de rijke burgerij van de Italiaanse stadstaten nieuwe belangstelling voor het klassieke erfgoed. In het werk van de klassieke schrijvers herkende men zijn eigen op het hier en nu gerichte houding. In Italië waren veel overblijfselen te vinden van de klassieke oudheid. Grieks en Romeinse beelden en gebouwen werden niet langer afgedaan als heidense restanten, maar bewonderd om hun schoonheid.

Verklaar de snelle verspreiding van de renaissance in de 16e eeuw.

Italiaanse handelaren profiteerden volop van de handel (met het Midden-Oosten en) met de rijke steden in Vlaanderen. Dankzij de uitvinding van de boekdrukkunst en door onderlinge contacten verspreidde het werk van de Italiaanse humanisten zich naar het noorden.

Welke rol speelden de humanisten bij het ontstaan van de renaissance?

Zij speelden bij de herontdekking van de klassieke oudheid een belangrijke rol. Zij bestudeerden en vertaalden de klassieke taal- en letterkunde en de klassieke filosofie en maakten de denkwereld van klassieke auteurs begrijpelijk.

Leg uit waarom de renaissance zich in de 16e eeuw in hoofdzaak beperkte tot de stedelijke elite.

Om hun rijkdom te tonen, bouwde de stedelijke elite riante villa's en liet de beste kunstenaars voor zich werken. Ze kreeg meer oog voor de goede kanten van het leven en waren minder bezig met God en het hiernamaals. Zo ontstond een nieuw levensgevoel dat samenging met nieuwe belangstelling voor het klassieke erfgoed. In het werk van de klassieke kunstenaars herkende men zijn eigen op het hier en nu gerichte houding.

Kunstenaars moeten soms tegen hun wil in voldoen aan speciale eisen van hun opdrachtgevers. In de renaissance waren de kerk en rijke burgers opdrachtgevers. Tegenwoordig is de overheid vaak opdrachtgever.
Noem uit de renaissance twee voorbeelden van de grote invloed die de opdrachtgever op het kunstwerk had.

De opdrachtgever bepaalde het onderwerp van het kunstwerk, bijvoorbeeld:
  • een architect als Brunelleschi gebruikte klassieke vormen bij de bouw van een kerk;
  • Michelangelo schilderde in de Sixtijnse kapel de schepping van Adam door God;
  • Michelangelo maakte een piëta (Maria met gestorven Jezus) volgens klassieke vormen.

Beargumenteer dat de piëta niet in de middeleeuwen is gemaakt maar in de renaissance.

Argumenten:
  • deze piëta is zo realistisch mogelijk weergegeven, dat was in de middeleeuwen niet mogelijk;
  • Maria en Jezus zijn heel menselijk afgebeeld, zonder verwijzing naar hun heiligheid. Dat past niet bij de middeleeuwen.

Typeer in vier zinnen de renaissance. Gebruik hierbij de volgende begrippen: memento mori, carpe diem, humanisten, uomo universalia, boekdrukkunst, natuurwetenschappelijk denken, klassiek erfgoed.

In de 16e eeuw leefde de aandacht voor het klassieke erfgoed in grote delen van Europa weer op mede door het werk van humanisten en de toepassing van de boekdrukkunst. De middeleeuwse levenshouding van memento mori (gedenk te sterven) veranderde in carpe diem (pluk de dag). Als ideale mens gold de uomo universalis, de universele mens, die zich op de meest uiteenlopende terreinen had ontplooid. De leergierigheid en kritische instelling van de renaissance stimuleerden ook het natuurwetenschappelijk denken, wat de aanloop was naar de wetenschappelijke revolutie van de 17e eeuw.

Wie was een uitzonderlijke alleskunner en wat kon hij of zij allemaal?

Leonardo da Vinci. Hij was een wetenschapper, uitvinder, ontwerper, musicus, schilder en natuuronderzoeker.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo