Startpagina / Samenvattingen / Gezondheidsbevordering En Preventie Door Paramedici / factoren-gezondheid-ziekten

Gezondheidsdeterminanten: welke factoren bepalen je gezondheid?

Q: Leefstijl & Gedrag: noem aandachtspunten bij Lichamelijke (in)activiteit.

Bewegen heeft een gezondheidsbevorderend effect op: bloeddruk lichaamsgewicht vetpercentage botdichtheid triglyceridengehalte de verhouding tussen HDL- en LDL-cholesterol glucosetolerantie insulinegevoeligheid Gezondheidsproblemen die verband houden met inactiviteit zijn: coronaire hartziekten diabetes type II osteoporose mogelijk dikkedarmkanker, astma, COPD, beroerte, depressiviteit, borstkanker en chronische gewrichtsreuma. Factoren die samenhangen met inactiviteit zijn: geringe kennis over de risico's van onvoldoende lichamelijke inactiviteit negatieve houding ten opzichte van bewegen geringe eigen effectiviteit leeftijd (jongeren en ouderen) geslacht (vaker vrouwen) lage sociaal-economische status allochtone afkomst omgeving, sociale veiligheid en verkeersveiligheid ongunstige sociale omgeving, ongunstig voorbeeldgedrag ongunstige fysieke omgeving, ontbreken van speelplaatsen, sport- en groenvoorzieningen

37 belangrijke vragen over Gezondheidsdeterminanten: welke factoren bepalen je gezondheid?

Wat is het Health Field Concept?

Een model om gezondheid te analyseren.
Gezondheid en het bevorderen van gezondheid staan centraal, niet de ziekte of het terugdringen van de ziekte.

Gezondheid van mensen en hun gezondheidsproblemen worden beïnvloed door een veelheid aan factoren, ook wel gezondheidsdeterminanten genoemd.

Het model is geschikt om een gezondheidsprobleem in zijn geheel, als totaliteit te bezien. Het model leent zich niet voor individuele gezondheid of een individueel gezondheidsprobleem.

Endogene determinanten zijn onder te verdelen in twee dingen, welke?

erfelijke factoren en verworven eigenschappen

Geef twee andere benamingen van endogene gezondheidsdeterminant!

- Inwendig milieu
- Human biology

Leefstijl & Gedrag: noem aandachtspunten bij Lichamelijke (in)activiteit.

Bewegen heeft een gezondheidsbevorderend effect op:

bloeddruk
lichaamsgewicht
vetpercentage
botdichtheid
triglyceridengehalte
de verhouding tussen HDL- en LDL-cholesterol
glucosetolerantie
insulinegevoeligheid

Gezondheidsproblemen die verband houden met inactiviteit zijn:

coronaire hartziekten
diabetes type II
osteoporose
mogelijk dikkedarmkanker, astma, COPD, beroerte, depressiviteit, borstkanker en chronische gewrichtsreuma.

Factoren die samenhangen met inactiviteit zijn:

geringe kennis over de risico's van onvoldoende lichamelijke inactiviteit
negatieve houding ten opzichte van bewegen
geringe eigen effectiviteit
leeftijd (jongeren en ouderen)
geslacht (vaker vrouwen)
lage sociaal-economische status
allochtone afkomst
omgeving, sociale veiligheid en verkeersveiligheid
ongunstige sociale omgeving, ongunstig voorbeeldgedrag
ongunstige fysieke omgeving, ontbreken van speelplaatsen, sport- en groenvoorzieningen

Noteer een indeling van endogene gezondheidsdeterminanten.

- Erfelijke factoren: afwijkingen in de genen; chromosomale afwijkingen; multifactoriële aandoeningen; aanleg.
- Verworven eigenschappen: bloeddruk; immuunsysteem; cholesterolgehalte; glucosetolerantie; lichaamsgewicht; persoonskenmerken en psychische gezondheid; veroudering.

Wanneer is er sprake van monogene ziektebeelden? Noem een paar voorbeelden van monogene ziektebeelden.

Als het ontstaan van een ziekte op een gen berust. B.v. Cystisch fibrose, fenylketonurie, hemofilie, familiare hypercholesterolemie.

Leefstijl & Gedrag: noem aandachtspunten bij Mondhygiëne.

Tegenwoordig zijn er 2 uitersten: kinderen zijn cariësvrij of ze hebben een slecht gebit.
Kinderen met laagopgeleide ouders en ouders van buitenlandse afkomst zijn risicogroepen.

Wanneer is er sprake van multifactoriële aandoeningen? Noem voorbeelden.

Wanneer erfelijke factoren wel een rol spelen maar er daarnaast meer aan de hand is. Aangeboren hartafwijkingen, gespleten lip en gehemelte, hoge bloeddruk en hart en vaatziekten.

Leefstijl & Gedrag: noem aandachtspunten van Seksueel gedrag.

Seksueel gedrag staat in verband met gezondheidsproblemen zoals SOA's, ongewenste zwangerschap en seksueel misbruik, maar ook urineweginfecties en HPV (speelt rol bij ontstaan van baarmoederhalskanker).

Noem vier zaken die de kans op verstandelijke handicap beïnvloeden.

- Biomedische factoren: genetische stoornissen en voeding
- Sociale factoren: sociale interactie, interactie in het gezien
- Leefstijlfactoren van de moeder: ongelukken of drugsgebruik
- Onderwijs en het stimuleren van aanpassings- intellectuele vaardigheden

Noem een paar voorbeelden van aandoeningen met erfelijke aanleg.

Ouderdomsdiabetes, schizofrenie, epilepsie, allergieën, reuma.

Welke geneesmiddelen lokken depressieve stoornis uit?

Antihypertensiva.

Waarom is het effect van specifieke stoffen uit het milieu op de gezondheid moeilijk in kaart te brengen?

De blootstelling vindt plaats langs verschillende routes en de gevoeiligheid per persoon verschilt.
Veel factoren geven pas op de langere termijn klachten (blootstelling aan asbest, UV-straling voor de huid).

Endogene factoren bepalen daarnaast of een exogene factor daadwerkelijk tot een inwerking op het menselijk lichaam kan leiden. Luchtverontreiniging leidt eerder tot luchtwegklachten bij verminderde longfunctie. Een voedselvergiftiging leidt eerder tot klachten bij mensen met een minder goede weerstand, zoals ouderen.

Welke aandoeningen behoren bij groep verworven eigenschap?

Hypertensie, disfunctioneren van het immuunsysteem, verminderende glucosetolerantie, verhoogde cholesterolgehalte en lichaamsgewicht, persoonskenmerken en psychische (on)gezondheid, veroudering.

Maatschappelijke omgeving: noem aandachtspunten van Schoolomgeving.

Scholen kunnen een rol spelen in de bevordering van gezond gedrag, met name op het gebied van voeding en beweging.

Maatschappelijke omgeving: noem aandachtspunten van Sociaal-economische status (SES).

SES heeft een duidelijk verband met (on)gezondheid.
Mensen met een lager opleidings-, beroeps- of inkomensniveau heben een minder gunstige gezondheidstoestand --> sociaal-economische gezondheidsverschillen.

Noem 3 kerntaken van de determinant Medische zorg en preventie.

Voorkomen van gezondheidsproblemen.
Beperken van gezondheidsproblemen.
Streven naar herstel.

Noem gezondheidseffecten die samenhangen met hoge bloeddruk.

Coronaire hartziekten en beroerte, hartfalen en dementie. Hoge bloeddruk verhoogt de kans op deze chronische aandoeningen.

Noem factoren die hoge bloeddruk in negatieve zin beïnvloeden.

Overgewicht, lichamelijke inactiviteit, te lage consumptie van groente en fruit, overmatige alcoholgebruik, roken, consumptie van zout en vet.

Indien er sprake is van afwijkingen van het afweersysteem, wat gaat er gebeuren.

Afwijkingen van immuunsysteem kunnen leiden tot infectieziekten, veroorzaakt door bacteriën, virussen, schimmels, parasieten, verschillende vormen van kanker.

Noem aandoeningen die kunnen voortkomen uit verstoorde immuunsysteem.

Allergieën, chronische auto-immuunziekten b.v. Reumatoïde artritis, leverkanker, infectieziekten zoals hiv/ aids, longontsteking en griep.

Wanneer is er sprake van verhoogde cholesterolgehalte?

Als het gehalte > 5mmol/l.

Welke leefstijlfactoren hebben een negatievel rol en welke hebben een positieve rol bij cholesterolgehalte?

Negatieve rol: verzadigde vet in de voeding, overgewicht, roken
Positieve rol: lichamelijke activiteit, matig gebruik van alcohol, deze factoren verhogen namelijk de HDL.

Noem belangrijke factoren die een negatieve invloed hebben op glucosetolerantie.

Overgewicht en abdominale vetverdeling, lichamelijke inactiviteit, voeding die teveel verzadigd vet en te weinig voedingsvezels bevat.

Wanneer behoort lichaamsgewicht bij verworven eigenschap?

In geval van overgewicht en obesitas die kan leiden tot gezondheidsproblemen of ontstaan ervan.

Welke factoren hebben nadelige invloed bij lichaamsgewicht?

Lichamelijke inactiviteit, te hoge energie inname, erfelijke factoren, leefstijlfactoren, economische invloeden, sociaal-culturele en omgevingsinvloeden.

Hoe beïnvloeden de persoonskenmerken en psychische gezondheid de lichamelijke gezondheid van mensen?

Dit zijn belangrijke verworven eigenschappen. Persoonskenmerken kunnen iemand in staat stellen exogene factoren zoals stress, endogene factoren zoals gezondheidsproblemen de baas te worden, te reduceren/ te tolereren (coping). Andersom kan de lichamelijke toestand de psychische gezondheid aantasten b.v. Ziekte van Parkinson.

Onder welke groep determinant valt de veroudering? Geef omschrijving van verouderingsproces.

De veroudering valt onder verworven eigenschappen. Zowel lichamelijke, psychische als sociale componenten van het verouderingsproces beïnvloeden de gezondheid van de ouder wordende mens en de kwaliteit van leven. Bij veroudering neemt de werking van afzonderlijke organen en van het orgaanstelsel af, evenals de weerstand tegen ziekten en stress.

Geef een indeling en omschrijving van aandoeningen die samenhangen met veroudering.

- Intercurrente ziekten: zijn ziekten die niet door de veroudering ontstaan maar die op oudere leeftijd wel ernstiger consequenties hebben als gevolg van het afnemende vermogen tot homestase. Bijvoorbeeld valincidenten, een fatale longontsteking.
- Verouderingsafhankelijke ziekten: zijn ziekten waarvan de prevalentie met het ouder worden stijgt, bijvoorbeeld ziekte van Alzheimer, osteoporose, diabetes type 2.
- Veroudering gerelateerde ziekten: zijn ziekten die al eerder zijn ontstaan maar pas op latere leeftijd manifest worden, bijvoorbeeld kanker, arteriosclerose.
- Chronische ziekten: ziekten die op jongere leeftijd zijn ontstaan en voortduren zoals astma/ COPD.

Welke factoren spelen een belangrijke rol bij exogene gezondheidsdeterminant leefstijl?

Voeding, alcohol, drugsgebruik, roken, lichamelijke (in)activiteit, seksueel gedrag.

Wat zijn de gevolgen van alcohol- en drugsgebruik?

Alcohol- en drugsgebruik zijn twee belangrijke leefstijlfactoren die tot farmacologische, psychische en / of sociale verslaving kunnen leiden.
- Bij farmacologische verslaving ontstaat een verandering in de stofwisseling die grotere behoefte tot gevolg heeft.
- Bij psychische verslaving leiden een leereffect en gevoelens van schaamte, schuld en dergelijke tot continuering van het gebruik en vergroting van de behoefte .
- Bij sociale verslaving leidt het gebruik tot conflicten, afwijzing, isolement, en stigmatisering die een versterking van de gewoonte in de hand werken.

Wat houdt DMFS index in?

Decayed Missing Filled ‘s index. Het geeft de verhouding aan tussen de rotte, ontbrekende, gevulde gebitselementen en gebitsvlakken enerzijds en het totaal aantal melkgebit elementen anderzijds.

Noem de factoren die samenhangen met seksuele risicogedrag.

Gering kennis over de risico’s over onveilig seksueel gedrag
Een negatieve houding t.o.v. Veilig vrijen
Geringe vaardigheden om daadwerkelijk veilig seksueel gedrag te vertonen.
Gering eigen effectiviteit / bespreekbaar maken
De verkrijgbaarheid van condooms
Een ongunstige sociale omgeving

De fysieke omgeving omvat de volgende factoren die de gezondheid beïnvloeden en gezondheidsproblemen kunnen doen ontstaan:

Fysieke factoren, natuurkundige factoren zoals straling, trillingen, geluid en deeltjes
Chemisch factoren, scheikundige factoren zoals voeding additieven, geneesmiddelen, bestrijdingsmiddelen, alcohol en zware metalen
Biotische factoren, levende organismen op of in het lichaam van de mens en in zijn directe omgeving( virussen, bacteriën, wormen, gisten, schimmels, mijten, luizen, kakkerlakken), producten of resten van die organismen( pollen, endotoxinen, allergenen, uitwerpselen) en schadelijke chemische stoffen van de biologische oorsprong zoals gifstoffen in sommige planten (bijvoorbeeld in taxusbessen).

Wat zijn de ontwikkelingen die bepalend zijn voor het werkdruk in Nederland?

- Technologie
- Verkorting van de gemiddelde werkweek
- Toename van het aantal deeltijdbanen
- Kostenbesparingen, waardoor personele onderbezetting vaker voorkomt.

Noem de werk gerelateerde risico factoren:

- Fysieke belasting: zoals zware lasten sjouwen, langdurig in gedraaide houding werken, en inactiviteit -> leidt tot chronische klachten van het bewegingsapparaat
- Fysische en chemische belasting: zoals lawaai, trillingen, werken met oplosmiddelen of andere vluchtige of bijtende stoffen-> leidt vaak tot onder andere lawaaidoofheid en huidproblemen
- Psychosociale belasting: zoals een hoog werktempo, het niet goed zelf kunnen regelen van tempo en taakuitvoering, slechte relaties op het werk, weinig zeggenschap over het werk en afnemende werkzekerheid-> leidt tot overspannenheid, burn-out, depressie, hart en vaatziekten.

Noem belangrijke oorzaken van psychische problemen bij kinderen.

Problemen in de gezinsrelatie, levensgebeurtenissen, een ongunstige fysieke omgeving, chronische en interpersoonlijke stress die voortkomt uit de omgang met anderen, ouders met psychische of psychiatrische problemen en etniciteit.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Gezondheidsbevordering En Preventie Door Paramedici | 9789035233492 | Barbara Sassen

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.