Samenvatting: Goed Leven : Een Tegendraadse Beschouwing Over Ethiek | 9789056373924 | Simon Blackburn, et al

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Goed leven : een tegendraadse beschouwing over ethiek | 9789056373924 | Simon Blackburn ; vert. [uit het Engels] door Jos den Bekker.

• 3 Deel drie: Grondslagen

• 3.1 Redenen en grondslagen

• Wat is volgens Blackburn de waarde van redenen die we hebben voor keuzes en gedrag?

  Als onze sympathieën dezelfde kant uitgaan, dan waarderen en accepteren we de redenen. Redenen bewijzen hun waarde in veel dialogen, maar er is geen bewijs dat ze moeten werken. Dat hangt af van onze gevoelens, en gevoelens zijn geen (directe) bewijzen.

• Wat is een Reden (met hoofdletter) volgens Blackburn?

  Een reden waarvan iedereen moet aannemen dat het een reden is, die je niet kunt negeren of wegwuiven, hoe je er ook over denkt. Een Reden heeft een noodzakelijke invloed, wat filosofen soms omschrijven als een 'apodictische' `(onweerlegbare) kracht. Een Reden is bindend voor alle rationele agentia, in zoverre ze rationeel zijn. 

• Hoe dachten filosofen voor de achttiende eeuw, waaronder John Locke, over de onweerlegbaarheid van Redenen?

  Zij dachten dat er grondprincipes van de ethiek te vinden zouden zijn, die 'waar' zijn, met dezelfde zekerheid als wiskunde. Velen meenden dat ze voorschriften waren van een menslievende godheid, zodat het een zonde was om ze te negeren.

• Hoe werd de opvatting dat Redenen bestaan in de achttiende eeuw weersproken?

  Eerst de 'sentimentalisten' later met meer kracht David Hume, stelde dat het domein van de rede beperkt is tot de wiskunde en de logica. Kennis van hoe de dingen zijn kan uitsluitend worden verkregen door zintuiglijke ervaring. Geen van tweeën biedt een substantieel principe voor het gedrag. Er zijn geen Redenen. Het domein van de menselijke rede is m.a.w. beperkt. Wiskunde en logica vallen eronder, want als we de wetten daarvan overtreden, wordt het denken zelf onmogelijk. Maar als het op ethiek aankomt, betreden we het domein van de voorkeuren en de keuzen.

• Welke rol speelt ethiek in algemeen sociaal opzicht?

  Het lot van anderen geeft ons weliswaar redenen tot handelen, maar geen Redenen. Er zijn geen uitsluitend door de rede opgelegde substantiële beperkingen aan onze hartstochten.

• Wat betekent het spreken in termen van een contrast tussen beschrijving en voorschrift voor de rede?

  De rede is betrokken bij onze beschrijving van de wereld, maar wat we vervolgens voorschrijven, valt buiten de jurisdictie van de rede.

• 3.2 Goed zijn en goed leven

  Dit is een preview. Er zijn 1 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 3.2
  Laat hier meer flashcards zien

• Wat dacht Aristoteles over het doel van het leven?

  Het doel ('telos') van het leven is een deugdzaam leven, een leven dat geleefd wordt volgens de rede.

• Wat is de 'deugdenethiek', in navolging van Aristoteles?

  Deze ethiek probeert een synthese te bereiken tussen wat natuurlijk is voor de mens, een leven geleefd volgens de rede, een gelukkig leven en een deugdzaam leven. Het voornaamste instrument daarbij is de sociale aard van de mens. Het onrechtvaardige leven wordt al gauw een zorgelijk en onzeker leven.

• 3.3 De categorische imperatief

  Dit is een preview. Er zijn 1 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 3.3
  Laat hier meer flashcards zien

• Hoe is de stelling van Kant dat we met zijn categorische imperatief principes hebben die uitsluitend door de reden bewezen zijn, te verdedigen?

  - Hume: er zijn geen Redenen op het gebied van de ethiek - alleen verlangens of de wil van personen, die niet noodzakelijk worden gedeeld of gerespecteerd door anderen;

  - Kant: de categorische imperatief heeft door zijn formele aard een algemene geldigheid. Als je hem aan je laars lapt, dan verklaar je jezelf on-Redelijk.

  - Als dit juist is, hebben we de vereiste grondslag: de ethiek stoelt uitsluitend op redenen.

• Waarvan zijn de meest overtuigende praktijkvoorbeelden van een goede werking van het Categorisch Imperatief afhankelijk?

  Het 'werkt' alleen in die gevallen waarin sprake is van een institutie die alleen goed kan functioneren als er voldoende mensen zijn die in voldoende mate doen wat verlangd wordt. We kunnen bijvoorbeeld alleen met beloften werken als de mensen zich in het algemeen aan hun belofte houden.