De Hollandse schilderschool

26 belangrijke vragen over De Hollandse schilderschool

Welke opvatting leefde voor en na de Gouden Eeuw en in het buitenland over de Hollandse kunst?

  • Italiaanse kunst was superieur aan de Nederlandse kunst.
  • Nederlanders waren heel goed in weergeven van de werkelijkheid, maar hadden geen gevoel voor verheven gedachten, harmonie of proporties. (Michelangelo)  

Waar kwam aanvankelijk alle vermaarde kunst vandaan?

Uit de Zuidelijke gewesten, Brugge en Gent. Antwerpen
  • Jan van Eyck
  • Hugo van der Goes
  • Hans Memling
  • Rogier van der Weyden.    

Wat zorgde ervoor dat in de decennia rond 1600 ook in het Noorden de kunst opbloeide?

  • Vanwege Opstand was er minder vraag in het Zuiden naar kunst. Veel kunstenaars vluchtten naar Noord-Nederlandse steden zoals Middelburg, Utrecht en Amsterdam.
  • Geen inheemse traditie dus veel ruimte voor experimenten. 
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat was de belangrijkste kunstkopende instelling in de Gouden Eeuw?

De kerk, maar veel kerkelijke kunst werd besteld door welgesteld particulieren. Zij schenken het vervolgens aan de kerk.

Welke 'hogere kunstidealen' had Michelangelo samengevat?

Compositie volgens klassieke voorschriften, verheven voorstelling.

Welk type schilderijen staat bekend als 'historie'?

Schilderijen met onderwerpen die zijn ontleend aan de klassieke oudheid, literatuur of Bijbel.

Wat werd een belangrijk probleem voor de Noord-Nederlandse kunsten rond 1600?

Traditionele opdrachtgevers - kerk en adel - waren bijna helemaal verdwenen.
Katholieke kerkgebouwen in handen gereformeerden.

Welke nieuwe kansen zagen kunstenaars in Noord-Nederland?

  • Steden in Holland groeiden snel, meer vraag naar kunst en luxe.
  • Traditionele schilderijen waren echter te duur en stedelingen hadden andere smaak.
  • Meer aftrek voor tafereeltjes uit dagelijks leven: keukeninterieurs, een straatje, café of bordeel.  

Waarom werden de deftige historieschilderijen minder belangrijk?

  • Veranderingen in de markt
  • Formaat, niet iedereen had ruimte
  • Smaak -liever afbeeldingen die te herkennen waren uit het dagelijks leven. 

Welke werken hingen in 17e eeuwse huishoudens aan de muur?

  • Landschappen waren heel populair (bijna eenderde Amsterdamse schilderijen)
  • Portretten, historiewerken
  • Genreschilderijen (minder dan 10 procent) - toch populair dankzij originaliteit

Hoe komt het dat genreschilderijen toch zo sterk de aandacht hebben getrokken?

Vanwege hun originaliteit. Onderwerpen uit dagelijks leven werden zelden op schilderijen afgebeeld.

Wat was ook een populair onderwerp om te schilderen (naast landschappen) in 1660?

Het Stadsgezicht.

Hoeveel kunstenaars telt de Republiek in 1650?

  • Tussen de 650 en 750
  • 1,5 a 2 per duizend inwoners  
  • (Delft  - 24.000 inwoners in 1650 - 36 kunstenaars ingeschreven bij St. Lucasgilde) 

Hoeveel schilderijen werden in de 17e eeuw in de Republiek geproduceerd?

  • Enkele miljoenen (schatting)
  • Hollandse schilders waren zeer productief 

Welke stad had al voor de Opstand een apart kunstenaarsgilde?

Haarlem, St. Lucas.

Wat was de functie van het Lucasgilde?



  • Inzetten opleiding jonge kunstschilders
  • Bescherming afzetmarkt: opeisen monopolie beeldende kunst.
  • Klanten mogelijkheid bieden om te klagen 

Welke schilderscholen herbergde Amsterdam?

  • Historieschilders (Rembrandt)
  • Zeeschilders
  • Landschapschilders  

Waardoor werd het ontstaan van de plaatselijke schilderscholen bevorderd?

  • Activiteiten recent opgerichte kunstenaarsgilden --> stimulans ontwikkelen specialisaties hoog niveau.
  • Bescherming markt bood lokale meesters voorsprong concurrentie
  • Gilde kweek jong talent
  • Profiteren ook van netwerk Hollandse steden.

Welk voordeel bood de trekvaart aan lokale schilderscholen?

  • Schilders en schilderijen verplaatsen zich makkelijk van ene lokale markt naar andere
  • Snelle verspreiding innovaties.
  • Verstedelijking West-Nederland  - veel stedelijke centra in kleine regio - draagt bij aan succes beeldende kunsten

Wat was een nadeel voor de snelle verspreiding van kunsten (Trekvaarten, verstedelijking)

Klanten raakten snel uitgekeken op de ene nieuwigheid en wilden al snel weer wat nieuws

Wanneer begon de kunstsector te krimpen?

Na 1672

Wat was een opmerkelijk resultaat van de voortdurende drang naar vernieuwing in de schilderkunst?

  • Nieuwe klantenkring voor Hollandse genreschilderijen.
  • Oorspronkelijk bedoeld voor goedkopere segmenten markt. Maar sommige genreschilderijen ontwikkelden zich dankzij specialisatie zo dat ze hun werk onbetaalbaar werd. (Johannes Vermeer)    

Wat was een belangrijke invloed op het werk van Johannes Vermeer?

Architectuurstukken van zijn Delftse collega's

Wie zorgde voor de herontdekking van Vermeer in 1866?

De Franse criticus Theophile Thoré
Probeerde als eerste een overzicht samen te stellen van Vermeers werken.

Hoe kon Vermeer in de financiële problemen raken?

  • Persoonlijk onvermogen om voldoende klanten te vinden
  • Overlijden mecenas Van Ruijven
  • Verkoop eigen en andermans werk tot stilstand tijdens oorlog met Frankrijk.

Noem een kunstenaar die zich nog wel aan de misère kon onttrekken na het ineenstorten van de kunstmarkt

  • Rotterdammer Adriaen van der Werff
  • Classicistische historiestukken
  • Aansluiting bij fijnschilders maar breekt met Hollandse traditie. 

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo