IC-5 dominant overerfbare aandoeningen
15 belangrijke vragen over IC-5 dominant overerfbare aandoeningen
Wat is de oorzaak van osteogenesis imperfecta?
Mutatie in 2x COL1A1 ketens
- 50% mutant alpha-1 het collageen bevat 2 van deze ketens dus 75% van het eiwit is defect, 25% normaaal = dominant negatief effect
of mutatie in 1x COL1A2 keten
- 50% mutant alpha-2 maar collageen bevat maar 1 van de keten dus 50% van het collageen zal dus maar aangedaan zijn
Hoe erft de ziekte OI over en in welke 4type is deze te verdelen?
I mild-matig -> nonsense/frameshift -> kwantitatief effect
II lethaal -> missense (glycine veranderd) -> kwalitatieve effecten
III progressief deformerend
IV matig
Soms recessief; genen voor eiwitten die bij de modificatie van collageen 1 betrokken zijn
Hoe wordt de diagnose osteogenesis imperfecta gesteld?
- DEXA scan; botdichheidmeting
- bevestigd met DNA onderzoek
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Hoe wordt osteogenesis imperfecta behandeld?
– chirurgisch; pin in botten
– fysiotherapie; behouden van botdensiteit
Bisfosfanaten; remmen werking op osteoblasten
Andere therapieën, stamceltherapie
Wat is het kruisingsschema bij dominant overerfbare aandoeningen?
De A is dominant over a, dus Aa is aangedaan en aa niet -> 50% kans
Welke vormen van normale variatie in het humane genoom heb je en hoe kun je dit gebruiken?
Vormen van DNA variatie:
-RFLP; restriction fragment length polymorphism
-STRP; short tendem repeat polymorphism
-VNTR; variable numer of randem repeats
-CNV; cop number variant
-SNP; single nucleotide polymorphism
-> genetische marker; stukje normale variatie DNA die zichtbaar gemaakt kan worden -> onderscheid tussen DNA van vader en moeder
Wanneer en wat doe je bij koppelingsonderzoek?
-gekoppelde overerving van een erfelijke ziekte met een bepaalde DNA marker
Principe:
- overerving van normale variaties volgen in de familie met genetische markers
- nagaan welk allel van welke marker gekoppeld is met de aandoening
- bepalen op welk chromosoom het ziektegen ligt
Wat is recombinatie en crossing-over?
Hoe groter de afstand van twee genen, hoe groter de kans op crossing-over
- kans op recombinatie is een maat voor de genetische afstand tussen twee genen op het chromosoom
Wat houdt de fenotype/genotype correlatie in?
Voorbeeld OI:
mild: mutaties leiden tot verminderde eiwitproductie maar wel goede kwaliteit
Ernstig: mutaties leiden tot een afwijkend eiwit, mutatie veranderd 1 aminozuur in de keten
Wat houdt het dominant-negatief effect in?
Wat houdt een novo mutatie in?
-> spontaan ontstaan in een van de geslachtscellen en die kunnen worden doorgeven
Welke drie soorten mendeliaanse overerving ken je?
Wat is een functionele test op OI en wat is het verschil met een DNA-test?
Verschillen tussen functionele en DNA-test:
- bij functioneel moet het eindproduct waar men naar op zoek is wel tot expressie komen in het te onderzoeken weefsel
- het kweken van cellen voor de functioneel test kost tijd, bij een DNA-tets is kweken niet nodig maar collageen genen zijn wel heel lang
- klein risico op maternale contaminatie bij een functionele test
Wat is het verschil tussen haploidinsufficientie en recessieve overerving?
Bij haploid ontstaat bij 1 verkeerd allel al een afwijkend fenotype omdat het niet-aangedane allel niet genoeg kan compenseren
Wat is repeat expansie en hoe kan het tot ziekte leiden?
- repeat expansie in regulatoire gedeelte van een gen kan zorgen voor afname van expressie van het gen zelf
- bevat mRNA moleculen die normale activiteit van andere eiwitten in de celkern kan blokkeren
- via een veranderde chromatinestructuur invloed op bepaalde transcriptiefactoren
- kan anticipatie geven = eerdere leeftijd of ernstigere presentatie in recentere generaties
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden