IC-6 recessief overerfbare aandoeningen

14 belangrijke vragen over IC-6 recessief overerfbare aandoeningen

Wat houdt het principe van Hardy & weinberg in?

zie dia
Frequentie homozygoot normaal (AA) = p x p = p2
Frequentie homozygoot mutant (aa) = q x q = q2

AR ziekte:
Incidentie ziekte = frequentie homozygoot mutant (aa) = q2
Dragerschapsfrequentie = frequentie heterozygotie (Aa) = 2 x p x q

Uit welke 2 regio's bestaat de structuur van een gen?

Exon = expressed region -> sequentie die tot expressie komt in het RNA
Intron = intervening region -> niet coderende sequentie
-> in beide kunnen mutaties ontstaan

Wat houdt een nonsense mutatie in en wat is het effect?

Puntmutatie waarbij 1 enkele base verandering -> ontstaat een vroegtijdig STOP codon (vb TAA, TAG, TGA)

Effect
-Verkort, niet functioneel eiwit
-afbraak van het messenger RNA

-> vrijwel zonder uitzondering ziekteveroorzakend (pathogeen)
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat houdt een frameshift mutatie in en wat is het effect?

Insertie of deletie van een aantal DNA-bases dat niet deelbaar is door 3 (out of frame)
-> leesraam coderende sequentie wordt verschoven

Effecten
-andere aminozuren worden ingebouwd
-ontstaan van een stopcodon
-> pathogeen effect

Wat houdt een splice-site mutatie in?

1. exon skipping t.g.v. splice acceptor mutatie ''GT'' (precies tussen een intron en extron)
effect: mist stuk conderende sequentie, frameshift of stopcodon

2. intron retention t.g.v. splice donor mutatie  ''AG''-> intronsequentie wordt vertaald
Effect: abnormaal mRNA en voortijdig stopcodon

3. gebruik van cryptische splice donor site; mutatie zit in het intron en zal daar gespliced worden en wordt in het mRNA gebouwd -> en worden vertaald
effect: abnormaal mRNA , en voortijdig stopcodon

Welke mogelijk effecten kan een mutatie hebben?

-loss of function
  • niet meer in staat om het eiwit te maken
  • haploidinsufficientie
-gain of function;
  • nieuwe functie of overmaat aan bepaald eiwit
-dominant negatief effect
  • gemuteerde eiwit kan zich nog in een structuur inbouwen -> vaak ongunstiger dan bovenstaande

Welke mogelijkheden heb je om mutaties op te sporen?

PCR procedure; vermeerderen van het te onderzoeken gen

Detectie van grote deleties en duplicaties
- Southern blotting
- Array-CGH
- MLPA;

Detectie van puntmutatie
-mutatie scanning
-DNA sequencing; opsporen van veranderingen in het DNA door het aflezen van de basenvolgorde 
  • Sanger sequencing: nabouwen van alle letters die worden geregistreerd en vergeleken mat een referentiesequentie
  • nieuwe methode NGS; meer dna tegelijkertijd

Wat zijn voor- en nadelen van sanger-sequencing vs NGS?

Sanger: gouden standaard, betrouwbaar, direct, base voor base
-> maar kosten hoog, elektroforese duurt lang, 1 fragment tegelijk, grote deleties niet opgemerkt

NGS: enorme capaciteit, analyse genpakketen van meerdere mensen, multiplexen mbv barcodes, wordt hierdoor goedkoper
-> maar nog in ontwikkelingsfase, apparaat enorm duur, veel data en alle genoomvariatie owrdt gedetecteerd

Hoe kan die diagnose CF worden gesteld?

-Een of meer klinische kenmerken in combinatie met afwijkingen in een van de drie diagnotische testen;
  • zweettest
  • DNA onderzoek in CFTR gen
  • NPD; transepithelial nasal potential difference

Welke mutatie ligt ten grondslag aan CF en hoe functioneert het coderende eiwit?

in het CFTR gen wat normaliter codeert voor  chloridetransportkanaaltjes
Een mutatie kan zorgen voor problemen met transport van chloride en daarnaast natrium en water
-moleculaire heterogeniteit welke verschillend effect hebben
-intrafamillaire variabiliteit, met name in ernst op de long
-verkeerde eiwitvouwing -> helemaal niet aanwezig
-wel inbouwen maar verminderde werking -> restfunctie

Wat is het effect van de mutatie van CF in de longen?

Ontbreken van chloridekanaal zorgt ervoor dat er geen chloor kan worden getransporteerd over het membraan en dit transport is ook een regulator van het natrium-uptake kanaaltje die voor de terugresoptie van Na en daarmee ook water.

Het vloeistoffilter verdwijnt en er ontstaat taai, ingedikt slijm waar weer gemakkelijk infecties met bacterien en ontstekingen kunnen ontstaan wat leidt tot longschade

Wat is het effect van de mutatie van CF in de zweetklieren?

In de huid worden de chlorideionen normaliter de cel weer in getransporteerd; deze terugresoptie (cl, na en water) wordt verstoord en hierdoor zit er veel zout in het zweet van CF patienten

Hoe kan CF worden behandeld?

Luchtweginfecties -> antibiotica
Slijmoplossers
Fysiotherapie
Segregatie van andere CG patienten
Pancreasgranulaat; suppletie van pancreasenzymen en vetoplosbare enzymen
Eindstadium: longtransplantatie

Wat houdt compound heterozygoot in?

Iemand heeft twee verschillende mutaties in 1 gen, waarschijnlijk een ernstige en een minder ernstige. Beide allelen zijn hier aangedaan, maar het wordt toch heterozygoot genoemd omdat het om een andere mutatie gaat

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo