Strafuitsluitingsgronden - Wettelijke strafuitsluitingsgronden

12 belangrijke vragen over Strafuitsluitingsgronden - Wettelijke strafuitsluitingsgronden

Wat is het verschil tussen schulduitsluitingsgronden en rechtvaardigingsgronden?

Rechtvaardigingsgronden rechtvaardigen de daad.

Schulduitsluitingsgronden nemen de verwijtbaarheid weg  en excuseren de dader.

Wat is tardief noodweerexces?

De aanval is al voorbij en dan komt pas de verdedigingshandeling

Wat is het verschil tussen intensief en extensief noodweerexces?

Intensief: de verdedigingshandeling is disproportioneel, want hij is te hevig.
extensief: de verdedigingshandeling  is disproportioneel, want hij gaat te lang door nadat de aanval reeds is beëindigd.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat zijn de voorwaarden om een beroep te doen op overmacht als noodtoestand? Art 40 sr

Er doet zich een situatie voor waarin een keuze gemaakt moet worden tussen twee conflicterende plichten; enerzijds een maatschappelijk belang en anderzijds het naleven van de strafwet.

Er wordt gekeken naar de verhouding tussen het maatschappelijk belang en het gepleegde delict.

Er moet sprake zijn van een noodsituatie en actualiteit (mag een langere tijd bestrijken). .

Er moet voldaan zijn aan subsidiariteit en proportionaliteit.

Wanneer spreek je van overmacht als noodtoestand?

Wanneer er een conflict van plichten bestaat in een situatie van acute nood en er geen andere mogelijkheid bestaat dan het plegen van een strafbaar feit of een minder drastisch middel.

Waarom is overmacht als noodtoestand een rechtvaardigingsgrond en geen schulduitsluitingsgrond?

De wet wordt overtreden en dat is gerechtvaardigd wanneer een zwaarwegende maatschappelijke plicht dat noopte

Wat zijn 4 belangrijke voorwaarden voor het slagen van een beroep op overmacht als noodtoestand?

  • het conflict tussen de belangen moet acuut zijn
  • het moet een noodtoestand zijn
  • subsidiariteit
  • proportionaliteit

Arts rijdt in de nacht 160 km/u om het leven van een patiënt te redden

versus

Dierenambulance rijdt 100 km/u door drukke centrum van Amsterdam om een hond te redden

Wat zijn de voorwaarden om een beroep te doen op de rechtvaardigingsgrond wettelijk voorschrift? Art. 42 sr

1. Je handelt ter uitvoering van een wettelijk voorschrift.
2. Er is voldaan aan subsidiariteit en proportionaliteit. 

Je wordt niet gestraft op het moment dat je de strafwet moet overtreden ter uitvoering van een wettelijk voorschrift.

Voorbeeld: een agent arresteert een verdachte (berooft hem van zijn vrijheid) maar wordt niet gestraft omdat de agent volgens de wet hiertoe bevoegd is.

Wat houdt wettelijk voorschrift in als strafuitsluitingsgrond?

Rechtvaardigingsgrond wettelijk voorschrift garandeert straffeloosheid aan de gene die de strafwet overtreedt ter uitvoering van een wettelijk voorschrift. Wel moet voldaan worden aan subsidiariteit en proportionaliteitseis.

Is het handelen vanuit een wettelijk voorschrift altijd rechtvaardig?

Nee, meestal ligt deze rechtvaardigingsgrond alleen bij ambtenaren. Daarnaast moet het wettelijke voorschrift wel naar subsidiariteit en proportionaliteit gehandeld worden.

Wat beoogd de schulduitsluitingsgrond wettelijk voorschrift te garanderen?

Straffeloosheid wanneer de strafwet wordt overtreden ter uitvoering van een wettelijk voorschrift
vb. Agent arresteert een verdachte, ontneemt dus iemand zijn vrijheid, maar handelt volgens een wettelijk voorschrift

Welke eisen gelden er voor een beroep op wettelijk voorschrift asl strafuitsluitingsgrond?

Proportionaliteit
Subsidiariteit

vb:
  • niet te rechtvaardigen agent schiet op een auto na een verkeersovertreding
  • wel klemrijden van een auto na een bankoverval en de vernieling van die auto als gevolg daarvan 

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo