Inflammatoire darmziekten (IBD)
12 belangrijke vragen over Inflammatoire darmziekten (IBD)
Waar herken je colitis ulcerosa aan?
- lokatie: 30% alleen rectum --> 50% rectum + deel colon --> 20% colon
- kenmerken: toegenomen defecatiefrequentie met brijige, bloed en slijmbevattende onstlasting
- beeld: dicht ontstekingsfiltraat: beperkt tot de mucosa
- chirurgisch ingrijpen = mogelijk
- aantal per apotheek: 5-15
Waar herken je de zikete van Crohn aan?
- lokatie: gehele maagdarmkanaal: van mond tot kont (vaak ileum en/of colon)
- kenmerken: diarree komt minder vaak voor
ontlasting bevat slechts zelden bloed - beeld: aangetaste gebieden worden vaak gescheiden door darmdelen met een normale mucosa
(alle wandlagen van de darm) - chirugisch ingrijpen: vaak niet mogelijk
- aantal per apotheek: 2-4
Colitis ulceorsa en ziekte van crohn
- zeer invaliderende chronische ziekte
- bloederige diarree,
- anemie
- dehydratie
- gewichtverlies
- auto immuunziekte
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Doel behandeling colitis ulcerosa
- remissie van de ontstekingsverschijnselen
Bij lichte tot milde klachten en bij remissie colitis ulcerosa
- mesalazine
- 5-aminosalicylzuur preparaten = 5-ASA preparaten
ziekte van crohn complicaties:
- van mond tot kont
- acuut toxisch megacolon
- dunne darm obstructive
- fistelvorming
- coloncarcinoom
- perforatie/bloeding
Behandeldoel ziekte van Crohn
- Remissie van ontstekingsverschijnselen
- bij lichte tot milde klachten en bij remissie: 5-ASA preparaten
- bij actieve ziekte van Crohn = glucocorticoiden (syst ~ lokaal)
- in combinatie met : azathioprine, cyclosporine, methotrexaat
- nog niet onder controle: start TNF-alfa blokkers: infliximab, adalimumab cortico eventueel afbouwen
Cortico's lokaal in klysma
- budesonide/beclometason
- groot first-pass metabolisme
- hoe hoeger de ontsteking, hoe groter het volume (30-100ml)
Systemisch cortico gebruik let op welke CI's (6)?
- osteoporose
- ulcus
- diabetes
- depressie
- hypertensive
- gluacoom
- werken aan begin arachidonzuursynthese
TNF alfa antagonisten
- TNF = tumor necrose factor
- TNF spelt rol bij ontstekingsproces
- is verhoogd bij colitis ulcerosa, crohn maar ook bij rheumatoid eartritis
- infliximab(iv) en adalimumab (sc) --> biological = monoklonaal antilichaam
- Voor start testen of iemand (latente ) TBC heeft --> TBC zal opspelen als immuunsysteem wordt onderdrukt
Farmacotherapie ziekte van crohn
- op advies specialist mesalazine
- verschillende orale producten mesalazine hebben een verschillend afgifteprofiel
- tablet met gereguleerde afgifte mesalazine-microgranules (pentasa) geeft mesalazine geleidelijk af in dunne darm en colon
- bij maagsapresistente tablet met mesalazine eudragit L (salofalk) komt mesalazine snel vrij bij pH >5,5-6 meestla vanaf duodenum of het proximale jejunum
- maagsapresistente tablet mesalazine eudragit S (asacol) komt mesalaizine vrij bij een pH > 7 meestal in (terminale) ileum en colon.
- Generiek preparaat mesalazine heeft hetzelfde afgifte patroon als salofalk
Dhr Dracht 75 jaar
In apotheek ontvang je via de fax een recept van de huisarts van dhr Dracht (75 jaar)
Prednisolon 5 mg
30 stuks
1dd 2
iter 180 stuks
Dit is de eerste keer dat meneer dit geneesmiddel krijgt en gebruikt verder geen andere medicatie. Voordat je het recept aan de bezorger meegeeft om bij dhr thuis te brengen bel je nog even met zijn huisarts.
Waarom?
- dhr krijgt 10mg per dag prednisolone
- iter voor 3 maanden dus hij krijgt het 4 maanden
- osteoporose preventie
- 1e keus bisfofsfonaat = alendroninezuur of risedroninezuur 1x per week
- afhankelijk van kalkinname (max 1000-1200mg/dag) calciumsuppletie:
2*500mg calcium
1*500 mg calcium + 2 zuivelconsumpties per dag
4 zuivelconsumpties per dag - Vit D suppletie
Gezondhiedsraad adviseert personen die osteoporose hebben 800IE per dag onacht hoeveel ze buiten komen
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden