Samenvatting: Gzc3

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van GZC3

• 1 Thema 1

• 1.1 Benigne hematologie

  Dit is een preview. Er zijn 19 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1.1
  Laat hier meer flashcards zien

• Wat is de stappenplan bij anemie?

  Diagnostiek
  

  • anamnese: transfusie, medicatie, familie
  • LO: lymfomen, grootte lever en milt, botafwijking
  • AV: bloeduitstrijkje -> morfologie erytrocyten
  • lab: kinetische en morfologische classificatie
  • bepalen aanvullend onderzoek

  
  
  

  1. Bloeding?
     
  • acuut of chronisch
  2. beenmergsupressie?
  • morfologie volledig bloedbeeld
  3. hemolyse?
  • reti, bili, LDH verhoogd, haptoglobine verlaagd
  4. ijzergebrek?
  • MCV verlaagd en ferritineverzadiging verlaagd
  5. tekort aan vitamine B12 of foliumzuur
  • MCV verhoogd en ferritineverzadiging verlaagd

• Orden diverse anemieën naar het ontstaansmechanismeverworven aanmaak- en afbraakstoornissen

  Zie afb
  PNH
  

  • paroxysmale nachtelijke hemoglobinurie   
  • beenmergziekte waarbij erytrocyten veel gevoeliger worden voor complement , afbraak via membrane attack complex (geen antistoffen of macrofagen betrokken)
  • verworven als aangeboren
  • kenmerkend zwarte urine in de ochtend

  Trombotische microangiopathie
  

  • erytrocyten gaan kapot door fibrinedraden ontstaan in vaatwanden

  Hemofagocytose
  

  • erytrocyten worden zomaar gefagocyteerd

• Orden diverse anemieën naar het ontstaansmechanismeaangeboren aanmaak- en afbraakstoornissen

  Zie afb.
  Diamond blackfan anemie
  

  • beenmerg maakt te weinig erytrocyten
  • kinderleeftijd ontdekt

  Fanconi anemie
  

  • beenmerg maakt te weinig van elk soort cel

  congenitale dyserytropoëtische anemie
  

  • genetische aandoening -> te kort erytrocyten   

• Hoe ziet het laboratoriumonderzoek eruit bij hemolyse?

  Tekenen van een verhoogde afbraak van erytrocyten
  

  • Verhoogde
  • LDH
  • bilirubine
  • urinobilinogeen en fecaal stercobilinogeen
  • Verlaagde
  • haptoglobine (druk bezig met het weghappen van hemoglobine moleculen dat uit de afgebroken erytrocyten vrijkomt)

  
  Tekenen van verhoogde productie erytrocyten
  

  • reticulocytose
  • hyperplasie

  
  Tekenen van beschadiging erytrocyten
  

  • sferocytose
  • fragmentocyten
  • hoog MCHC (RBC wordt kleiner terwijl Hb hetzelfde blijft

  
    

• Classificeer de diverse anemieën met behulp van MCV, MCHC en reticulocyten (morfologische classificatie)

  
  Morfologische classificatie
  

  • classificatie door RBC grootte, kijk naar MCV
  • MCV < 83 fl = microcytaire anemie
  • verminderde beschikbaarheid van ijzer
  • ijzergebrek of chronische ziekte
  • verminderde heemsynthese
  • loodvergiftiging of sideroblastaire anemie
  • verminderde productie van hemoglobine
  • thalassemie
  • MCV 82 - 98 fl = normocytaire anemie
  • bloedverlies
  • chronische ziekte
  • beenmergsupressie of ziekte
  • chronische nierfalen: lage EPO
  • endocrinologische: lage TSH of androgenen

  • MCV > 98 fl = macrocytaire anemie
  • reticulocytose (hemolyse)
  • acuut bloedverlies
  • vitamine B12 of foliumzuur tekort
  • abnormale erytrocyt maturatie (myelodysplasie)
  • overige
  • alcohol
  • leverlijden
  • medicatie: bv foliumzuur remmende middelen zoals text-decorationmethotrexaat bij reuma (beenmergsupressie)

• Onderverdeel anemie in 3 hoofdgroepen. Welke komt het meest voor?

  • Gestoorde aanmaak
  • tekort bouwstenen
  • beenmergaandoeningen
  • Bloedverlies
  • Verhoogde afbraak (hemolyse)
  • verworven 
  • erfelijk

• Benoem de oorzaken van leukocytose  en order ze naar bestaansmechanisme.

  Leukocytose = te veel leukocyten in het bloed
  

  • neutrofilie, te veel neutrofielen
  • primaire oorzaak
  • myeloproliferatieve ziekte (MPN)
  • beenmerg maakt te veel neutrofielen
  • kan congenitaal ontstaan 
  • secundaire oorzaak
  • bacteriële infectie (meest voorkomend)
  • stress (fysiek en mentaal)
  • inflammatie
  • operatie
  • (niet hematologische) maligniteit
  • roken
  • medicijngebruik
  • glucocorticoïden
  • catecholaminen
  • lithium
  • hyposplenie of asplenie
  • minder afbraak van bloedcellijnen
  • lymfocytose, te veel B- en T-lymfocyten 
  • parainfectieus
  • infectie met virussen
  • EBV, CMV, HIV (bij primaire infectie), hepatitis, influenza, kinderziektes
  • ook bacteriën/parasieten
  • TBC, syphilis, toxoplasmose 
  • niet-infectieus
  • auto-immuunziekte; RA
  • endocriene ziekte; hyperthyroïdie
  • medicatie
  • hyposplenie of asplenie
  • maligniteit; leukemie

• Benoem de oorzaken van trombocytose en order ze naar bestaansmechanisme

  Trombocytose = te veel trombocyten in bloed
  

  • vergrote kans op embolieën
  • Reactieve oorzaken 
  • verhoogde aanmaak als reactie op ander aandoening
  • infectie (meest voorkomend)
  • asplenie of hyposplenie
  • maligniteit
  • trauma
  • niet-infectieuze inflammatie; auto-immuunziekte
  • bloedverlies
  • rebound trombocytose
  • na trombocytopenie --> TPO hoog --> hoge trombocytose --> TPO verlaagd -- normale trombocyten aantal
  • onduidelijk

  • Autonome oorzaken 
  • beenmerg gek geworden (afwijking)
  • behandeling chemo maar andere bloedcellijnen gaan ook kapot

• Welke behandeling wordt gegeven bij de meest voorkomende oorzaken van anemie?

  
  verminderde aanmaak

  • ijzersuppletie
  • ferrofumaraat 1x per 48 uur
  • foliumzuursuppletie  

  verhoogd verlies
  

  • bloedtransfusie

  verhoogde afbraak
  

  • vit-B12 suppletie
  • EPO toedienen

• Benoem diverse behandelopties binnen de oncologische revalidatie

  Extra aandacht voor fitheid, vermoeidheid/cognitie, arbeid en verwerking en acceptatie