Hoofdhalstumoren (algemeen, mond, tong)
23 belangrijke vragen over Hoofdhalstumoren (algemeen, mond, tong)
Welke tumoren vallen onder hoofd-hals tumoren, hoeveel komen deze voor?
• Keelholte (farynx) 946
• Strottenhoofd 678
• Lip 181
• Neus/neusbijholten 145
• Speekselklieren 195
• Halskliermetastasen onbekende primaire 106
• Melanoom bovenste luchtwegen 11
Welke risicofactoren zijn er op ontwikkelen van hoofd-hals tumoren?
Alcohol
HPV-16
Synergistisch effect van roken 1pakje + alcohol >3glz = 14x verhoogd risico
Tweede primaire tumor (synchrone <6 maanden of metachrone >6 maanden)
Met welke klachten presenteren patienten zich bij hoofdhalstumoren?
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Hoe kan heesheid bij hoofdhalstumoren ontstaan?
• Als de zenuw n. vagus -> n. laryngeus recurrens die de stembanden doet sluiten wordt aangetast door kanker (bijv tgv longkanker of schildklierkanker) –> stemband kan niet meer bewegen
Hoe ontstaat eenzijdge oorpijn bij hoofdhalstumoren, bij welke voornamelijk?
-> referred otalgie ; gevoelsinformatie in klein gebied van CZ -> centrale convergentie -> desorientatie van pijncentra
- mondholte via n. V
- oropharynx via n. IX
- laryngopharynx via n. X
Hoe wordt de lymfeklierstatus bepaalt bij hoofdhalstumoren?
Welke nervi kunnen aangetast worden bij tumoren in hoofdhals gebied?
- n.alveolaris inferior (tak van n. madibularis -> n. trigeminus)
Bij halsklierdissectie:
- n. accesorius (innerveert de m. trapezium
- n. ramus marginales mandibulae (tak van n. facialis)
Hoe behandel je in het algemeen hoofdhalstumoren?
- mondholte -> chirurgie
- Oropharynx -> radiotherapie
- chirurgie + (chemo)radiotherapie
- radiotherapie met chemotherapie/cetuximab
- cetuximab -> remt de EGFR receptoren en verstekt effect van bestraling (geeft acneiforme rash)
Welke symptomen komen voor bij mondholte kanker?
Hoe ontstaat kanker in de mondholte?
Wat is het verschil in lokaal recidief, second field en 2de primaire tumor?
Andere mutatie in p53 = 2de primaire tumor
lokale recidief ontstaat in eerste 2 jaar na behandeling
Secundaire tumoren >5 jaar
Wat zijn symptomen bij tongkanker?
• Uitstralende pijn in het oor (als de tumor ver naar achter zit dan via de N IX (glossofaryngeus)
• Moeilijker articuleren
• Zwelling in de hals (vaak onder de kaakhoek en hoog in de hals)
Hoe behandel je tongkanker?
- Operatief verwijderen van tumor + adjuvant narecestie, radiotherapie of chemoraditie
- Grote tumoren: bij enorme impact op kwaliteit van leven -> orgaansparend -> chemoradiatie
- inoperabel bij bv doorgroei -> orgaansparend (+radiotherapie en cetuximab)
Hoe behandel je een mondbodemtumor?
- Afhankelijk van het weefselonderzoek =adjuvante (chemo)radiatie om microscopische restcellen te elimineren
- Als de tumor te groot is en functioneel inoperabel wordt geacht dan radiochemotherapie (als patient het aan kan)
- Als de tumor tegen of in het bot van de mandibula groeit moet er een segment of rand van het bot mee (bv commando operatie)
Wanneer is de sentinel node procedure het meest geschikt?
Waar is de behandeling van eventuele lymfekleirmetastase in de hals van afhankelijk?
Niet aangetoond -> afh van kans dar er microscopisch ziekte zit in lymfeklier
- Sentinel node procedure
- Electieve halsoperatie
- Electieve radiotherapie
Wanneer voer je een electieve, wanneer een GRHKD, waneer een radicale HKD?
- 2-3 aansluitend klierniveau's met hoogste risico
GRHKD: bij cN+ preoperatieve aangetoonde lymfekliermetastase
- Level Ib t/m V
- Sparen ≥1 van: Vena jug. Int./Nervus accessorius/m.scm
Radicale HKD: cN++ bij zeer grote klieren N3 >6cm, vaak stuk huid
- vetweefsel met klieren uit Level Ib-V
- Vena jug. Int., Nervus accessorius, m. scm
Wat zijn redenen om na chirurgie na te behandelen, waar bestaat dit uit?
Nabehandeling kan bestaan uit
– Naresectie (voorkeur)
– Postoperatieve radiotherapie
– Postoperatieve chemoradiatie
Wanneer maak je gebruik van postoperatieve radiotherapie bij hoofdhals tumoren?
- pT3, pT4
- krappe resectiemarge (1 -5 mm)
- perineurale groei,
- vaso-invasieve groei
- Sprieterige groei
Op de hals:
– Bij 2 of meer tumorpositieve lymfklieren
– Uit voorzorg (electief) op de contralaterale hals als het risico > 15-20 % wordt ingeschat
Wanneer maak je gebruik van postoperatieve chemoradiatie bij hoofdhals tumoren?
– Irradicale resectie (marge < 1 mm)
– Lymfkliermetastasen met kapseldoorbraak (extranodale groei)
Wat zijn bijwerkingen van radiotherapie in het hoofdhals gebied?
- mucositis
- dermatitis
- smaakverlies
- vermoeidheid
- heesheid
- dik, taai, schuimig speeksel
Late effecten tot 3 maanden na bestraling
- teleangiectasieen
- fibrose
- oesteoradionecrose
- xerostomie = droge mond
- trismus
- caries
- slikstoornissen
- zeldzaam: inductie tumoren mn <40 jaar, latentie tijd 15-20 jaar (sacromen, meningiomen)
Wat is je DD bij een zwelling in de hals?
- laterale halscyste (= restant van kieuwboog)
- mediane halscyste (= restant van ductus thyroglossus)
Ontstekingen
- secundaire lymfadenitis door banale ontstekingen
- diep halsabces
- TBC, toxoplasmose
- algemene infectieziekte (rubella, lymfe, kattenkrabziekte)
Nieuwvormingen
- benigne tumoren; lipomen, hemangiomen, schwannonen, paraganglioma caroticum, zwelling in de paortidea/submandubularis en schildklier
- primair maligne tumoren; lymfomen, of in de speekselklieren, schildklier of omringend weefsel (sacroom)
- secundair maligne tumoren; lymfekliermetastase
Wat is de gouden standaard bij verdere diagnostiek van een zwelling in de hals?
(Excisie geeft bij plaveiselcelcarcinoom kans op entmetastase)
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden