Startpagina / Samenvattingen / Handboek KOP-model / patient-gedrag-klachten

Het KOP-model: een manier van denken, kijken en werken

38 belangrijke vragen over Het KOP-model: een manier van denken, kijken en werken

Hoe breng je als behandelaar de O van de patiënt in beeld?

Dit kan door middel van de vraag wat er onlangs in het leven van de patiënt is voorgevallen.

Andere vragen:
Wat zijn de omstandigheden die de klacht veroorzaken en wat houdt ze in stand?
Wat is er vooraf gebeurd?
In welk stadium of in welke transitiefase zit iemand?

Wat ook kan helpen is een Bouwstenen Levenskwaliteit.

Wat is een vragenlijst Bouwstenen Levenskwaliteit?

Op een papier een aantal vakken tekenen en daarin belangrijke levensgebieden op schrijven.
Zo is te achterhalen waar het goed gaat, en waar het niet goed gaat. Dit door alle ingrediënten langs te lopen.

Hoe breng je de P in kaart?

Kijken naar de mate van flexibiliteit is hier voornamelijk van belang.

Is er vooral sprake van internaliseren of externaliseren?
Wat zijn de stereotype reacties van de patiënt?
Wat is het introspectief vermogen van de patiënt?
Hoe reageren andere op de patiënt?

Wat wordt onder de P in kaart gebracht, en wat biedt een mogelijkheid om hier over te spreken?

Hier wordt het habituele reactiepatroon van een patiënt in kaart gebracht. Het gesprek over de omstandigheden kan een opening zijn om het hierover te hebben.

Dimensies zijn ook een manier om dit in beeld te krijgen. Waar staat iemand tussen twee extremen zoals: optimisme vs. pessimisme. Flexibiliteit is dan van belang.

Wat zijn belangrijke fases in de levensgeschiedenis en wat horen daar voor een vragen bij?

De atmosfeer en de cultuur van het gezin van herkomst:
'Hoe ging uw omgeving om met emoties?'

Basisschool periode:
De mening en het oordeel van vriendjes wordt dan steeds belangrijker. Hoe verliep die fase?

De overgang naar de middelbare school:
Hoe heb je geleerd je staande te houden?

Waarop hoort de focus van de behandelaar te liggen bij het doorlopen van de levensgeschiedenis?

De discussie moet steeds te herleiden zijn tot:
'Wat zou u daaruit geleerd kunnen hebben over uzelf, over uw sterke en zwakke kanten?'

Welke tweedeling wordt er gemaakt in de vragenlijsten?

1. Processondersteunende lijsten: dit zijn lijsten die op een globale manier het psychisch functioneren van de patiënt weergeven en de copingsstrategie. Dit om de P in het KOP-schema vast te stellen.
2. Verdiepende vragenlijsten

Wat is het voordeel van regelmatige her-meting en bespreking van de resultaten?

Het stimuleert reflectie en bevordert de samenwerking tussen behandelaar en patiënt. Het kan ook een gunstig effect hebben op drop-out, het behandeleffect en op de behandelduur.

Wat zijn de vier verschillende doelen van het bieden van overzicht en samenhang, wat de eerste stap is in het vijfstappenplan?

1. Het helpt te begrijpen wat er aan de hand is en hoe het komt dat de cliënt klachten heeft ontwikkeld.

2. Het biedt uitzicht. De samenloop van omstandigheden en mogelijke hiaten in de coping biedt kansen om dingen aan te pakken.

3. Het is belangrijk om aan normalisatie te werken. Het is logisch dat de klachten zijn ontstaan als je ze in het licht zet van de actuele levensomstandigheden en mogelijke tekorten in de coping.

Wat is een manier om het persoonlijk functioneren te omschrijven? En wat is de invloed daarvan?

Het wordt niet als fout of gestoord bestempeld, maar als te veel van het goede. Dit heeft tot gevolg dat er meer geluisterd, gereflecteerd en gezocht naar antwoorden wordt.

Wat is de stap na het presenteren van het KOP-schema?

Er wordt met de patiënt een presentatie van het KOP-schema gegeven. Het verhoogt bijna altijd de bereidheid tot meewerken. Het duidt op herstel van overzicht, groei van inzicht en toename van betrokkenheid bij het therapeutisch process

Waarop duidt het uitblijven van een dialoog na het presenteren van het KOP-schema mogelijk op?

1.De behandelaar is niet in staat geweest de patiënt te boeien. Hij heeft zich onvoldoende aangepast aan het niveau van de cliënt
2.Het vermogen tot reflecteren is zo beperkt dat deze behandeling niet mogelijk is. Het kan komen doordat er acute externe inbreuken op het bestaan zijn (scheiding) of dat er een chronisch onvermogen is. In beide gevallen verwijzen naar andere instanties.

Wat is een juiste manier om de uitkomsten (-) van vragenlijsten te bespreken?

‘Op zich prima eigenschappen, maar iemand kan erin doorschieten. Anders gezegd, deze eigenschappen had u vroeger nodig, maar nu schieten ze hun doel voorbij.

Wat is van belang voor de derde stap in het KOP-model?

1.Bij het maken van doelen is het van belang om steeds de relatie tussen persoonlijke kenmerken, omstandigheden en klachten in het oog te houden en duidelijk te maken.
2.Doelen moeten concreet en uitvoerbaar zijn
3.De invloed van de veranderde manier van reageren op de omgeving
a.Waarschuwing om terug te vallen na een negatieve reactie
b. Advies om hulp uit de omgeving in te schakelen

Wat wordt er in het KOP model bedoeld met het meersporenbeleid?

Niet alleen doelen stellen voor de lange termijn, maar ook doelen die ervoor zorgen dat de manifestaties van de klachten onder controle komen. Dit brengt verlichting en draagt bij aan optimale condities om verandering op de P te vergemakkelijken. Ook yoga en meditatie valt onder dit beleid.

Hoe is de ‘social learning theory’ gemakkelijk uit te leggen in stap 4, gedragsverandering?

Maak een balans op, met daarop verschillende manieren van reageren op een situatie die heftig is voor de patiënt. Zet op die balans personen die wel op zo’n manier reageren.

Op welke manieren kan ‘social learning theory’ worden toegepast?

1.Observeren van het eigen gedrag
2.Observeren van de consequenties van het eigen gedrag
3.Oberveren van het gedrag van anderen aan de hand van een sociogram

Wat kan een patiënt leren van het in kaart brengen van de consequenties van het eigen gedrag?

Het wordt duidelijk wat de gevolgen zijn van het eigen gedrag. Er worden alternatieven ontwikkeld en wellicht zijn er uitzondering op het gedrag, niet in iedere situatie reageert iemand hetzelfde. Hieruit kan iemand halen dat ze in staat zijn om flexibeler te reageren dan dat ze dachten.

Wat wordt er bedoeld met het observeren van gedrag aan de hand van een sociogram?

Er wordt dan een balans gemaakt met daarop het gedrag van andere. Waarschijnlijk ontstaat er dan een normaal verdeling. Een discussie over welke andere manieren van reageren de cliënt zou kunnen toepassen kan dan gestart worden.

Wat zijn de twee opties bij een behandeling die na een aantal bijeenkomsten nog geen effect heeft?

1.De behandelaar heeft gefaald en heeft de stappen niet op een niveau van de cliënt uitgelegd.
2.De behandeling valt te zwaar voor de patiënt, die heeft simpelweg niet de vermogens om om te gaan met de behandeling. Doorverwijzen is hier op zijn plek.

Welke drie manieren van afstand nemen en reflecteren worden er genoemd?

1. Het kernkwaliteitenkwadrant
2. Interactionele modellen
3. Commentaarstem

Hoe ziet een kernkwaliteitenkwadrant er uit en wat uit het KOP-model brengt het in kaart?

Het brengt de P in kaart.

Kwaliteit: 'wat ik normaal of vanzelfsprekend vind'
Valkuil: 'wat andere me soms verwijten en wat ik geneigd ben te rechtvaardigen
Allergie: wat ik bij andere en bij mezelf verafschuw en wat ik minacht
Uitdaging: wat ik mis in mezelf

Wat zijn de twee uitgangspunten van de interpersoonlijke psychotherapie?

1. Het gedrag dat iemand ontwikkelt is mede afhankelijk van hoe iemand zich staande leert houden vanaf zijn geboorte.
2. Problemen ontstaan in reactie op de volgende vier externe factoren:
a. verlies en rouw
b. interpersoonlijke conflicten
c. nieuwe gedragseiesen als gevolg van rolverandering
d. tekorten in interpersoonlijke vaardigheden

Welke twee type relaties onderscheidt Leary?

1. Complementaire relaties, aanvullend.
2. Symmetrische relaties; mensen met dezelfde positie in de roos en die hierdoor in conflict komen.

Wat zijn de nadelen van cognitieve gedragstherapie en tot welke therapievorm heeft dit geleid?

Normale cognitieve gedragstherapie duurt ongeveer 16 sessies, in de Nederlandse zorg is er maar een gesprek of 11 mogelijk.

Daarnaast ligt het niveau van CGT vaak te hoog voor een deel van de cliënten.

Vandaar dat de commentaarstem ontwikkeld is.

Wat zijn de stappen die een behandelaar doorloopt bij het geven van uitleg over hoe de commentaarstem kan worden toegepast?

1. Begin met de introductie. 'We zeggen vaak: "u denkt dat dit niet goed genoeg is", herkent u dit?'
2. Richten van de aandacht. 'Kunt u zich voorstellen dat iemands gedachten zijn gedrag veroorzaken?'
3. Operationaliseren. 'Vindt u het goed als ik laat zien hoe dat werkt?'
4. Demonstratie van hoe gedachten gedrag kunnen vormen.
5. Evaluatie.
6. Operationaliseren en huiswerk.

Hoe kun je de commentaar stem gebruiken om gedrag te veranderen?

Kijk of je een prototypische gedragsstem kan krijgen, bijvoorbeeld die van een bekend persoon. Laat er dan een andere stem tegenover staan, een uiterste de andere kant uit.
Zo ontstaat er een alternatieve commentaarstem, ook de balans kan hierbij weer gebruikt worden.

Hoe ziet het huiswerk eruit in het geval van de commentaarstem?

Als de relatie tussen de commentaarstem en gedrag duidelijk is, de alternatieven en inziet dat het nuttig is om de stereotiepe commentaarstem te vervangen kan het goed zijn om opdrachten mee te geven.

Voorbeeld: breng in kaart hoe veel tijd welke commentaarstem het woord heeft. Wat is het effect van een andere commentaarstem?

Waar ligt het accent op in het werken met de commentaarstem, op welke vier aannames?

1.Psychische klachten ontstaan door een combinatie van stressvolle gebeurtenissen en de niet-adequate manier waarop iemand reageert.
2.De wijze van reageren op gebeurtenissen is bij ieder mens relatief stabiel, stereotiep en maakt deel uit van zijn reactie- of copingsrepertoire.
3.Die stabiele reactiewijzen zijn te omschrijven als gewoontes.
4.Als iemands inadequate gewoonten zodanig worden aangepast dat ze adequater worden, heeft dat een gunstige invloed op zijn functioneren, met als mogelijk gevolg de reductie van de klachten.

Waarbij helpen de balans, het sociogram, kernkwaliteitenkwadrant, Roos van Leary en de commentaarstam mensen met psychische klachten?

1.Ze krijgen zicht op hun gewoonte- of reactierepertoire, en op de sterke en zwakke kanten daarvan.
2.Ze werken bewust aan de versterking van de zwakke kanten in dat repertoire.

Wat biedt een concrete weergave van de factor P en hoe helpt dit?

De balans, zodra deze uitgebreid is met alternatieve posities helpt het de cliënt om zich bewust te worden van zijn onbekwaamheden en om bekwaamheden te leren ontwikkelen.

Wat zijn de vier voorwaarden om tot verandering te komen?

1.Motivatie
2.Doorzettingsvermogen
3.Herhaling
4.Steun

Welke ingrediënten van het leerproces zijn nuttig om te bespreken wanneer je het gaat hebben over een gedragsverandering bij een cliënt?

Eenvoudig beginnen, kijken hoe andere het doen, dit proberen na te doen, dagelijks oefenen, een eigen stijl vinden, accepteren dat leren een proces is van vallen en opstaan en hulp van een deskundige zoeken.

Hoe werkt de integrale manier van terugvalpreventie?

De K = O x P formule laat de patiënt zich bewust worden van kwetsbare elementen in zijn gedrag. Alert zijn op de relatie tussen de kwetsbaarheden (P) en uitlokkende omstandigheden (O) kanbijdragen aan de preventie van terugval. Deze taak moet je de hele behandeling aan de orde brengen.
Vraag hoe de patiënt in vergelijkbare situaties kan voorkomen dat hij weer in zijn eigen valkuilen terecht komt.

Wat helpt bij het zoeken van een buddy en waar moet op gelet worden?

Het helpt om de cliënt al vrij vroeg in het proces te vragen wie überhaupt van de behandeling af weet. De O (is er een conflict met bepaalde mensen) en de P (is er schaamte voor de psychische klachten) moeten meegenomen worden bij het zoeken naar een geschikte buddy.

Structuur is de moeite waard om na te streven, hoe ziet een systematisch verloop van de gesprekken eruit?

Zorg eerst voor overzicht bij de patiënt. Dit brengt de grote zooi aan klachten en emoties terug tot hanteerbare proporties. Werk dan aan de samenhang; zoek naar een context waarin de klacht zich voordoet. Formuleer dan doelen. Bepaal dan samen hoe de doelen bereikt kunnen worden en in praktijk gebracht kunnen worden.

Wat is raadzaam om te doen voordat er daadwerkelijk over gegaan wordt tot het in praktijk brengen van gedrag om de doelen te bereiken?

Laat de cliënt beginnen met het observeren van het gewenste gedrag bij anderen. Breng het eerst in praktijk in een rollenspel en schroef geleidelijk de moeilijkheidsgraad op.

Wat zijn de stappen en doelen van fasen KDB?

Fase 1: Gemeenschappelijke probleem definitie: zoek en naar een verklaring voor klachten en gewoontes in kaart brengen.
1. Overzicht herstellen: cognitieve herstructuering en decision making. Introductie kopschema.
2. Samenhang laten zien: K=OxP uitleggen. Beschrijvende diagnose vormen.
3. Doelen formuleren en behandelplan opstellen:

Fase 2: Gedragsverandering: veranderen en aanpassen van deze gewoontes en daarbij horendgedrag.
4. Gewoontegedrag en alternatieven: Balans
5. Gedragsverandering door imitatie: sociogram.
6. Denkgewoontes in kaart brengen: Denkfouten opsporen
7. Gedachten uitdagen: schema van Beck

Fase 3: Terugval preventie: zorgen voor behoud van
wat bereikt is.
8. Afsluiting en terugvalpreventie:

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Handboek KOP-model | 9789089535023 | Rijnders

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.