Oplossingsgerichte psychotherapie

17 belangrijke vragen over Oplossingsgerichte psychotherapie

In oplossingsgerichte therapie is er veel aandacht voor de samenwerkingsrelatie. Een bekende indeling van de therapeutische relatie is de indeling van bezoekerstypisch, klaagtypisch en klanttypisch. Leg deze relaties uit en geef aan per soort relatie of doe-suggesties, let-op suggesties of denk-na suggesties van toepassing zijn.

Bezoekerstypisch (Alleen complimenten, geen suggesties)
Client heeft geen probleem of hulpvraag

Klaagtypisch (alleen let-op en denk-na suggesties)
client ervaart wel een probleem en een hulpvraag, maar ziet zichzelf nog niet als onderdeel van het probleem of de oplossing

Klanttypisch (doe-, let-op-, en denk-na suggesties)
Client ervaart een probleem, heeft een hulpvraag en ziet zichzelf als onderdeel van het probleem of de oplossing

Wat zijn de voordelen van oplossingsgericht werken ten opzichte van reguliere behandeling?

  • Gerichtheid op krachten
  • erkenning van de expertrol van de cliënt
  • gestructureerde, actieve en directieve karakter


Er is nog weinig specifiek onderzoek naar de effecten.
Wel al conclusie dat: Oplossingsgerichte therapie is minstens gelijkwaardig aan andere therapieën, maar meestal korter, en onafhankelijk van leeftijd, sociaal-economische status en DSM-classificatie.
Het verschil in effect is vele malen groter tussen hulpverleners dan het verschil tussen therapiemethoden.

Hoe ziet de methode van de oplossingsgerichte methodiek eruit?

  • Minimalistisch karakter
  • Protocol voor het eerste gesprek en voor vervolggesprek.
  • Van het heden (probleem) naar het gewenste resultaat in de toekomst (doel) via het opsporen van uitzonderingen naar het vinden van oplossingen en krachten.
  • Vooruitgang wordt zichtbaar middels schaalmeting
  • Gebruik maken van open vragen, complimenten, hypothetische vragen (stel dat?), normaliseren en neutraliseren, heretikettering en erkenning geven.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke indeling van samenwerkingsrelaties zijn er met de cliënt in relatie tot oplossingsgerichte therapie?

Indeling overeenkomstig de veranderingsstadia van Prochaska:
  • Bezoekerstypische samenwerkingsrelatie: cliënt heeft geen probleem of hulpvraag
  • Klaagtypische samenwerkingsrelatie: cliënt ervaart wel een probleem, maar ziet zichzelf niet als onderdeel van het probleem of oplossing.
  • Klanttypische samenwerkingsrelatie: cliënt ervaart een probleem, heeft een hulpvraag en ziet zichzelf als onderdeel van het probleem of de oplossing.

Deze indeling kan helpen om de juiste focus en vragen te kiezen.

Wat zijn redenen om de oplossingsgerichte therapie bij ouderen in te zetten?

  • geeft de mogelijkheid om succesvol ouder te worden vanwege positieve focus.
  • Aandacht voor krachten en wensen van ouderen
  • Het slagen van de therapie wordt vergroot wanneer ook de fysieke situatie, medicatiegebruik en de mate van ondersteuning verhelderd wordt als onderdeel van het veranderingsproces (bio-psychosociale visie)
  • Specifieke thema's spelen een rol: zingeving, verlies, gezondheid, afhankelijkheid en verbondenheid.

Oplossingsgerichte therapie is empirisch en dus atheoretisch ontwikkeld, toch zijn er wel een aantal verbindingen met theoretische stromingen. Welke theoretische stromingen zijn dat?

  • Sociaalconstructionusme: wat iemand als werkelijkheid ervaart, wordt volgens het theoretische model geconstrueerd in gesprek met anderen. De waarnemingen en definities van problemen en oplossingen verschuiven door therapiegesprekken. De therapeut is niet de expert, maar eerder de samenwerkingspartner.
  • Positieve psychologie: deze stroming onderzoekt wat het leven de moeite waard maakt en hoe mensen en samenlevingen floreren (thrive). De positieve focus wordt gedeeld met oplossingsgerichte therapie en hebben beiden tot doel om een betere toekomst te creëren en optimaal te functioneren.

Bij ouderen is er een hoge prevalentie van cognitieve stoornissen, oplossingsgerichte therapie is daarbij goed in te zetten, wat is het voordeel van deze inzet?

  • Er is geen ziekte-inzicht nodig
  • Beperkingen in het geheugen vormen geen belemmering
  • De perceptie en de expertise van de cliënt wordt gevolgd.
  • Er is een aangepast protocol voor cliënten met cognitieve stoornissen

Wat zijn de voordelen van oplossingsgericht werken ten opzichte van reguliere behandeling en waarom geschikt voor ouderen?

  • Gerichtheid op krachten-> empowerment
  • erkenning van de expertrol van de cliënt (erkenning, zelfvertrouwen)
  • gestructureerde, actieve en directieve karakter
  • ouderen kunnen door levenservaring beter passende alternatieven bedenken.
  • kortdurend
  • minder zwaar

Wat houden 'leading from one step behind' en 'tap on the shoulder' in icm oplossingsgerichte therapie?

Leading from one step behind: houdt in dat de therapeut de cliënt zelf laat bepalen wat het doel is en wat bijdraagt aan het dichterbij brengen van dat doel. De therapeut stelt vragen waarmee hij de cliënt helpt de aandacht te richten op informatie die bijdraagt aan vooruitgang (tap on the shoulder).

Welke 3 doelstellingen kan mediatieve oplossingsgerichte therapie hebben?

Een mediatieve therapie kan 3 soorten doelstellingen hebben:
  • Het gedragsprobleem beïnvloeden (het roepgedrag verminderen)
  • Het welbevinden beïnvloeden  van het zorgteam tegenover het gedragsprobleem (bevorderen van rust tijdens het bestaande roepgedrag)
  • Gewenst gedrag bij de cliënt bevorderen (rustig aanwezig zijn)

Wat is de alternatieve wondervraag? Wat is het voordeel? Wanneer wordt hij gebruikt?

De Hoop- en verschilvraag. 'waar hoopt u op' en 'wat zou dan het verschil zijn'.
Voordeel:
  • kort en concreet
  • eenvoudig te beantwoorden (vooral bij mensen met cognitieve beperking is een lang verhaal moeilijk te onthouden en er een doel uit formuleren.)
  • leidt tot een doel/waarde (zelfstandigheid, vrijheid, rust etc). De hoop-vraag is dus een middel om tot een doel (waarde) re komen. Bv 'ik hoop dat ik weer kan lopen' het verschil is 'dat ik meer zelfstandig ben'.

Er zijn 3 type interventies in de ouderen psychologie. Welke zijn dat en wat zijn de verschillen en overeenkomsten? Noem doel, voor wie geschikt, probleem- of oplossingsgericht, interventie bij client of mediator en hoeveel sessies gemiddeld nodig?

1. Mediatieve cognitive gedragtherapie
  • doel: beinvloeding van concreet observeerbaar gedrag
  • voor wie: complex probleemgedrag en er geen individuele behandeling mogelijk is (niet-aangeboren hersenletsel, dementie of andere beperking)
  • probleemgericht
  • via mediator
  • aantal sessies 4-6
2. life-review interventie
  • doel: leven evalueren/balans opmaken/ in reine komen
  • voor wie: ouderen/ naderende dood, maar mechanisme werkt bij iedereen
  • oplossingsgericht
  • via client
  • 1-5 sessies (?)
  1. oplossingsgerichte psychotherapie
  • doel: om middels het opsporen van uitzonderingen
  • Voor iedereen (onafh van leeftijd SES, DSM-classificatie) maar zeker voor ouderen/mensen met een beperking
  • oplossingsgericht
  • interventie bij client
  • kortdurend, enkele sessies

Bij ouderen en mn mensen met een beperkt ziekte-inzicht is het soms nodig om te rerouten? Wat houdt dat in?

Het vinden van een andere manier om bij het doel te komen. Belangrijk om wel eerst goed te onderzoeken of het doel echt niet haalbaar meer is. Je moet zoeken naar alternatief gedrag om doel toch te bereiken. Doel is dan bijv niet meer 'kunnen fietsen' , maar 'van natuur genieten' (waarde) dmv op video's kijken naar natuurfilms.

Wat doet men bij oplossingsgerichte psychotherapie?

Bij oplossingsgerichte psychotherapie worden, zonder ideeën van cliënten te veranderen, deze toch te bewegen tot een andere aanpak van het probleem dan voorheen. Hierbij wordt niet ingestoken op inzicht of reorganisatie van de structuur van systeem/persoonlijkheid.

Wat zijn belangrijke uitgangspunten bij de oplossingsgerichte psychotherapie?

  • Vragen naar oplossingen (niet naar problemen)
  • Aandacht geven aan wat al goed gaat
  • Ga op zoek naar uitzonderingen van het probleem
  • Richt je op de hulpbronnen van cliënten
  • Therapeut schikt zich naar cliënt
  • Cliënt-therapeut relatie is belangrijker dan de technieken
  • Lokale kennis (kennis van therapeut over eigen leven) is belangrijker dan universele kennis (theoretische kennis)

Welke technieken worden ingezet bij oplossingsgerichte psychotherapie?

  • Wondervraag
  • Schaalvraag
  • Uitzonderingen benoemen op het probleem
  • Complimenten en suggesties geven

Welke aanpassingen dienen worden gedaan bij mensen met cognitieve stoornissen in de oplossingsgerichte psychotherapie?

  • Alternatieve wondervraag (hoop-en-verschilvraag: waar hoopt u op, als alles wat u hoopt zou uitkomen, wat zou dat voor verschil maken?)
  • Focus op omgang met beperkingen en gebrek aan ziekte-inzicht
  • Ondersteuning met hulpmiddelen en helpers

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo