Startpagina / Samenvattingen / HC's en SV's OG Semester 1 blok 2 / rome-romeinse-caesar

De groei van Rome, 4e-1e eeuw vC

26 belangrijke vragen over De groei van Rome, 4e-1e eeuw vC

Oorzaken van de succesvolle Romeinse expansie

Door overwicht in manschappen kon geen oorlog verloren worden
sterk militair ethos onder de bevolking, vooral de elite
militaire overwinning was de enige manier om politieke carriere te maken

De Romeinse verovering van Italie vanaf 340 vC

Opstand binnen het Latijnse Bond geeft Rome de kans zijn macht definitief over Latium te vestigen
Het verbond word opgeheven en vervangen door verdragen
De meeste steden worden ingelijfd
295 vc: een coalitie van Germaanse stammen tegen Rome word verslagen
272 vc: heel Italie is officieel aan Rome verbonden

264-241: Verloop van de eerste Punische Oorlog tussen Rome en Carthago

Geen duidelijke aanleiding of rechtsgronden
de Romeinse volksvergadering gaat een verband aan met Messina om hem te helpen beschermen tegen Carthago
de oorlog was moeilijk te winnen
expansie van de Romeinse vloot

Gevolgen van de Eerste Punische Oorlog

Carthago moest een schadevergoeding betalen en hun schuld erkennen
Carthago moest sicilie afstaan aan Rome, dat een Romeinse provincie werd
opstand in Carthago, waardoor Rome Sicilie en Corsica kon innemen
Carthago gaat een bond aan met Sicilie en verovert Iberie

281-201: verloop van de Tweede Punische Oorlog

Oorzaak: Rome belooft hulp aan een stad in Spanje tegen de Carthagers
Hannibal steekt met een leger de Alpen over en verrast te Romeinen door Italische stammen toe te voegen aan zijn leger
Ontstaan tweede front in Iberie

Afloop van de Tweede Punische Oorlog

Offensieve strategie van de Romeinen tegen Hannibal blijkt een succes: zij versterken de bondgenootschappen in Italie waardoor Hannibal geen extra soldaten meer kan werven
Syracuse en Spanje veroverd door de Romeinen
202 vc: Hannibal gaat terug om Carthago te verdedigen tegen Romeinse leger, en word daar verslagen

Gevolgen van de Tweede Punische Oorlog

Rome vestigt zijn heerschappij in het Middellands Zeegebied
Sicilie en Zuid-Italie hadden veel mensen verloren
Spanje word een provincie van Rome
Carthago moet op Romeinse voorwaarden vrede sluiten

196 vc: de Griekse steden worden bevrijd van de Macedoniers

De nobilitas wil met militaire overwinningen hun politieke positie versterken
na de dood van Filippos V is Macedonie verzwakt
de nobilitas komt de griekse steden 'bevrijden' van de macedoniers
Einde van de Aetolische Bond

151-148 vC: Derde Punische Oorlog

Na de tweede Punische Oorlog was Rome bang geworden voor het snel herstellende Carthago. Afloop: Carthago word verwoest en het territorium word een nieuwe Romeinse provincie

Aanleiding voor de crisis vanaf 133 vC

Oorlogsmoeheid: buit en roem blijven uit en sterfte hoog
soldaten keren terug naar verwaarloosde akkers en trekken daarom naar de stad, waar de werkloosheid steeds toeneemt
gevoel van malaise en dreigende crisis komt op

Problemen in het Romeinse bestuur

Mensen die niet in de buurt woonden kwamen vrijwel nooit naar de volksvergadering
in de vergadering domineert het proletariaat, die omgekocht kunnen worden
kring van families waaruit magistraten werden gekozen bleef klein ondanks de bevolkingsgroei
magistraten en senaat gingen een kliek vormen
alle verschillende groepen in het Rijk hadden verschillende belangen en doelen

Problemen op militair gebied tijdens de crisisjaren

Alleen mensen die hun eigen uitrusting kunnen betalen worden soldaat, maar dat aantal word steeds kleiner vanwege de economische omstandigheden
twee opties om dit op te lossen:

het land herverdelen om de boerenstand op peil te houden
vermogenskwalificatie laten vallen

beide opties gaan ten koste van de senatoriale elite

133: de crisis breekt uit in Rome

Tiberius Gracchus probeert staatsland in Italie te herverdelen onder landloze burgers, maar dit word niet gepikt door de senaat en zetten een volkstribuun op om het tegen te gaan, maar Tiberius zet die tegen de regels in af.

Doelen van Tiberius Gracchus aan het begin van de crisis in 133 vC

Uitbreiding van het burgerrecht
stichting van kolonies buiten Italie
voorzien in goedkoop graan van de stadsbevolking
landherverdeling

Afloop van de opstand van Tiberius Graccus

Tiberius word gelyncht wanneer hij voor de tweede keer de fondsen probeert te krijgen voor de landherverdeling
onrust onder de Italische bondgenoten
de jongere broer van Tiberius word geexecuteerd

Hervormingen in het Romeinse leger onder de consul Marius na de crisis van 133

Alleen vrijwilligers in de legioenen, zonder acht op de vermogenskwalificatie
het leger ging dus voor het grootste deel uit proletariers bestaan
om de uitrusting te betalen werd soldij verlaagd
aan het einde van de diensttijd was land de beloning

91-88 vC: het verloop van de Bondgenotenoorlog

De bondgenoten vormen de Italische Bond omdat zij het Romeins burgerrecht willen hebben; deze eindigt wanneer zij dat krijgen.

88 vC: begin van de Romeinse burgeroorlog

Mithradates van Perzie vormt een bedreiging voor de Romeinse provincie Asia
de senaat wil Sulla hier naar toe sturen, maar zijn tegenstanders gunnen hem dat niet
de senaat geeft het opperbevel aan de oude Marius
Sulla houd een mars op Rome, wat hij inneemt, en vertrekt dan naar Asia

83: Sulla word dictator van Rome

Hij weet Rome terug te veroveren op Marius bij zijn terugkomst uit Asia en word drie jaar dictator
hij versterkt de positie van de senaat
tribunen verliezen hun positie

79 vc: ontwikkelingen nadat Sulla aftreed als dictator

De staatsregeling van Sulla viel stuk
politiek herstel van volksvergadering- en tribunaal
periode van onrust
70 vc: Pompeius en Crassus worden consuls na Rome geintimideerd te hebben.

67 vC: Pompeius wordt alleenheerser van het Romeinse Rijk buiten Italie

Hij krijgt van de volksvergadering volmacht om de Middellandse Zee van piraten te zuiveren, en krijgt daarvoor de middelen en de autoriteit die meer inhouden dan die van provinciale stadhouders.

60 vC: Crassus, Pompeius, en Julius Caesar sluiten een verbond tegen de senaat

Caesar zou in 59 het consulaat krijgen en de maatregelen van Pompeus doorvoeren

50 vC: einde van het verbond tussen Pompeius, Crassus, en Julius Caesar

Caesar behaalt grote militaire successen in Gallie, Crassus overlijdt, en Pompeius verliest zwaar in Spanje waardoor hij Caesar als vijand gaat zien

52 vC: Pompeis breidt zijn macht uit

Hij word consul-zonder-collega wanneer rellen in Rome normale consulverkiezingen verhinderen; de senaat eist dat caesar bij zijn terugkeer uit Gallie ambteloos zal worden

49: een conflict tussen Caesar en de senaat breekt uit

Het senaat verwerpt het aanbod van Caesar om hem in het bezit van zijn ambt en twee legioenen te laten totdat hij zich opnieuw tot consul zou laten verkiezen
Caesar trekt met zijn troepen naar Rome, de meeste senatoren vluchten en Italie valt in handen van Ceasar

Bestuur van Rome onder Caesar vanaf 48 vC

Hij was dictator, maar de Republiek was nog niet formeel opgeheven
uitbreiding van het provinciaal bestuur en de senaat
meer mensen mochten gratis graan ontvangen
kolonies voor proletariers en veteranen
italische steden kregen homogene bestuursregelingen

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

HC's en SV's OG Semester 1 blok 2

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding