Stress - it's meaning, impact and sources - Beschrijving ‘stress’, rol van cognitieve beoordeling - Appraising events as stressful

13 belangrijke vragen over Stress - it's meaning, impact and sources - Beschrijving ‘stress’, rol van cognitieve beoordeling - Appraising events as stressful

Transacties in stress hebben over het algemeen te maken met  een inschatting maken. Dit heet een cognitieve beoordeling/inschatting maken. Welke 2 afwegingen maken mensen?

- is de eis/vraag een dreiging voor mijn fysieke en/of psychische gezondheid? --> 3 taxaties: Is de eis irrelevant? is het goed? of heb ik stress ervan? - PRIMAIRE beoordeling
- heb ik geschikte resources om te kunnen voldoen?  - SECUNDAIRE beoordeling.
Deze afwegingen zijn voortdurend gedurende de dag aanwezig, maar hebben ook invloed op PTSS.

Wat bepaalt de manier waarop een persoon op stressvolle situaties reageert?

Centraal hierbij is het proces van de cognitieve waardering of beoordeling (cognitive appraisal) van de situatie. Het hangt af van de eigen inschatting van de situatie en van de mogelijkheden die de persoon in kwestie denkt te hebben om hiermee om te gaan

Wat is cognitive appraisal (Lazarus - cognitieve beoordeling)?

Cognitieve beoordeling = een mentaal process waarbij mensen twee factoren beoordelen:
  ° bedreigt een demand hun fysieke of psychologisch well-being
  ° zijn de resources beschikbaar om aan de demand te voldoen
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Omstandigheden die we primair als stressvol ervaren worden genuanceerd door een meer precieze inschatting. Welke 3 inschattingen maken we?

- Schadeverlies ; schade wat al geleden is.
- dreiging ; gaat over de schade in de toekomst.
- uitdaging ; weegt de kans om te ontwikkelen zwaarder dan het inzetten van routine-resources om aan de vraag/eis te voldoen.

Welke stappen vinden plaats tijdens de cognitieve beoordeling?

  1. PRIMAIRE BEOORDELING: beoordeling van de betekenis van de eisen vanuit de omgeving in relatie tot het eigen welzijn (of het een bedreiging voor het fysieke of psychologische welzijn is)
  2. SECONDAIRE BEOORDELING: beoordeling van de eigen middelen en capaciteiten om aan de eisen van de omgeving te kunnen voldoen.

Uitslag is negatief vooral wanneer primaire beoordeling STRESSVOL is
Als de demands groter zijn dan de mogelijkheden ervaren we een situatie als stressvol.
Beoordeling kan stress veroorzaken ook als stressor niet direct met onszelf van doen heeft.

Of je een situatie als stressvol taxeert hangt af van factoren in de persoon en de omgeving. Wat zijn de persoonlijke factoren  en welke de situationele?

- Persoonlijk: intellectuele, motivationele en persoonlijkheids karakteristieken. Bijv.. zelfvertrouwen, perfectionisme: een klein issue als groot beschouwen, motivatie: hoe belangrijker het issue is hoe meer stress wordt ervaren.
- Omgeving: hoge eisen die gesteld worden en ook dreigend zijn,  Kenmerken van stressvolle situaties:
- grote veranderingen in het leven,
- moeilijke timing (een kind op je 15de krijgen),
- ambiguïteit (onduidelijke taken in je werk),
- onwenselijke situaties/lage wenselijkheid,  zoals je huis door brand verliezen,
- lage grens van je kunnen beheersen/lage controleerbaarheid. (bijv. doorgaan met piekeren)

Wat wordt bedoeld met het stress-assessment proces "primary appraisal"?

Wanneer we in een potentieel stressvolle situatie terechtkomen, beoordelen we eerst de betekenis vd situatie voor ons well-being.

==> daaruit volgt dan één vd drie beoordelingen:
° irrelevant
° good (benign-positive)
° stressful

==> de beoordeling stressful kent drie verdere beoordelingen:
  ° harm-loss -> verwijst naar de hoeveelheid schade die reeds is gebeurd
  ° threat -> houdt de verwachting in van toekomstige schade,
  ° challenge -> de mogelijkheid tot groei, ontwikkeling, winst

! Appraisals kunnen stress beïnvloeden zelfs wanneer de stressor niet onmiddellijk direct met ons verbonden is maar wel wanneer de transactie plaatsvervangend is.

Klopt het dat mensen plaatsvervangende stress kunnen voelen en dan ook de primaire afwegingen maken?

JA

Welke drie conclusies kunnen volgen uit een primaire beoordeling?

  1. De stressor is niet relevant
  2. De stressor is onschadelijk positief (goed)
  3. De stressor is STRESSVOL

Omstandigheden die wij als stressvol interpreteren krijgen een vervolg-beoordeling. Over welke zaken gaat die beoordeling?

Er wordt gekeken of een stressvolle situatie:
  1. Schadeverlies kan opleveren
  2. Een bedreiging vormt
  3. Een uitdaging is (‘goede stress’)

Waaruit bestaat de primaire beoordeling van Lazarus?

Primaire appraisal; eerst proberen we de betekenis van de situatie te beoordelen.
  • Is het irrelevant(niet aan de orde)?
  • Is het goed? (geaccepteerd, goedaardig-positief)
  • Is het stressvol?
Omstandigheden die via de primaire appraisal als stressvol worden ervaren, ontvangen verdere appraisal voor:
-  schade (harm-loss)
-  dreiging (threat)
- uitdaging (challenge).

Welke twee factoren zijn van invloed op de beoordeling of een situatie stressvol is?

1) Persoonlijke factoren:
  • intellectueel
  • motivationeel
  • karakter
2) Situationele factoren:
  • de eisen die een situatie stelt (grote levensgebeurtenis)
  • wanneer een situatie plaatsvindt (slechte timing)
  • onduidelijkheid van situatie/ambiguiteit
  • Lage wenselijkheid
  • Lage controleerbaarheid

Waaruit bestaat de secundaire appraisal van Lazarus?

Secundaire appraisal; de beoordeling van de middelen die beschikbaar zijn voor coping.
  • Middelen zijn voldoende of gelijk--> geen ervaren stress
  • Middelen zijn onvoldoende --> stress

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo